De collaboratie tussen de Duitse topdeejays Ellen Allien en Apparat leverde een van de beste eleKtronische plaatjes op die we dit jaar al in onze iTunes-bibliotheek mochten importeren. Toen we hoorden dat het duo op 14 juli naar Gent afzakt voor Ten Days Off, besloten we – steeds op onze hoede wanneer de woorden ‘Duits’ en ‘collaboratie’ in één zin vallen – ons nog even te vergewissen van hun goede bedoelingen.
Tenzij u de voorbije jaren in een Afghaanse grot hebt doorgebracht met uw neus in een catalogus van La Redoute uit het jaar 1987, wist u al lang dat Berlijn een broeinest is van DJ’s en geluidskunstenaars van allerlei pluimage. Onlangs gingen twee van de meest geprofileerde exemplaren daarvan een alliantie aan. Ellen Allien is DJ, producer en eerste gouvernante van het label Bpitch Control. Ze deejayde en producete al een stevige reputatie bij elkaar, maar omdat Allien maar Allien is, dook ze onlangs de studio in met Apparat (op zijn belastingformulier staat Sascha Ring): eveneens platendraaier, studiokluizenaar en samen met zijn maatje T. Raumschmiere co-eigenaar van de Shitkatapult-stal. De vrucht van hun gedeelde arbeid, Orchestra Of Bubbles, mag gerust een verdomd fijn plaatje worden genoemd. Organische elektro hand in hand met minimalistische techno en zelfs een streepje popmuziek. Volgens de immer kritische muziekwebsite Pitchforkmedia hebben Allien en Apparat zelfs ‘de meest magische konijnenpijp gegraven die u dit jaar kunt verkennen’. Waan u Alice In Wonderland voor één avond op vrijdag 14 juli, dan doen ze het live op 10 Days Off.
Hoe kwam jullie samenwerking tot stand?
Ellen Allien: We hebben elkaar voor het eerst ontmoet in 1994, op een party ergens in een Duits boerengat. Het heeft daarna een tijd geduurd voor we weer verbaal contact hadden. We wisselden vooral remixes uit en gingen naar elkaars feestjes. Maar toen ik Sascha voor het eerst live zag optreden wist ik: hier zit meer in.
Sascha Ring: Ik ben een creatieve individualist, en voor mij was deze collaboratie een grote stap. Toen ik samenwerkte met Modeselektor, onder de naam Moderat, kwam daar weinig fysiek contact bij kijken. We e-mailden files heen en weer tot het goed zat. Met iemand anders samen in de studio kruipen zag ik niet zitten. Eigenlijk heeft Ellen me gedwongen. Ze kan héél overtuigend zijn (lacht).
Wat hebben jullie van elkaar geleerd?
Allien: Sascha heeft me geleerd live te spelen. Voordien was ik een treuzelaar in de studio, ik blijf eeuwig programmeren en allerlei geluidjes uitproberen. Ik push mezelf altijd tot het uiterste. Sascha is heel spontaan, daar hou ik wel van. We waren als twee kinderen in een snoepwinkel.
Ring: Ik heb mijn vrees overwonnen om de creatieve controle met iemand te delen, en ik durf nu ook mijn eigen stem te gebruiken. Ik had nooit gedacht dat er een popzanger in mij schuilde.
Allien: Ik heb hem geleerd om flexibel te zijn, dat is het (lacht).
Het album slaat aan bij een breed publiek. Verrast?
Allien: Goh, eigenlijk niet. Normaal gezien werk ik in een soort bunker, een kelder die volgestouwd staat met apparatuur. Maar de studio waar Orchestra Of Bubbles is gemaakt, was gebouwd in een loft met uitzicht over Berlijn en heel veel ramen. Daardoor klinkt het resultaat niet zo donker, minder melancholisch, en dus toegankelijker en breder.
Ring: Onze smaken verschillen sowieso. Er zijn wel enkele groepen waar we allebei van houden, zoals Mogwai of Radiohead, maar Ellen is nog steeds erg actief in de elektronica-scene. Ik begin langzaamaan afstand te nemen van techno en elektro.
Hoe komt dat?
Ring: Voor mij is het allemaal begonnen met elektronische muziek: trance, gabber, hardcore… Voordien luisterde ik naar de platen van mijn zus (lacht). Nu experimenteer ik graag met snaarinstrumenten zoals viool en harp. Violisten worden opgeleid om virtuoos te zijn. Ze leren andermans visie vertalen, maar gebruiken zelden hun instrument om zelf creatief te zijn. Dat vind ik fascinerend. Ik heb ook pas laat ontdekt dat gitaarmuziek best compatibel is met een elektronische ingesteldheid. Avant-gardemuzikanten zoals Steve Reid en Terry Riley borduren op dezelfde repetitieve patronen als bepaalde elektronische muziek.
Allien: Ik luisterde als kind naar popmuziek: David Bowie, Michael Jackson, John Travolta… En toen hoorde ik The Model van Kraftwerk en ik was compleet verkocht. Zo minimalistisch en toch subtiel. It opened up my head.
Ring: Het komt altijd neer op Kraftwerk. Sommige journalisten hebben Apparat al ten onrechte vergeleken met Kraftwerk, maar dat is puur uit gemakzucht. Ik zie ze al denken: ‘Hmm. Duits plus elektro… is gelijk aan… Kraftwerk!’
Ellen, jouw naam wordt vaak in één adem genoemd met Miss Kittin, is dat vervelend?
Allien: Helemaal niet. Caroline (Hervé, echte naam van Miss Kittin, nvdr.) en ik zijn als zussen. Muzikaal hebben we elk ons ding, maar persoonlijk zijn we heel close. Het dancemilieu is hoofdzakelijk een mannenzaak en we zien het als onze missie om die machomentaliteit hardhandig te lijf te gaan. Ik hou ervan om meisjes te zien dansen voor de DJ-booth. Of erachter (giechelt).
Sascha, bestaan er veel misverstanden over Apparat?
Ring: Nogal wat Amerikaanse concertpromotoren lijken te denken dat Apparat een groep is. Ze reageren nogal vreemd als ze horen dat er maar één hotelkamer geboekt moet worden. Wélke misverstanden daarrond ontstaan, laat ik in het midden (lacht).
Hoe zijn jullie op de mooie albumtitel gekomen?
Allien: Na heel veel intensieve innerlijke reflectie.
Ring: Als DJ ben je veel alleen op de baan en word je omringd door wat wij ‘bubbles’ noemen. Prietpraat, luchtige babbels. Je wordt door een onbekende chauffeur opgepikt op de luchthaven van een onbekende stad en dan gaat het tijdens de rit altijd over hetzelfde onderwerp.
Allien: Berlijn! (hilariteit)
Ring: De titel is dus een ander woord voor ‘heel veel blabla’, een metafoor voor het nachtleven.
Allien: Je leert ermee leven, hoor.
Komt er een vervolg op deze samenwerking?
Allien: Als het aan mij ligt wel. Ik heb niet het gevoel dat we het onderste uit de kan hebben gehaald. Geef ons wat meer tijd in de studio, een jaar of twee, en wie weet wat komt er dan allemaal uit. Toch, Sascha?
Ring: Vooruit dan maar.
Door Jonas Boel
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier