Dave Mestdach
Dave Mestdach Chef film van Knack Focus

DON JUAN ONTWAAKT. JIM JARMUSCH GEEFT VOORWAAR ZIJN ZIEL BLOOT IN ZIJN ROADMOVIE OVER EEN grijzende Don Juan DIE op zoek GAAT naar zijn vermeende zoon.

JIM JARMUSCH

Met Bill Murray, Jessica Lange, Tilda Swinton en Sharon Stone

Broken Flowers **

Monotoon. Oppervlakkig. Anekdotisch. In een kribbige bui zijn dát de termen die we uitspugen om het werk van Jim Jarmusch te omschrijven – tot nader order zowel letterlijk als figuurlijk de ‘coolste’ regisseur die het Amerikaanse independent-circuit rijk is. Toch weet de zogeheten ‘king of lo-fi’ zich af en toe te overtreffen. Met Ghost Dog (1999) bijvoorbeeld, een hybride gangsterfilm over een zwarte huurmoordenaar met samurai-fetisj; met Dead Man (1995), een uitgebeende western met Johnny Depp, onderweg naar het rijk der doden. Of met zijn nieuwste film Broken Flowers, een ‘coming-of-older-age’-roadmovie waar de melancholie van afdruipt, met dank aan de onderkoelde mimiek van leading man Bill Murray.

Die laatste kruipt in de licht gerimpelde huid van Don Johnston, een ouder wordende Don Juan die het stilaan wel gehad heeft met de Miami Vice-grapjes (wat wil je met zo’n naam?), en vooral met zijn seriële vrijgezellenbestaan. Wanneer Don door zijn meest recente liefje wordt gedumpt, acht zijn knagende geweten de tijd rijp om zijn leven te overschouwen. Een extra stimulans daarbij is dat hij zopas een anonieme brief ontvangen heeft- vermoedelijk neergepend door een van zijn talloze exen – waarin te lezen staat dat hij een volwassen zoon heeft rondlopen. Genoeg redenen dus om met zijn liederlijke levenswandel te kappen, suburbia binnen te duiken en bij zijn vroegere liefjes langs te gaan, op zoek naar zijn vermeende zoon, en vooral naar zichzelf.

Wat volgt, is ‘vintage-Jarmusch’: statisch geregisseerde scènes die in vignette-stijl en aan een gezapig tempo worden aaneengeregen, gortdroge humor die af en toe het introspectieve sfeertje komt verluchten en personages die het midden houden tussen inerte karikaturen en tragische losers. Van een radicale stijlbreuk is dan ook geen sprake, hoewel Broken Flowers inhoudelijk Jarmusch’ meest ambitieuze film is. Nooit eerder durfde de New Yorkse regisseur – net als Don intussen vooraan de vijftig- zo wars van ironie te peilen naar het gevoelsleven van zijn verwelkte protagonist. Vandaar de melancholieke teneur die dit keer als een boetekleed om zijn typische ‘offbeat-Americana’ hangt gedrapeerd.

Jarmusch kan rekenen op een prima cast, met kleine, weliswaar summier uitgewerkte bijrolletjes voor goed volk als Tilda Swinton, Julie Delpy, Frances Conroy, Sharon Stone en Jessica Lange als Dons voormalige vriendinnetjes. Toch blijft Broken Flowers vooral dé film van Bill Murray, die in elk shot present is, maar nooit opzichtig om aandacht zit te hengelen. Eens te meer voert hij zijn sinds Lost in Translation volledig geherdefinieerde, zen-komieke persona op. Verwacht dus geen weidse gebaren of theatrale exclamatio’s, wel subtiele gestes en sprekende blikken die Dons existentiële queeste – we weten het: dure woorden voor een Jarmusch-film – de nodige emotionele textuur meegeven.

Niet alle scènes treffen doel, en soms dreigt de episodische structuur en de minimalistische look je het gevoel te geven dat je naar een net iets te lang uitgesponnen gimmick zit te kijken – een bedje waarin Jarmusch overigens wel vaker ziek is. Toch is Broken Flowers een mooie, humane en raak geobserveerde film, waarin het gratuite sentiment vakkundig wordt gemeden, het vraagstuk omtrent de verloren zoon slim onbeantwoord blijft en je een ingedommelde ziel langzaam ziet ontwaken . ‘Nice’, om een typisch Murray-understatement te bezigen.

Dave Mestdach

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content