Wees gerust, we hebben het hier niet over de Vlaamse cinema. Toch zijn ‘disaster movies’ ook vaak rampen van films. Een overzicht van recente rampenfilms, gerangschikt per type van catastrofe en met het aantal slachtoffers (op het doek, niet in de bioscoop) als extra bonus. Door Jo Smets

Atoomdroom

Kurai Ame/Zwarte Regen

(Shohei Imamura, JAP 1989)

Het is goed alle voorstanders van de huidige oorlog er nog eens aan te herinneren dat het de VS zijn die als enige de ultieme massavernietiging op hun geweten hebben. Imamura draaide de meest doordringende film over de atoomrampen die oorlogscrimineel Truman over Japan ontketende (voor een fictieve, nucleaire hel in Europa is Peter Watkins’ The War Game nog steeds de standaard). Dodental: Hiroshima had er 90.000 à 140.000, Nagasaki 60.000 à 80.000. May God continue to bless America (anders zal Bush de hemel nog wel ’s nuken)!

The Sum of All Fears

(Phil Alden Robinson, VS 2002)

De absurde paranoia rond terreur met ABC-wapens die na het volstrekt buiten proportie geblazen 9-11 ontstond, werd door Hollywood al jarenlang opgestookt. Dodental: hier wordt Baltimore, een stad van 635.000 zielen, nucleair van de kaart geveegd, maar de laffe makers tonen nauwelijks een lijk.

‘Earth, Wind & Fire’

The Core

(Jon Amiel, VS 2003)

Tweeëndertig mensen met een pace- maker vallen op hetzelfde tijdstip dood neer. Wat blijkt? De motor van de aarde is stilgevallen, met enorme elektro-magnetische storingen tot gevolg. De militairen zijn tegelijk oorzaak en oplossing in deze afvallingskoers naar het centrum van de aarde, die sterk aan The Day the Earth Caught Fire uit 1961 herinnert. Dodental: naast de 32 eerder genoemde, spat Rome magnetisch uit elkaar, smelt een brug vol auto’s en wordt de helft van San Francisco verast. Een kleine 4.000.000?

San Francisco

(W.S. Van Dyke, VS 1936)

De ‘Great Earthquake’ van 1906 aan de Barbary Coast vormt de spectaculaire achtergrond voor deze love story met de meest indrukwekkende effecten van die tijd.. Dodental: de echte aardbeving van Cisco eiste 500 doden. Mark Robson verplaatste in 1974 de actie van Frisco naar L.A. Zijn Earthquake, compleet met Sensurround-procédé dat de arme toeschouwer laat mee beven, is pure trash.

Twister

(Jan De Bont, VS 199 )

Orkanen komen vaak voor in films, maar dat typische Noord-Amerikaanse fenomeen van de twister moest met de komst van CGI worden uitgebuit. “It sucks” was oorspronkelijk een van de reclameslogans, tot iemand opmerkte dat dit wel eens een wapen kon worden in handen van critici. Dodental: één koe? Nu ja, een tornado berokkent veel schade, maar doodt zeer weinig.

Dante’s Peak

(Roger Donaldson, VS 1997)

Een wetenschappelijk expert die door de producenten van deze calamiteit werd achtervolgd, zei: ‘Had ik over de 155 miljoen dollar kunnen beschikken die zij aan Dante’s Peak verspilden, dan had ik de vulcanologie ingrijpend kunnen veranderen.’ Dodental: Pierce Brosnan had 10 keer dood moeten zijn, maar hij overleeft de vulkaanuitbarsting. Het grote verschil met Volcano, een film die in hetzelfde jaar werd uitgebracht: niet de lava is de boosdoener, maar de pyroclastic flow (in 1902 werd op Martinique de stad Saint-Pierre met 30.000 inwoners in 2 minuten tijd verzengd).

Meteor

(Ronald Neame, VS 1979)

Nog hoger in de lucht dreigt nog groter onheil. Deze classic van het genre sluit de rampenjaren ’70 af met een asteroïde die na een botsing met een komeet uit koers raakt en recht op de aarde afstevent. When Worlds Collide uit 1951 was een slimme voorganger, Armageddon en Deep Impact uit 1998 zijn oliedomme nakomelingen. Dodental: in Meteor raast een lawine doorheen Zwitserland, verzwelgt Hongkong in een vloedgolf en staat de wereld even in brand. Wat dacht van 5 miljoen?

Te land, ter zee en in de lucht

Alive

(Frank Marshall, VS 1993)

Airport uit 1970 combineerde een bom met een blizzard, maar Alive heeft verdraaid een vliegtuigcrash, een lawine en bovenal kannibalisme! Dodental: van de 45 leden van een Uruguayaans rugbygezelschap dat in 1972 in de Andes neerstortte, overleefden er 16, terwijl de film er 17 overeind houdt; hoeveel pond mensenvlees er overbleef na 72 dagen ontbering is niet bekend.

The Poseidon Adventure

(Ronald Neame, VS 1972)

A Night to Remember uit 1958 was veel beter drama dan James Camerons Titanicuit 1997, maar schipbreukfilm Poseidon definieerde in 1972 zowat het genre van de disaster movie, dat daarna onder impuls van producer Irwin Allen een komeetvlucht kende. Dodental: 1490 voor Titanic, alsof we dat al geen 1490 keer hadden gehoord in de laatste 5 jaar. In Poseidon overleven slechts10 passagiers het kapseizen van een luxeschip (na een vloedgolf).

The Towering Inferno

(John Guillermin, VS 1974)

’s Werelds grootste building met 138 verdiepingen wil van geen openingsfeest weten en laat dan maar een torenbrand uitbreken op de 85e verdieping, waarna Paul Newman en Steve McQueen de evacuatie mogen beginnen. Dodental: producer Irwin Allen houdt het aantal onvoorspelbaar, wat wil zeggen dat u best zelf eens checkt!

Allemaal beestjes

The Swarm

(Irwin Allen, VS 1978)

De atoombom en de koude oorlog zorgden in de jaren ’50 al voor tal van reuzeninsectenfilms (denk aan Them! uit 1954), maar na zijn succesvolle productie van The Towering Inferno sloeg ‘Master of Disaster’ Irwin Allen met een ‘realistischer’ insectenramp toe. Een zwerm moordbijen komt uit Zuid-Amerika overgezoemd naar Houston, Texas, waar een entomoloog en een generaal besluiten heel de stad plat te branden (de anekdote wil dat een bioscoopganger op dat moment ooit uitriep: ‘Niet efficiënt! Bijen kunnen vliegen!). Doden: het funerarium toont een dozijn ingepakte lijken, maar daarvoor waren er al dubbel zoveel te zien!

Jaws

(Steven Spielberg, VS 1975)

Spielbergs heerlijke thriller was niet alleen het begin van de blockbuster-era, hij was ook voor de arme haai wat Roodkapje voor de wolf was. Dodental: in de haaienaanval die Jersey Beach trof in 1916 (waarop de film zich baseert) werden een zwemmer, een hond, een jongen en een mannenbeen opgepeuzeld; de film telt 5 lijken, de arme haai niet meegeteld.

28 Days Later

(Danny Boyle, GB 2002)

Richard Prestons The Hot Zone veroorzaakte een collectieve hysterie rond het eerder beperkt dodende ebola- virus, en dus maakte Wolfgang Petersen met Outbreak in 1995 een slaappil van een film waarin de hele VS-bevolking in 48 uur zou kunnen bezwijken (ter vergelijking: Kikwit, Congo telde in 1995 244 doden op 315 gevallen, en van de in totaal amper 1500 bekende gevallen lieten iets meer dan 1000 mensen het leven). Neen, dan toch liever Danny Boyles psychologische virus, dat het smakelijke bloedhoesten van ebola toont! Dodental: Groot-Brittannië lijkt wel ontvolkt, hele steden als Londen en Manchester gaan voor de bijl. Alles samen een 60 miljoen?