BOER NOCH TUINDER. Een lepe roman over een oude geile tractorenhistoricus en de rubensiaanse borsten van een Oekraïense fortuinzoekster. Pret zat!

MARINA LEWYCKA

Viking/Penguin, 334 blz., gebonden 24,50 a, paperback 18,50 a

De Nederlandse vertaling ‘Een korte geschiedenis van de tractor in Oekraïne’ verschijnt in juli bij Mouria

A Short History of Tractors in Ukrainian

Twee in Groot-Brittannië grootgebrachte zusters kunnen elkaar nauwelijks luchten, maar vormen een front als blijkt dat hun dementerende vader (die naarstig aan een geschiedenis van de tractor schrijft) van plan is te trouwen met een Oekraïense del van 36 jaar, begenadigd met een meer dan ontzagwekkend borstenpaar en een vuile tong (‘ No good meanie oral sex maniac husband‘). De op een verblijfsvergunning en luxe beluste blondine een lesje leren blijkt – net als haar beha – helaas enkele maten te hoog gegrepen.

‘Tractors zijn als Moeder’, zegt auteur Marina Lewycka, ‘met beide voeten op de grond, hardwerkend, en ondergewaardeerd. Ze missen glamour, maar ze voeden het menselijke ras, en ze veranderden de wereld.’ Door die uitspraak wordt misschien duidelijk dat de in een Duits krijgsgevangenenkamp uit twee Oekraïense ouders geboren Britse onderdane die aan een landelijke universiteit doceert en vooral over ouderenzorg publiceert, in haar debuutroman veel meer heeft gestopt dan een banale Viagra-satire op mannelijke seksuele overschatting en vrouwelijk opportunisme. De titel intrigeert niet alleen (wie ooit een ’treffen’ van tractors heeft bijgewoond is ervan bezeten voor het leven), hij bezit ook nog een diepere betekenis, en is bovendien een vette knipoog. Zo staat er wel degelijk ‘in Ukrainian’ en niet – zoals de Nederlandse vertaling het wil – ‘in Oekraïne’; de knipoog zit hem misschien in het feit dat Lewycka tijdens het schrijven van de roman in het Engels bewust Oekraïens letterlijk naar haar tweede taal transponeerde, waardoor haar stijl, en dus niet alleen de spreektaal van haar personages, hoogst bizar aandoet (een vreemde vorm van zijdelingse commentaar doet er nog een schep bij). Mikpunt van deze sluwe comedy of errors is dan ook voortdurend uw verkeerde been, hoewel Lewycka alle tragiek van het geteisterde Oekraïne in haar op hol geslagen plot weet te weven. Vulgair, charmant, maar niet echt short. Hans Comijn

Hans Comijn