The Velvet Underground & Nico (1966)

De Banaan, zoals de plaat in de volksmond wordt genoemd, naar het hoesontwerp van Andy Warhol. The Velvet Underground is in de eerste plaats de crash tussen de grillige, psychotische New Yorkse straatjongen Lou Reed, in zijn jeugd al in elektroshocktherapie wegens gedragsstoornissen, en de erudiete Welshman John Cale, klassiek geschoold en dankzij een beurs om verder te studeren in New York verzeild geraakt. Reed staat voor rauwe rock-‘n-roll, Cale is de romanticus die luistert naar de experimenten van avant-gardisten als Satie, Cage en Stockhausen.

De lokale popartpaus en nachtburgemeester Andy Warhol, magister van het genootschap The Factory, is op zoek naar een geschikte, provocerende rockgroep voor zijn multimediale freakshow The Exploding Plastic Inevitable. Een subversief circus dat als tegenkracht moet dienen voor de bloeiende flower power van de westkust. Hij brengt Cale en Reed bijeen en introduceert de Duitse nacht-sirene Nico, die haar monotone, laatgotische stem leent aan het bezwerende All Tomorrow Parties, het schijnbaar lieflijke Femme Fatale en I’ll Be Your Mirror.

Niets is wat het lijkt bij The Velvet Underground, want terwijl in 1966 de popmuziek stijf staat van vrolijke deuntjes over kalverliefdes, gaan The Velvets om met thema’s als overspel, sadomasochisme ( Venus In Furs), harddrugs ( Heroin), dood en verderf. De sound wordt voor een groot deel bepaald door John Cale die zich gespecialiseerd heeft in het zo lang mogelijk aanhouden van één noot op zijn elektrische viool. Het levert magische, neurotische momenten op. De experimenten van Lou Reed met feedback, noise en distortion zijn in die tijd eveneens ongehoord.

The Velvet Underground is zijn tijd ver vooruit, de Amerikaanse pers schenkt wel de nodige aandacht aan wat ze een nieuwe schokkende subcultuur noemt, maar het grote publiek is er duidelijk niet klaar voor. Niet alleen de muziek van The Velvet Underground is één groot spanningsveld, de egocentrische persoonlijkheden van Reed, Cale, Nico en Warhol leiden al vlug tot het vertrek van Nico, die intussen ook het onderwerp was geworden van een strijd tussen Cale en Reed. Andy Warhol is tevreden met de schok die De Banaan teweegbrengt, maar verliest meteen daarna ook zijn interesse, net zoals de pers, zodat slechts een handvol diehards de groep blijft volgen. John Cale houdt het na de tweede Velvet-plaat ook voor bekeken. De invloed van The Velvet Underground, en van hun fenomenale debuutalbum is gigantisch. Van Bowie tot Nick Cave, van The Cure tot dEUS. De Banaan blijft,

37 jaar na zijn verschijning, grenzeloos actueel.

(B.C.)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content