Waarom we ongegeneerd durven uitkijken naar ‘Star Wars: The Force Awakens’
Geen melkwegstelsel is ver, ver genoeg om eraan te ontsnappen: op 16 december worden de bioscopen bezet door The Force Awakens, de zevende episode in de Star Wars-saga. De fans slijpen hun lichtsabels, de critici hun messen. Dennis Van Dessel, de Luke Skywalker van de redactie: ‘Star Wars is familie!’
Lees ook: Waarom The Force van Star Wars een farce is.
Sinds de release van A New Hope is Star Wars beladen met zo ongeveer alle zonden van het universum – de vermeende infantilisering van de filmindustrie, de dood van de filmauteur in Amerika, de harteloze commercialisering van de studio’s en de opwarming van de aarde: noem het en George Lucas heeft er wel de schuld van gekregen.
Mag ik dat een beetje makkelijk vinden? En onverdiend? Min of meer het filmische equivalent van de uitspraak ‘het is de schuld van de sossen’? Het is hoog tijd om een aantal clichés over Lucas en Star Wars uit de wereld te helpen.
Jaws en Ben-Hur werden evenzeer commercieel uitgebuit als Star Wars, maar daar spreekt niemand over
Laat me beginnen met de zwaarste beschuldiging van allemaal: het idee dat George Lucas zijn eigen generatie filmartiesten in het zwarte gat zou hebben gekatapulteerd. In de jaren zeventig gaven de filmstudio’s namelijk een tijdlang alle creatieve vrijheid aan getalenteerde jonge honden als Martin Scorsese, Francis Ford Coppola, Brian De Palma en William Friedkin – het Nieuwe Hollywood. Een gouden tijd brak aan, maar toen – zo gaat het verhaal – kwam George Lucas met A New Hope, een conventionele avonturenfilm, en was het spelletje uit. De studio’s wilden meer van dat en legden de creativiteit van de regisseurs stante pede aan banden. Er zit een geweldige tearjerker in. Alleen is dat verhaal onzin. Zo fictief als dat van Darth Vader en Luke Skywalker.
Ten eerste: Star Wars was uiteraard niet de eerste blockbuster. Twee jaar eerder had Steven Spielberg al Jaws gemaakt, waarvoor mensen ook tot twee straten verder stonden aan te schuiven, en waarvan er ook merchandising werd gemaakt. En je kunt nog veel verder teruggaan: al in 1959 werd er Ben-Hur-motorolie verkocht, Ben-Hur-kruidenmengeling en ga zo maar door. Die films werden evenzeer commercieel uitgebuit als Star Wars, maar daar spreekt niemand over.
Ten tweede: het Nieuwe Hollywood had van Lucas’ ruimtesprookje op zich niets te vrezen. Het feit dat Scorseses New York, New York (1977), Michael Cimino’s Heaven’s Gate (1980) en Coppola’s One from the Heart (1981) – allemaal erg dure producties – stuk voor stuk flopten, heeft méér te maken met het einde van dat tijdperk dan met het succes van Star Wars.
Oké, hoor ik u denken, maar was dat succes verdiend? Is de haast religieuze adoratie die de films genieten er niet een beetje over? Over de originele trilogie zijn zelfs de haters het min of meer eens: veel beter zal blockbustercinema niet worden. Coole actiescènes, een van de meest memorabele schurken en astmalijders uit de filmgeschiedenis, Harrison Ford die voor droge oneliners zorgt en princess Leia in haar gouden bikini – wie kan daar iets tegen hebben? Hell, die gouden bikini was al meer dan genoeg.
De prequels daarentegen, dat is een ander verhaal. Zelfs zelfverklaarde fans klaagden over de plotlijnen, de dialogen, de personages en de overdosis cgi. Maar welke fans zijn dat? Hoe noemen we een voetbalsupporter die meteen afhaakt als zijn ploeg eens een match verliest? Mossels, noemen we dat. Of incivieken, zoals tijdens WO I. De slachtoffers worden honderd jaar later nog beweend.
J.J. Abrams is de ideale stuurman om de franchise weer in de goede richting te loodsen
Want leg gerust de dialogen van de prequels nog eens naast die uit pakweg Avatar(2009). En vergelijk zéker de actiesequensen uit de prequels met eender welke episode uit pakweg de Pirates of the Caribbean-serie of het verzamelde werk van Michael Bay: het verschil is immens. Overigens, of u dat nu wilt of niet: tegen de tijd dat Anakin Skywalker ten prooi valt aan the dark side in Revenge of the Sith ben je wel méé. The Phantom Menace werpt een oneerlijk duistere schaduw over die hele prequeltrilogie, maar als je het nuchter bekijkt, zie je dat die vanaf Attack of the Clones een versnelling hoger schakelt.
Dus ja, ik durf ongegeneerd uit te kijken naar The Force Awakens. Vooral omdat J.J. Abrams een ideale stuurman is om de franchise weer in de goede richting te loodsen. Met de twee Star Trek-films en Super 8 leverde hij superieur Hollywoodentertainment af, waaruit blijkt dat hij ook een kind van de jaren tachtig is. Hem de nieuwe Spielberg noemen, is voorlopig te veel eer, maar Abrams weet hoe hij actie in beeld moet brengen en hij beseft dat hij zijn personages niet mag vergeten. Bovendien gebruikt hij voor The Force Awakens zo veel mogelijk ouderwetse effecten, zoals miniaturen, en draait hij op traditionele 35mm-film. Nostalgici die een zure smaak overhielden aan de prequels, kunnen dus gerust zijn. Het scenario is trouwens meegeschreven door Lawrence Kasdan, de schrijver van The Empire Strikes Back, nog steeds verreweg de beste film uit de hele reeks. The Force is strong in this one!
Laat de cultuurpessimisten maar zeuren. Zet gewoon je stormtrooperhelm op, laat de Imperial March door je oren schallen en begeef je naar The Force Awakens in de warme wetenschap: die mensen hier, met hun Yodamaskers, lichtsabels en licht scheefgegroeide emotionele ontwikkeling… dat is familie. Try not. Do or do not. There is no try.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Star Wars Episode 7: The Force Awakens is vanaf 16/12 te zien in de bioscoop. Lees ook: Waarom The Force van Star Wars een farce is.
Dennis ‘Skywalker’ Van Dessel
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier