Hoewel de liefde tussen Dali en de Zevende Kunst bijzonder innig was, wierp hun relatie maar weinig vruchten af. Een blik op wat was en wat had kunnen zijn.
UN CHIEN ANDALOU (1929) / L’ÂGE D’OR (1930)
Met zijn eerste cinemastapjes schreef Dali meteen filmgeschiedenis. Samen met coscenarist en regisseur Luis Buñuel tekende hij voor een korte en een halflange film die verschillende heilige huisjes op hun grondvesten deden schudden. Van een scheermes dat een oog verminkt over een holte in een hand waaruit mieren kruipen tot een vader die zijn zoon genadeloos afschiet: aan visueel vuurwerk geen gebrek. Het was echter de verregaande kritiek op Kerk en Staat die de felste reacties teweegbracht.
MOONTIDE (1942)
Dali ontving zijn eerste échte Hollywoodopdracht van Duitse emigrant Fritz Lang. De Spanjaard ontwierp voor Moontide een nachtmerrieachtige sequentie die de gevolgen van langdurig alcoholmisbruik en een aanslepend schuldgevoel illustreerde. Uiteindelijk werd Fritz Lang vervangen door Archie Mayo.
SPELLBOUND (1945)
‘In films zien dromen er altijd wazig uit, in het werk van Dali ogen ze messcherp’, zei Alfred Hitchcock over zijn samenwerking met de meestersurrealist. Van een leien dakje liep die echter niet. De Spanjaard schrapte een scène met tegen het plafond hangende piano’s en dansende silhouetten toen bleek dat men miniaturen en dwergen wilde gebruiken. De door hem ontworpen droomsequentie vol turende ogen, dreigende schaduwen, scherpe voorwerpen en verwrongen perspectieven staat daarentegen nog steeds te boek als een van de meest memorabele uit de filmgeschiedenis.
DUNE (1973)
Zowat een decennium voor David Lynch’ omstreden adaptatie van Frank Herberts sciencefictionklassieker waagde Chileens cineast Alejandro Jodorowsky zich aan een eerste poging. Hij vergaarde een voor die tijd gigantisch budget van tien miljoen dollar, castte Mick Jagger, deed een beroep op grafische goden als H. R. Giger en strikte Pink Floyd voor de score. De ondergang van deze gewaagde onderneming werd echter ingeluid door Dali’s diabolische divagedrag. Die eiste voor zijn vertolking van een waanzinnige keizer honderdduizend dollar per uur, werd te allen tijde vergezeld door een enorme entourage en weigerde te wandelen – lees: moest gedragen worden.
IMPRESSIONS OF UPPER MONGOLIA (1975)
Met deze mockumentary brachten Dali en collega-cineast José Montes-Baquer hulde aan Impressions d’Afrique, een associatief gedicht van surrealismevoorzaat Raymond Roussel. Onderwerp is de zoektocht naar een fictieve witte paddenstoel waarvan de hallucinatorische krachten duizend keer sterker zouden zijn dan die van lsd. Shots van krantenknipsels en fragmenten uit bioscoopjournaals worden afgewisseld met uitvergrote beelden van een door Dali’s urine gecorrodeerde balpen en een in maanlicht badend landschap dat een detail van Hitlers snor en neus blijkt.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
