EEN DOFFE DREUN. VAN KEN LOACH VERWACHT JE EEN UPPERCUT, MAAR MET ‘AE FOND KISS’ OVER EEN ONMOGELIJKE LIEFDE GAAT HIJ HEEL WAT ZACHTHANDIGER OM.

KEN LOACH

MET SHAMSHAD AKHTAR, GHIZALA AVAN, SHABANA BAKHSH, EVA BIRTHISTLE, PASHA BOCARIE

Ae Fond Kiss (Just a Kiss) ***

Zeggen dat Loach in zijn derde samenwerking met scenarist Paul Laverty (na My Name is Joe en het hoogtepunt Sweet Sixteen) de weg van het optimisme heeft gekozen, is overdreven. Maar het scheelt niet veel. Kennelijk voelt de meester van het sociale realisme (dat is toch zijn stigma) na elke onderdompeling in de doffe ellende van de Britse ‘actieve welvaartsstaat’ (lees: totale verpaupering van Schotland bijvoorbeeld) de behoefte om licht te zien aan het einde van de tunnel. Het gevolg is een ‘lichtere’ Loach, maar vanzelfsprekend een die secuur alle valstrikken van moralisme en sentimentele inleving omzeilt.

Aangekondigd als een Schotse Romeo & Juliet, inclusief onverstaanbare tongval, vertelt Ae Fond Kiss over de sociaal onmogelijke liefde tussen Casim, een zoon uit een streng islamitische Pakistaanse familie waarvan de kinderen allemaal in Groot-Brittannië opgroeiden, en Roisin, een Ierse lerares. De liefde op het eerste gezicht wordt aanvankelijk verstoord door haar ergernis over de familiale druk op Casim (om binnen de ‘eigen’ cultuur te trouwen). Maar al snel wordt ze geconfronteerd met een even grote muur van intolerantie vanwege haar ‘eigen’ omgeving.

De cul de sac van Sweet Sixteen liet zo goed als geen hoop over, en Loach’ esthetiek (natuurlijk licht, bestaande decors, documentaire montage, niet-professionele acteur) versterkte de harde realiteit. In de context van een intercultureel conflict in een westerse stad waar religieuze verblinding, onverdraagzaamheid en racisme heersen, zou je verwachten dat Loach dezelfde sombere realistische toer opgaat. Maar Loach en Laverty zoeken naast de juiste balans in de portrettering van twee culturen die toch één lijken in hun onverdraagzaamheid, ook een ‘juiste’ balans tussen het ‘happy’van de liefde en het ‘sad’van de sociale beknotting. Voor velen zal dit een verdedigbare keuze zijn, maar wie op zoek is naar de dreunen van Kes, Ladybird Ladybird en Sweet Sixteen blijft wat met dubbele gevoelens zitten (al is dat een passende reactie op zoveel uitgebalanceerde kunde). Yacub als Casim en Birthistle als Roisin zijn uiterst charmant en hun romance is sexy genoeg om een ‘breed publiek’ aan te trekken, wat ook geldt voor de injecties van humor. Op een of andere manier kunnen die echter nooit verhullen dat we hier te maken hebben met een vertelling die beter gediend is met pure Loachiaanse grimmigheid. De transculturele macht van liefde over sociale verschillen is een fabel, ook al is dit naar Loach’ intentie een echte conte moral. Maar goed, Ae Fond Kiss is een Loach die je zeker niet mag missen. Jo Smets

Jos Smets