Zero Dark Thirty: Spannende dossierthriller

Kathryn Bigelow verpakt de klopjacht op Bin Laden tot een spannende dossierthriller die te links is voor rechts en te rechts voor links. Mission: accomplished.

Zero Dark Thirty ****Kathryn Bigelow met Jessica Chastain, Jason Clarke, Mark Strong, Reda Kateb, Jennifer Ehle

Bij Knack weten we er alles van: te links zijn voor rechts, en te rechts voor links, wat natuurlijk een compliment is als je met enig sérieux een politiek topic wil tackelen. Wie daar ook over kan meespreken, is Kathryn Bigelow, sinds de jaren negentig Hollywoods meest bevlogen testosteronfilmer. Haar voor vijf Oscars genomineerde film Zero Dark Thirty – over de jacht op Bin Laden – wordt door rechts Amerika afgedaan als een ‘promospot voor Obama’ en door links als een ‘verheerlijking van martelpraktijken’.

Bigelow en scenarist Mark Boal, de ex-journalist die ook al haar Oscarwinnende Irakthriller The Hurt Locker (2008) schreef, kregen toegang tot de CIA-archieven en gaan in hun reconstructie – of interpretatie, om een neutralere term te bezigen – geen pijnpunt uit de weg. De film begint met een zwart scherm en afscheidsboodschappen van mensen die op 9/11 in de Twin Towers zaten, om in de volgende scènes op realistische manier te tonen hoe een vermeend Al Qaeda-lid door de CIA wordt gemarteld om informatie over de verblijfplaats van terreurleider Bin Laden te lossen.

‘Hadden we het waterboarden en de black sites weggelaten, dan hadden we gelogen’, verdedigt de regisseuse zich, al lijken Republikeinen noch progressief Hollywood (dat al opriep om straks voor de Oscars niet op Zero Dark Thirty te stemmen) onder de indruk van Bigelows apologie. Wie aanvankelijk ook niet goed lijkt te weten hoe ver je mag gaan in je missie om Amerika’s publieke vijand nummer één in koelen bloede te liquideren, is Maya (Jessica Chastain), een jonge, verbeten CIA-agente én een personage gebaseerd op een nog steeds actieve speurder die uit de dossiers als een spilfiguur naar voren kwam.

Bigelow en Boal gidsen – of is ‘manipuleren’ het juiste woord? – de kijker dan ook langs hetzelfde morele parcours als Maya: van aanvankelijke scepsis en plichtsbesef, over fanatisme, wraaklust en schaamteloze opwinding tot spijt en zelfkritiek. De in ironie gedrenkte vraag waarmee je na 150 intelligent opgebouwde en energiek gemonteerde minuten huiswaarts wordt gestuurd en die Maya zich na de raid in het Pakistaanse Abbottabad stilzwijgend en snikkend stelt, luidt dan ook: was het alle moeite en middelen überhaupt wel waard?

Make no mistake: Zero Dark Thirty – de titel is militair jargon voor 00.30, het uur waarop Bin Laden door de Navy Seals nader tot Allah werd geknald – is géén 21e-eeuwse La Battaglia di Algeri, ook al zijn er gelijkenissen met Pontecorvo’s klassieker in de realistische weergave van contraterreur en ondervragingstechnieken. Tegelijk is het ook geen anabool actiespektakel met als motto ‘America, fuck yeah!’, zelfs al toont Bigelow zich net als in The Hurt Locker andermaal een begenadigde suspenseregisseuse die weet hoe je historische feiten en hollywoodiaanse fictie tot een superieur en dubbelzinnig potje infotainment moet blenden.

Fascistoïde fun of Obama-propaganda? War on terror-trip of links dynamiet? Laat het ons houden op een politieke rorschachtest, een goed gemaakte en spannende bovendien.

Dave Mestdach

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content