GEERT HAUTEKIETDE KOERS

‘Die stralende ochtend staat in mijn geheugen gegrift: het was de eerste zondag van april, vier jaar geleden. Ik lag nog te soezen. Mijn zonen kwamen mee het bed in en hoorden op de radio dat die dag de Ronde van Vlaanderen gereden werd. ‘Papa, wat is dat?’, vroeg de oudste. Ik vertelde hen dat het de belangrijkste wielerklassieker van ons land is. Hun enthousiasme was meteen gewekt. ‘Gaan we kijken?’ Ik dacht: het is een lekker weertje, waarom niet? We smeerden sandwiches en tuften, enkele files trotserend, naar Oudenaarde. We hebben de coureurs die dag drie keer zien passeren. Ik had het nooit op voorhand kunnen vermoeden, maar sinds die wonderlijke dag ben ik verkocht. Eigenlijk was het vooral dat wachten op de renners dat de vonk deed overslaan, de spanning die je voelt bij de supporters langs de weg. Het is zoals met seks: het voorspel is het belangrijkste. De koers op zich is natuurlijk intens, maar alles wat er rond hangt, maakt het nog mooier. Noem mij één andere sport waarbij je de atleten van zo dichtbij kan volgen. Je kan het zweet op het gezicht van die renners zien parelen. Het is niet voor niets een volkssport.’

‘Wat de koers voor mij als verhalenverteller zo aantrekkelijk maakt, zijn de heroïek en de tragiek die zo dicht bij elkaar liggen: Axel Merckx die op 100 meter van de meet nog wordt ingehaald. Vroeger nam die heldhaftigheid mythische proporties aan omdat de wedstrijden niet integraal op de buis kwamen. Precies omdat er geen beelden van bestonden, werden de sappige verhalen uitvergroot. Voor mijn voorstelling Tour de Force greep ik bewust terug naar de Ronde van Frankrijk van 1948, de laatste editie die niét volledig op tv werd uitgezonden. Als je de overlevering mag geloven, was dat een legendarische Tour. Op de bergtoppen lag sneeuw en vroor het vier graden. Gino Bartali, nochtans afgeschreven, won dat jaar met een monsterlijke voorsprong op de tweede, Briek Schotte.’

‘Om aan Tour de Force te schrijven, logeerde ik een week bij een slager aan de voet van de Oude Kwaremont. Het was schoon om zien hoe de buurt naar de Ronde van Vlaanderen toeleefde. Zoals de boer die elk jaar even tot cafébaas transformeert – heel Kluisbergen komt in zijn café samen om ‘de hoogdag’ te vieren. Voor al mijn producties documenteer ik mij uitvoerig, wat wel eens tot hilarische toestanden leidt. Ik zie me, ter voorbereiding van De Zak van Sinterklaas en Andere Erotische Verhalen, nog met een hoop seksboeken aan de kassa staan en om een BTW-bonnetje vragen. Je zag die winkelbediende denken: ‘Welke job heeft dié mens?’ (lacht) Ook voor Tour de Force heb ik een behoorlijke bibliotheek aangelegd. Het meest geniet ik van fotoboeken als Flandrien van Stephan Vanfleteren en Le Vélo, een werk uit 1952. De koppen van die coureurs van net voor en na de Tweede Wereldoorlog en dan die onderschriften in lyrisch, opgeblazen Frans: om van te snoepen. Een van de meest treffende beelden is dat van Briek Schotte die net bandbreuk heeft geleden. Hij heeft zijn fiets gerepareerd, wordt door toeschouwers weer op gang geduwd en uit de grimas op zijn gelaat spreekt de frustratie: ‘Verdoeme, en ik was zo goed op dreef’.’

‘Intussen is fietsen een ware rage geworden. Bedrijfsleiders die niet willen achterblijven, kopen zich een koersmachine van 1500 à 1700 euro. Mijn Bianchi kostte bijna 700 euro, in mijn ogen een pak geld, maar goedkoper vind je ze nauwelijks. Als ik hem tussen mijn benen voel, kan ik niet anders dan ervoor gaan. Ik rij naar zee en terug alsof het niets is – had je dat vijf jaar geleden voorspeld, ik had je laten interneren. De andere wielertoeristen kijken neer op mijn Zwitsers truitje, met koeienvlekkenmotief. Want dat valt op: de humor is in dat wereldje ver te zoeken. Waar is de tijd dat ik nog blij was met een tweedehandsfiets waar een koersstuur op was gemonteerd?’

Geert Hautekiet is muziektheatermaker. Zijn laatste voorstelling Tour de Force verschijnt nu op dvd en loopt opnieuw op aparte locaties (info op www.kaiet.be).

Opgetekend door Peter Van Dyck