Met de achter-de-schermendocumentaire Michael H., Profession: Director doet Yves Montmayeur een poging het pikdonkere imago dat aan doemdenker Michael Haneke kleeft te ontkrachten. ‘Hij is een joviale levensgenieter, hoor.’
Eigenlijk behoeft Oostenrijker Michael Haneke, tweevoudig Gouden Palmwinnaar en maker van misantropische mokerslagen als La Pianiste, Das weisse Band en Amour, geen introductie meer. En eigenlijk ook wel, want we weten zo goed als niets over de man achter de regisseur.
‘Onze eerste ontmoeting dateert van 1992′, zegt de Franse filmmaker Yves Montmayeur, ’toen ik uitvoerig met Haneke aan de praat ben geraakt op een filmfestival in Rennes, waar Benny’s Video werd getoond. Niemand durfde hem destijds te benaderen. Hij liep steevast in het zwart gehuld rond. De mensen waren gewoon bang van zijn koele uitstraling en het al even kille wereldbeeld dat hij in zijn films schetst. Met deze docu wil ik Haneke tonen zoals je hem nog niet kent: een joviale levensgenieter die veel lacht, en die zijn nihilisme leefbaar houdt met zwarte humor.’
Je bent ondertussen al jaren de vaste leverancier van Hanekes making-ofs. Waarom kom je nu pas met een langspeeldocumentaire?
YVES MONTMAYEUR: Ik sta inderdaad al jaren bij hem op de set. Alleen bij La Pianiste en Funny Games U. S. was ik er niet bij. Maar tien jaar geleden was Haneke voor veel mensen nog een nobele onbekende, hé. Dat veranderde toen vorig jaar Amour uitkwam: het ideale moment om het materiaal dat ik had verzameld in een documentaire te gieten. Niet alleen heeft die film hem nóg prominenter op de cinefiele kaart gezet, toen ik het script las, viel het me ook op dat er cinematografisch iets veranderd is: de mise-en-scène is in Amour minder radicaal, de teneur empathischer en optimistischer dan in zijn vorige films. Bovendien merkte ik dat Amour gelijkenissen vertoont met The Seventh Continent, Hanekeslangspeeldebuut. Het is alsof hij de protagonisten van die film, een jong koppel dat uiteindelijk zelfmoord pleegt, een nieuwe kans wilde geven als bejaard echtpaar. Daarom heb ik ook voor een structuur gekozen die niet chronologisch is: ik begin mijn documentaire met Amour, keer stapsgewijs terug naar zijn oudere films, en eindig ten slotte weer met Amour.
Hoe moeilijk was het om in Hanekes privésfeer binnen te dringen?
MONTMAYEUR: Onbegonnen werk! ‘Verwacht niet dat ik over mijn privéleven zal praten’, drukte hij me op het hart. Vragen die tot een interpretatie van zijn films zouden kunnen leiden door ze te bekijken door de bril van zijn persoonlijkheid en zijn achtergrond, worden ook systematisch niet beantwoord. Anderzijds is het natuurlijk onmogelijk een trefzeker portret van Haneke te maken zónder subtiel toch wat gegevens over zijn privéleven in de documentaire te smokkelen. Ook de acteurs uit zijn films deden met plezier een boekje open. Jean-Louis Trintignant, bijvoorbeeld, noemde Haneke ‘un terroriste’. Een aangename terrorist, weliswaar. (lacht)
Je hebt ook nog een documentaire gemaakt over de Vlaamse cinema.
MONTMAYEUR: Klopt, L’Incertitude des choses. Als je het mij vraagt, komt de interessantste Belgische cinema vandaag uit Vlaanderen. Waalse cineasten mogen dan een patent hebben op sociaal-realisme, de Vlaamse films worden alsmaar experimenteler en visueel inventiever. Mijn documentaire is in Wallonië uitgezonden, maar nog door geen enkele Vlaamse zender opgepikt. (lacht)C’est quand même bizarre, ça.
ANDREAS ILEGEMS
Andreas Ilegems
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
