De man die de cinema uitvond – De late meesterwerken van Hollywoodpionier Allan Dwan zijn eindelijk uit op dvd.

Silver Lode 1954

Passion 1954

Cattle Queen of Montana 1954

Escape to Burma 1955

Pearl of the South Pacific 1955

Tennessee’s Partner 1955

Slightly Scarlet 1956

Films: ***

Extra’s: ***

Carlotta/TwinPics

(Franse import; originele Engelse versies met enkel Franse onderschriften)

Dat zelfs in de klassieke Amerikaanse cinema nog ontdekkingen kunnen worden gedaan, bewijst deze welkome Franse dvd-uitgave, gewijd aan de late periode van de miskende Hollywoodreus Allan Dwan (1885-1981). Dwan is een van die legendarische figuren die begin van de twintigste eeuw met vallen en opstaan meehielpen om in Californië een nieuwe vorm van massa-entertainment uit de grond te stampten.

Zoals bij zoveel pioniers is film voor Dwan geen roeping. Hij rolt per toeval binnen in de industrie die dan nog in de kinderschoenen staat. Van opleiding ingenieur-elektricien werkt hij bij de Peter Cooper Hewitt Company mee aan het produceren van de kwikdamplamp, de voorloper van neonverlichting. Als hij de opdracht krijgt die belichting aan de Essanay Studio in Chicago te slijten, verkoopt hij er meteen ook de scenario’s die hij in zijn studententijd geschreven heeft.

In geen tijd schopt Dwan het tot productiechef van de American Film Company. Hij debuteert onverwacht in de mise-en-scène als hij halsoverkop moet invallen voor een stomdronken regisseur. Vervolgens regisseert Dwan alle grote sterren van de stille film en levert hij met de Douglas Fairbanksprent Robin Hood de allereerste 1 miljoen dollarproductie af. Dwan ligt niet alleen mee aan de basis van het star system, maar mag ook menige technische innovatie op zijn naam schrijven: zo is hij de eerste regisseur die een camera op een truck zet om een rennend personage te volgen, stelt hij de eerste kraanbeweging op punt en is hij een van de eersten om kleur en nachtopnames uit te proberen.

En dan is er natuurlijk zijn onwaarschijnlijke productiviteit: gedurende een halve eeuw – zijn laatste film dateert van 1961 – heeft Dwan een vinger in de pap in meer dan duizend films, waarvan hij er meer dan vierhonderd zelf zou hebben geregisseerd. Nagenoeg al zijn werk uit de stille film – twee derde van zijn output – is onherroepelijk verloren. Zijn grootste successen oogst hij in de jaren 20. Zo beroemd is hij dan, dat hij van de burgemeester van New York een politie-escorte krijgt om zich sneller in de stad te verplaatsen. Dwans productie uit de jaren 30 en 40 is van wisselvallige kwaliteit en kent weinig klassiek geworden titels – met het John Waynevehikel Sands of Iwo Jima uit 1949 als uitzondering op de regel. Ironisch genoeg zijn het zijn supergoedkope serieproducties uit de jaren 50 die hem een held maken bij Franse cinefielen die ijveren voor een rehabilitatie van dit natuurtalent.

De box Allan Dwan: Une légende d’Hollywood bundelt zeven films die hij tussen 1954 en 1956 draaide voor de kleine studio RKO en die geproduceerd werden door Benedict Bogeaus. Ze demonstreren met brio hoe Dwan met schamele budgetten en krappe draaischema’s toch films kon maken die thematisch ambitieus waren en konden bogen op een somptueuze mise-en-scène.

Patrick Duynslaegher