De G-Factor

Een tv-serie die vaker in de Amerikaanse hitlijsten heeft gestaan dan The Beatles? Ze bestaat, ze heet Glee en ze komt deze kerst ook naar Vlaanderen.

Een kleine waarschuwing voor de fans van The Sopranos. Als u bij het horen van Don’t Stop Believin’ nog altijd schuim op de lippen krijgt vanwege de abrupte manier waarop de maffiareeks afsloot, dan laat u de eerste aflevering van Glee beter aan u voorbijgaan. Die eindigt namelijk ook met dat nummer van de Amerikaanse softrockgroep Journey, weliswaar niet zoals bij The Sopranos in de originele versie, maar gecoverd door enkele enthousiast zingende en dansende tieners die samen het koor ‘New Directions’ vormen.

Glee is een Amerikaanse muzikale serie over een fenomeen dat bij ons nauwelijks bestaat, maar dat over de grote plas erg bekend is: de ‘glee clubs’ op de middelbare school, waar jongens en meisjes samenkomen om te zingen en te dansen. In de VS heeft zowat elke ‘high school’ zo’n club, en er worden jaarlijks grote tornooien georganiseerd waarin koren het tegen elkaar opnemen.

Zo’n tornooi is ook de rode draad in het eerste seizoen van Glee. Bij het begin besluit leraar Spaans Will Schuester om de ‘glee club’ van zijn school nieuw leven in te blazen, zodat hij en zijn pupillen kunnen meedoen aan de wedstrijd tussen alle scholen van de regio. De leerlingen met wie hij moet werken, zijn op zijn zachtst gezegd ruwe diamanten, maar Schuester slaagt er toch in om er een geoliede machine van te maken.

VIER DELEN ZUUR, TWEE DELEN SUIKER

Als u nu spontaan aan High School Musical denkt, de filmreeks van Disney vol zingende en dansende scholieren, dan kunnen we u geen ongelijk geven. Toch zijn er enkele belangrijke verschillen. Terwijl de jongens en meisjes van High School Musical zonder enige aanleiding beginnen te zingen, zitten de liedjes hier ingebed in het verhaal – dit is tenslotte een serie over een koor. Bovendien is Glee een stuk donkerder: het typisch Amerikaanse en bij momenten ook onuitstaanbare optimisme zit er wel in, maar de personages zijn niet zoals in High School Musical allemaal perfect geboetseerd en populair. Het koor wordt veeleer bevolkt door de outcasts van de school: een jongen in een rolstoel, een zwaarlijvig zwart meisje, een tiener die dolgraag beroemd wil worden – ‘Anoniem zijn is erger dan arm zijn’, zegt ze in de eerste aflevering. ‘Niets is belangrijker dan roem’ – en vanwege haar ambitie gepest wordt, en een homoseksueel die dagelijks door de populaire sportlui van zijn school in de vuilnisbakken wordt gestopt.

‘De serie is vier delen zuur, aangelengd met twee delen suiker’, zoals producer Ryan Murphy het omschreef in een interview met Rolling Stone. Murphy, die claimt dat hij nog nooit een van de High School Musical-films heeft gezien, stond eerder al in voor de tienerreeks Popular en de dramaserie Nip/Tuck over het wel en wee van twee plastisch chirurgen. Hij was in zijn jeugd zelf lid van een koor, dus toen in 2008 een jonge schrijver naar hem toe kwam met een scenario over zo’n ‘glee club’ was zijn interesse meteen gewekt. Volgens hem is Glee in de eerste plaats een reeks ‘over hoe leuk het is om anders te zijn dan de anderen, en tegelijk over hoeveel pijn dat meebrengt.’ Nog een verschil met High School Musical is dat er in Glee riskante verhaallijnen – toch naar Amerikaanse normen – over tienerzwangerschappen en drugsgebruik zitten, en zelfs grappen over orale seks. De conservatieve groepering Parents Television Council verkoos de reeks om die reden na een paar afleveringen tot ‘Worst Show of the Week’, omdat het een ‘seksueel getinte en volwassen serie is, ongeschikt voor tieners’.

Ondanks het advies van de PTC is Glee in de VS uitgegroeid tot een van de meest opmerkelijke hits van de afgelopen jaren. Toen de reeks in 2009 van start ging, kreeg ze wel uitstekende kritieken – Entertainment Weekly omschreef ze als ’tv’s happiest hour’ – maar veel critici vroegen zich tegelijk af of ze niet te veel uit de band sprong om een groot publiek te bereiken. Volgens Murphy was dat ook de grote vrees bij de bazen van tv-zender Fox, toen hij hun de eerste aflevering toonde: ‘Ze vroegen mij: ‘Wat voor genre is dit? We snappen het niet”, zo vertelde hij. ‘Ik dacht even dat ze uit het raam zouden springen.’ De paniek was ongegrond: de eerste afleveringen haalden een kleine tien miljoen kijkers, en na drie weken besliste zender Fox al om een volledig seizoen te bestellen. Intussen is in de VS de tweede jaargang bezig, en staat het licht op groen voor een derde seizoen.

OP VOLLE TOEREN

Glee is niet alleen een succes qua kijkcijfers – en dan zeker bij de commercieel erg interessante jongere doelgroepen – ook naast het tv-scherm brengt de serie aardig wat centen op, via merchandising, een Glee-boek, een karaokegame, een speciale tournee enzovoort. Maar vooral de muziek uit de reeks slaat aan. In elke aflevering zit een vijftal liedjes – hedendaagse popsongs, maar ook klassiekers of musicalnummers – die door het koor of een van de personages gecoverd worden, en die versies waren van bij de start daags na de uitzending te downloaden via iTunes. Een gouden zet, zo bleek, want de jeugdige fans halen die nummers massaal van het net: de cover van Don’t Stop Believin’ werd bijvoorbeeld meer dan een half miljoen keer gedownload. Dat zijn ook extra inkomsten voor de muziekindustrie, die dus graag aan Glee meewerkt: Madonna liet de makers bijvoorbeeld al uit haar volledige catalogus kiezen voor een aflevering die rond haar muziek draaide, en enkele weken geleden was er een Britney Spears-special, waarin de zangeres zelf een rolletje speelde.

De covers uit die Britney-aflevering werden zo vaak gedownload dat er begin oktober zes Glee-liedjes tegelijk de Amerikaanse hitlijsten binnenkwamen. Daarmee stond de teller van het aantal noteringen in de officiële Billboard-lijst voor Glee na 29 afleveringen op 75, een getal waarmee de cast The Beatles (71 noteringen) achter zich liet en de meest succesvolle groep aller tijden werd. Halverwege november haalde Glee James Brown (91) in, en als de reeks het tempo aanhoudt, dan zou rond Kerstmis het absolute record van Elvis Presley (108) voor de bijl moeten gaan. Een en ander moet natuurlijk gerelativeerd worden: de nummers uit de serie mogen dan snel in de hitlijsten opduiken, ze gaan er ook even snel – meestal na een week – weer uit: de hits van The Beatles stonden samen bijvoorbeeld zes keer langer in de Billboards dan die van Glee. Maar met zowat 15 miljoen downloads en 3 miljoen verkochte verzamelalbums is Glee ontegensprekelijk veel meer dan een tv-serie geworden.

Nu goed, de vraagt blijft: is Glee niet alleen populair, maar ook goed? Anders gezegd: kan een fan van The Sopranos na de eerste aflevering wel met een gerust hart kijken? Op dat vlak zitten we zelf met gemengde gevoelens. De reeks is soms echt onweerstaanbaar, en het is moeilijk om niet meegesleept te worden door de sfeer van positivisme en levensvreugde die rond de muzikale nummers hangt. Bovendien zijn de dialogen vaak zeer goed en grappig geschreven. Vooral het personage van Sue Sylvester, de tirannieke en sadistische leidster van het cheerleaderteam die ziet hoe het opbloeiende koor haar status in de school bedreigt, krijgt geweldige oneliners in de mond: ‘You think this is hard? Try being waterboarded, that’s hard!’, schreeuwt ze haar meisjes toe tijdens een training.

Aan de andere kant kun je je ergeren aan de inconsistenties in het verhaal, de weinig uitgewerkte vrouwelijke personages, het soms totale gebrek aan subtiliteit of de echt melige scènes, zoals bij Will Schuesters versie van Leaving on a Jetplane van John Denver in de eerste aflevering. De momenten waarop de makers echt helemaal uit de bocht gaan, zijn gelukkig beperkt en over het algemeen is Glee een slimme, opbeurende en erg goed gemaakte brok escapisme. Of u ervan kunt genieten, hangt vooral af van uw ingesteldheid als kijker en we kunnen het niet beter samenvatten dan met de boodschap die de serie zelf meegeeft in de eerste aflevering: ‘By its very definition, glee is about opening yourself up to joy’.

GLEE.

Vanaf maandag 27/12, 20.45 – 2BE

DOOR STEFAAN WERBROUCK

De Parents Television Council verkoos de reeks tot ‘Worst Show of the Week’, omdat het een ‘seksueel getinte en volwassen serie is, ongeschikt voor tieners’.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content