
BROTHERS, 2010 NATASJA IVANOVA
Een naakte vrouw tussen een hoop gevangenen: de Russische Natasja Ivanova maakt er een stoere maagd van, omringd door dolende zielen.
GEZIEN OP THE DARK SIDE OF THE MOON, NATASJA IVANOVA, NK GALLERY, ANTWERPEN, TOT 27/1In het uit de kluiten gewassen schilderij Brothers – 2 op bijna 4 meter – staat een nagenoeg naakte vrouw tussen zeventien getatoeëerde mannen. Een van hen bevindt zich vooraan, in de schaduw. De man maakt geen deel uit van het gebeuren maar toch is hij degene die het meest intrigeert. Naast die melancholische figuur in de duisternis houdt een roodharige, haast naakte vrouw een zwarte mantel om haar schouders. Ze baadt in het zonlicht terwijl de mannen achter haar door een armzalig licht beschenen worden. De figuren op het doek zijn stuk voor stuk misdadigers uit een Russische gevangenis. Hun lichamen zitten onder de tatoeages, het enige middel dat veroordeelden hebben om te laten zien wie ze zijn.
In het werk van Ivanova staat de vrouw haast altijd centraal. In een aantal van haar doeken zorgt dat voor rust, maar hier, in Brothers, levert het juist spetterende contrasten op. Vrouwelijk staat tegenover mannelijk, licht tegenover donker en melancholie tegenover kracht. Toch gaat het niet alleen om het contrast, ook de merkwaardige groep mannen an sich schept volop spanning. De gevangenen staan bij elkaar als werkmensen op de tram tijdens het spitsuur. Niemand springt uit de band, ook al krijg je de indruk dat Ivanova een soort Keanu Reeves en een meisje tussen de misdadigers heeft gesmokkeld. Het principe van een frontaal geschilderde groep doet denken aan klassiekers zoals De nachtwacht van Rembrandt. Al voel je wel dat deze mensen bij elkaar zijn geplakt en dat er geen sprake is van een onderliggend contact. Elke figuur is geïsoleerd – ondanks de titel kun je dus nauwelijks spreken van wat voor broederschap dan ook.
Die eenzaamheid vind je wel meer in Ivanova’s werk. Elders (in Five, 2011) schildert ze vijf keer dezelfde vrouw die zich telkens op een andere manier afwendt. Op bijna elk schilderij vind je wel iemand die zijn gezicht verbergt. De enige op de tentoonstelling die strak naar de toeschouwer kijkt, is een grauwe gevangene met een bliksem op zijn wang en doodskoppen op de borst. Geen lieverdje, maar Ivanova gaf het portret toch de titel Full of Love mee. Het werk van de Russische is onconventioneel, sprookjesachtig en complex. Hoewel je van een zekere onhandigheid kunt gewagen, zijn de schilderijen op The Dark Side of the Moon zelden voorspelbaar. Intense schilderkunst, met genoeg vreemde wendingen om te verrassen.
ELS FIERS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier