Het duo Scott McGehee en David Siegel maakte in 1994 het mooie weer op het Amerikaanse filmfestival Sundance, en achteraf in Cannes, met zijn debuut ‘Suture’. Nadien werd het stil rond het tweetal. Door Piet Goethals

The Deep End Vanaf 17 oktober in de bioscoop.

The Deep End is qua verhaalstructuur conventioneler dan Suture, maar straalt eenzelfde visuele flair uit. Een magistraal acterende Tilda Swinton vertolkt een huismoeder die haar homoseksuele zoon in bescherming neemt, een moord verdoezelt om de eer van haar familie te redden en met zichzelf in de knoop geraakt door haar confrontatie met een dubieuze afperser. De film is een adaptatie van Elizabeth Sanxay Holdings The Blank Wall: een roman uit 1947 die eerder al Max Ophüls inspireerde voor zijn The Reckless Moment (1949).

Het klassieke gegeven van de chantageplot is vaak voorspelbaar en de finale komt dan ook als een deus ex machina over. Siegel en McGehee waren duidelijk meer begaan met hun personages en de beeldregie, dan met plotontwikkeling. Desalniettemin is The Deep End een opmerkelijke rariteit in de Hollywood-cinema. Het enthousiasme van Siegel en McGehee is aanstekelijk en hun hypergestileerde vertelstijl dwingend. Wat heeft hen de laatste zeven jaar verhinderd om in productie te gaan?

David Siegel: We hebben aan projecten gewerkt die er uiteindelijk niet gekomen zijn. De afgelopen jaren waren moeilijk en frustrerend. Met onze adaptatie van Highsmiths The Sweet Sickness vonden we geen gehoor bij de studio’s. Vervolgens werkten we aan een project met de producent Jeremy Thomas, maar de voortdurende wisseling van Europese crewleden maakte ons gek. Het project werd uiteindelijk afgelast en vanaf toen besloten we om _ zoals destijds met Suture _ voor eigen rekening te werken. Samen met onze zakenpartner Robert Nathan hebben we de productiemaatschappij i5 opgericht. We hadden het geluk om vrij snel de financiële middelen binnen te krijgen voor The Deep End en om onze volgende twee films op stapel te zetten.

Hoort Fox Searchlight tot de coproducenten?

Siegel: Dat The Deep End door Fox verdeeld wordt, is puur toeval. Eenmaal ons script voltooid was, hebben we bij Fox aangeklopt. Ze hadden evenwel een andere film voor ogen dan wij. Het probleem met de studio’s is hun bemoeizucht. Een studio eist een bepaalde stijl en bepaalde filmsterren om de film te kunnen verkopen. We konden ons in de voorstellen van Fox niet terugvinden. We gingen dus onze eigen weg op. Maar toen Fox de film visioneerde op Sundance, waren die lui geïnteresseerd in de distributie. Een aanbod dat we niet konden weigeren.

Hebben jullie het script gebaseerd op de roman of op de film van Max Ophüls?

Scott McGehee: We zijn grote fans van Ophüls. The Reckless Moment zagen we vele jaren geleden. Pas later hebben we het boek van Elizabeth Sanxay Holding gelezen en nog later besloten we om er een film uit te puren. We wilden zeker geen remake van The Reckless Moment maken. Het idee van een remake van een Max Ophüls-film is absurd. Het mag misschien berekend of platvloers overkomen, maar de bevattelijkheid van Holdings verhaal gaf de doorslag om er een filmadaptatie van te maken. Door onze opgelopen ontgoochelingen opteerden we voor een relatief klein project dat we _ indien nodig _ zelf konden financieren.

Zien jullie ‘The Deep End’ als een moderne film noir?

Siegel: Tijdens het draaien dachten we aan een ‘housewife noir’… We zien The Deep End als een film gris: een kruisbestuiving van noir en melo. Aangezien het emotionele aspect van de personages onze aandacht trok, beschouwen we The Deep End veeleer als een voortzetting van het naoorlogse melodrama, dan als een hedendaagse variant op de film noir. Margarets passionele drang om de familiale wonden te genezen, leunt meer aan bij een personage uit de films van Douglas Sirk, King Vidor en Vincente Minnelli, dan bij een noirpersonage.

Maar ‘The Blank Wall’ is een ‘hardboiled’ roman?

Siegel: Niet echt. Holding confronteert haar ‘ordinaire’ personages met abnormale situaties. Ze was een alleenstaande moeder die twee dochters op te voeden had. Haar ervaringen als huismoeder pende ze neer in haar romans en novellen. Het verhaal van The Blank Wall is voor het eerst gepubliceerd in The Ladies’ Home Journal, vóór het als een roman in de boekenrekken lag. The Blank Wall moet worden gezien als een romantische visie op de alleenstaande hardwerkende vrouw, die in haar gevecht om te overleven gered wordt door een knappe man.

Zat het homo-element ook in het originele verhaal?

McGehee: Neen. Dat hebben wij eraan toegevoegd. Ophüls nam de afperser als zijn hoofdpersonage. Het script voor The Deep End is evenwel gebaseerd op The Blank Wall, waar het slachtoffer _ de moeder _ centraal staat. Om aan het verhaal van Holding een hedendaagse invalshoek te geven, hebben we de dochter vervangen door de homoseksuele zoon.

Zit er een constante in de keuze van jullie onderwerpen of verhalen?

McGehee: We worden aangetrokken door verhalen over mensen die hun identiteit zoeken. Margaret stelt zich vragen over haar plaats in de familie en gaat een confrontatie aan met zichzelf. Ook de afperser zit in het midden van een identiteitscrisis.

Houden jullie bij het schrijven al rekening met het visuele aspect?

McGehee: We ontwikkelen onze films vanuit het scenariostadium. Tijdens het schrijfproces proberen we al de design en de look van de film te bepalen. We zijn uitgesproken visueel ingestelde filmmakers en we laten de visuele stijl het verhaal beïnvloeden. Aangezien The Deep End zich situeert rond Lake Tahoe, zagen we water als een cruciaal element in de film. De rimpelingen van het wateroppervlak zijn een metafoor voor de strijd die Margaret voert tegen haar belagers en tegen zichzelf. We vroegen aan onze fotografieleider met blauwe tinten te werken. Giles opteerde vervolgens voor een zachte high key in plaats van voor een fel contrasterend clair-obscur. Dit om het menselijke aspect te benadrukken.

In tegenstelling tot ‘Suture’ wordt in ‘The Deep End’ vaak gebruikgemaakt van close-ups.

Siegel: Aangezien de hele film rond Margaret draait, zochten we een actrice die haar innerlijke strijd subtiel kon overbrengen en een communicatie kon aangaan met de toeschouwer. We kenden Tilda Swinton van de Jarman-films, maar haar werk in The War Zone _ waarin ze een huismoeder speelt _ en in Female Perversions _ waarin ze met een Amerikaanse tongval spreekt _ gaven de doorslag. Omdat ze veel scènes alleen had, moesten haar close-ups geloofwaardig overkomen. Het publiek moet zich kunnen identificeren met de beslissingen die ze neemt. Tilda Swintons fysionomie heeft een enorme uitstraling. Ze is een van die actrices die het scherm domineren alléén al met hun présence. Tilda’s lange haren, die ze in vijfentwintig of dertig jaar niet meer geknipt had, moesten er evenwel aan geloven.

Hoe werken jullie samen?

McGehee: We hebben geen echt systeem. We beginnen samen aan het schrijfproces, geven elkaar voortdurend advies en evalueren elkaars werk, om een eindproduct te bereiken waar we ons beiden comfortabel mee voelen. We sluiten geen compromissen en als we het niet eens geraken over een bepaald probleem zoeken we een derde oplossing. Onze verschillen maken onze sterke kant uit. We zijn zo goed op elkaar afgestemd dat we onze taken op de set volbrengen zonder meningsverschillen. Een film maken is teamwerk. We behoren niet tot de categorie van superego’s, die overal hun stempel op willen drukken. De bijdrage van de acteurs, de monteur, de fotografieleider en de production design is minstens even belangrijk als die van ons.

Niet bang om vergeleken te worden met de Coens-producerbroers?

McGehee: We zien ons meer als Presburger & Powell.