Als er één constante is in de films van François Ozon, dan is het wel zijn drang om te provoceren en heilige huisjes in te trappen. Een overzicht van het werk van een productief enfant terrible.

Met Evelyne Dandry, François Marthouret en Maria de Van

Heilig huisje De ‘nuclear family’ als hoeksteen der samenleving en de in goed fatsoen grossierende hoge burgerij.

Met Jérémie Renier, Natascha Régnier en Miki Manoljovic

Heilig huisje Het kindersprookje als onschuldig verhaaltje voor het slapengaan en de seksuele onschuld van tieners.

Met Bernard Giraudeau, Malik Zidi en Ludivine Sagnier

Heilig huisje Liefde als eeuwigdurend verbond tussen man en vrouw.

Met Charlotte Rampling, Bruno Cremer en Jacques Nolot

Heilig huisje Het huwelijk als eeuwigdurend verbond, het rouwproces na de dood van een geliefde, de dood als finale waarheid.

Met Cathérine Deneuve, Emmanuelle Béart en Fanny Ardant

Heilig huisje De vrouw als moreel verbeterde versie van de man, de musical en de chick-flick als onschuldig genre.

Met Charlotte Rampling, Ludivine Sagnier en Charles Dance

Heilig huisje Conservatieve zeden, uitdagende lolita’s en de flinterdunne scheidingslijn tussen feit en fictie, liefde en haat, Eros en Thanatos.

Met Valeria Bruni-Tedeschi, Stéphane Freiss en Géraldine Pailhas

Heilig huisje Het huwelijk, eerlijkheid als anker voor relaties, monogamie als normatieve leidraad.

Sitcom 1998 **

Ozon kopieert de blitse looks van de gemiddelde tv-soap – familia- le karikaturen, omfloerste probleem-van-de-week-dramatiek en zedige seksuele toespelingen – en gooit er flink wat vitriool overheen. Wanneer een rijk modelgezinnetje een demonische rat als huisdier in huis haalt, rijgen de frappante gebeurtenissen zich razendsnel aaneen. De jongste broer out zich als homo, de oudste zus onderneemt een zelfmoordpoging en blijkt een compulsieve sadomasochiste, en de huismeid heeft (net als de moeder des huizes) haar nymfomanie niet langer onder controle. De bourgeoisie genadeloos te kijk gezet, in een sarcastische zedenkomedie die vermomd wordt als banale sitcom.

Les Amants criminels 1999 ***

Wanneer een sexy lolita (Régnier) haar maagdelijke vriendje (Jérémie Renier) weet te overhalen om hun klasgenoot te vermoorden, vluchten beide tieners een donker woud in. Daar worden ze gevangengenomen door een harige heremiet (Miki Manoljovic), die hen in zijn kelder opsluit en hen vol voedsel propt om de vlezige tieners daarna te kunnen oppeuzelen. Hans en Grietje gone bad, in een virtuoze genrepastiche die begint als een sociale misdaadthriller, maar gaandeweg muteert tot een pervers, postmodern Grimm-sprookje vol freudiaanse symboliek, geil aanlopende tieners en kannibalistische bosbewoners.

Gouttes d’eau sur pierres brûlantes 2000 ***

Ozon verfilmt het nooit op de planken gebrachte toneelstuk van de toen negentienjarige Rainer Werner Fassbinder, inclusief het theatrale maniërisme, de gekunstelde dialogen en de socio-politieke archetypes. Centraal in deze cynische demystificatie van de moderne relatie staat Léopold (Bernard Giraudeau), een egocentrische homo die een relatie begint met een jonge kerel die op het eerste gezicht nogal onzeker lijkt, tot de werkelijke machtsverhoudingen worden gereveleerd. The politics of sex, door Fassbinder en Ozon klinisch koel doorgelicht.

Sous le sable 2000 ****

Ozons meest poëtische en intieme film, gebaseerd op een waar gebeurde anekdote uit zijn jeugd, laat zich nog het best omschrijven als een hypnotiserend melodrama annex existentiële thriller. De loyale echtgenoot van de gelukkig gehuwde professor Marie (Charlotte Rampling) verdwijnt plots op mysterieuze wijze na een partijtje zwemmen in de Middellandse Zee. Is het zelfmoord? Is hij verdronken? Of is hij er gewoon vandoor? Marie moet de antwoorden schuldig blijven, waarop ze besluit te doen alsof er niks is gebeurd. De dood als vaag gerucht, het leven als monotoon mysterie en het rouwen als kranige poging om de werkelijkheid een hak te zetten.

8 Femmes 2002 **

Acht legendarische diva’s van de Franse cinema worden door Ozon Cluedo-gewijs bijeengebracht in een burgervilla waar zopas een moord op de patriarch des huizes werd gepleegd. ‘Wie van de acht heeft het gedaan?’, is de hamvraag in deze muzikale parodie op de whodunit, die voor de gelegenheid trouwens het jasje aangemeten krijgt van een typische, bordkartonnen Technicolor-komedie uit de jaren ’50. Zelfbewuste retrokitsch waarin de vrouwen heel wat fataler en manipulatiever blijken dan hun sexy, onschuldige, naïeve of lepe looks doen vermoeden.

Swimming Pool 2003 ****

De zedige Engelse schrijfster Sarah Morton (Charlotte Rampling) wordt internationaal geroemd voor haar misdaadromans. Wanneer ze het voorstel van haar publicist aanvaardt om de vakantie door te brengen in zijn villa in de Lubéron, denkt ze daar in alle rust te kunnen schrijven. Tenminste, tot zijn promiscue tienerdochter Julie (Ludivine Sagnier) plots ten tonele verschijnt en een plagerig spel van aantrekken en afstoten begint, met moorddadige consequenties. Of hoe tegenpolen mekaar aantrekken en fictie tot werkelijkheid stolt, in deze sensuele, psychologische thriller, door Ozon opgevat als een freudiaanse kruising van een Hitchcock-thriller met een morele vertelling à la Eric Rohmer.

5×2 2004 ****

Vijf scènes uit een huwelijk worden door Ozon in omgekeerde volgorde gezet, beginnend bij de bitterheid omtrent de echtscheiding en eindigend met het joie de vivre van het eerste geflirt. Het resultaat is een simpele maar pijnlijk accurate dissectie van het modale, moderne huwelijk, waarbij duidelijk wordt hoe moeilijk het is om relaties in stand te houden en aan overspelige driften te verzaken. Een retrograde hommage aan Ingmar Bergmans Scenes uit een Huwelijk, door Ozon tactiel, genuanceerd, maar ook ongezouten de 21e eeuw ingeslingerd.