Waarom u ook zónder excuuskind naar het Jeugdfilmfestival moet gaan
Het Jeugdfilmfestival brengt films voor jongeren, maar laat dat geen reden zijn om als mature cinefiel thuis te blijven. Of hoe het etiket ‘jeugdfilm’ geen voorbode van een kinderachtig verhaal hoeft te zijn. ‘Een goede film is een goede film, punt.’
Binnenkort kunt u in vier Vlaamse steden weer proeven van de betere jeugdfilms. Het Jeugdfilmfestival zet films in de spotlight die elders onderbelicht blijven. Daarvoor richten ze zich vooral op kinderen en jongeren, maar ook volwassenen zijn meer dan welkom. ‘Wij hanteren geen aparte criteria,’ aldus artistiek leider en programmator Bregt Van Wijnendaele. ‘Het is niet omdat het een jeugdfilm is, dat hij eenvoudiger of minder uitdagend is. Het laatste wat we willen doen, is jongeren betuttelen. Een film moet gewoon goed zijn, punt.’
Toch voelt de gerijpte filmliefhebber zich misschien niet meteen aangesproken. Eenmaal de film het etiket ‘jeugdfilm’ krijgt opgeplakt, blijkt het vaak moeilijk om nog een breed publiek te bereiken. Dat bewees Kauwboy (2012) van de Nederlandse regisseur Boudewijn Koole. De film vertelt het verhaal van de jonge Jojo die worstelt met een afwezige moeder en een grillige vader. Wanneer hij een kauw redt die uit zijn nest gevallen is, besluit hij het dier de affectie te geven die hij zelf zo mist.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Het ontroerende portret van een moeilijke vader-zoonrelatie werd in Berlijn bekroond tot beste jeugdfilm en beste debuut, werd bedolven onder lovende woorden én was de Nederlandse inzending voor de Oscars. ‘Kauwboy is een klein meesterwerk dat het grootst mogelijke publiek verdient,’ eindigt de recensie van de Volkskrant. En laat dat nu net het probleem zijn geweest. ‘Maar’ 21.000 Nederlanders kochten een ticketje, ondanks de internationale aandacht. Ter vergelijking: de romantische komedie Alles is Familie trok datzelfde jaar meer dan 640.000 bezoekers. Door Kauwboy te promoten als een arthousejeugdfilm, werd het doelpubliek wel heel strak afgelijnd.
Het is überhaupt moeilijk het begrip ‘jeugdfilm’ te definiëren. Wat maakt Kauwboy een jeugdfilm en Le gamin au vélo van de broers Dardenne niet? Kauwboy gaat evenmin moeilijke onderwerpen als agressie en eenzaamheid uit de weg. Het onderscheid lijkt soms veeleer een (onbewuste) keuze te zijn. Little Miss Sunshine, The Breakfast Club, Submarine, The Diary of a Teenage Girl, Mud, Sleeping Giant, My Queen Karo, Moonrise Kingdom, en recent nog Home van onze Fien Troch: allemaal films met kinderen of jongeren in de hoofdrol. Films die jeugdfilms hadden kunnen zijn, maar besloten dat het label coming-of-age beter klonk.
Ook Kevin Meul kent die worsteling met benamingen. Hij staat met zijn langspeeldebuut My First Highway op het Jeugdfilmfestival. ‘Is het een jeugdfilm? Die vraag kreeg ik ook van distributeurs en producenten. Ik antwoord dan altijd: ik maak de films die ik wil maken. Toevallig gingen mijn kortfilms ook al over kinderen en jongeren. Misschien heb ik onbewust nog een paar jeugdtrauma’s te verwerken.’ (lacht)
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De producenten besloten vooral in te zetten op een jonger publiek. ‘Het is dubbel. Hoe specifieker de doelgroep, hoe gerichter je campagne kan voeren. Anderzijds wil je als maker gewoon een zo ruim mogelijk publiek voor je film. Het is logisch dat My First Highway veel jonge mensen aanspreekt, gezien de coming-of-agethematiek. Maar ook oudere mensen kunnen zich herkennen in die nostalgie. Iedereen herinnert zich nog die laatste vakantie met je ouders, dik tegen je goesting.’
‘Het zou jammer zijn als volwassenen een excuuskindje aan hun zijde nodig hebben om naar mijn films te komen kijken. Een goede jeugdfilm werkt voor alle leeftijden. Denk aan E.T. of recenter nog Stranger Things. Is dat voor de jeugd bedoeld? Zolang het een meeslepend en goed gemaakt verhaal is, maakt dat eigenlijk niet uit.’
Ook Hunt for the Wilderpeople (2016) van Taika Waititi prijkt op de affiche van het Jeugdfilmfestival. De rebelse wees Ricky trekt in bij een ouder paar dat op het platteland woont. Om de autoriteiten – die hem bij het koppel willen weghalen – te ontlopen, begint hij samen met de zwijgzame man een avontuurlijke tocht door de Nieuw-Zeelandse wildernis. Klinkt als de gedroomde kinderfilm. Maar door de slimme aanpak – in première gaan op Sundance, bijvoorbeeld-, werd de film een hit in Nieuw-Zeeland, zowel bij een jong als een volwassen publiek. Filmmagazine Empire bekroonde Hunt for the Wilderpeople zelfs tot hun film van het jaar.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Het kan ook omgekeerd. Films die voor volwassenen zijn bedoeld, maar evengoed jongeren kunnen aanspreken. Zo staat onder meer L’Etranger op het Jeugdfilmfestival geprogrammeerd. ‘Die Brusselse documentaire vertelt het verhaal van een immigrant die zich ontfermt over een jonge voetbalploeg’, licht Van Wijnendaele toe. ‘De dynamiek tussen de man en de ploeg jongeren is heel mooi in beeld gebracht. Zoiets kan zeker ook jongeren boeien, ook al is het dan niet per se voor hen bedoeld.’
Het is een dunne grens, die er misschien niet eens hoeft te zijn. My First Highway kende het beste van twee werelden. ‘We hebben veel festivals afgeschuimd. Soms was dat in de jeugdcompetitie, soms in de gewone. In Rome speelde de film voor een zaal vol gillende Italiaanse tieners, in Spanje voor een ouder cinefiel publiek. Het is maar hoe je het bekijkt.’
Het Jeugdfestival vindt plaats van 19 februari tot 5 maart in Antwerpen, Brugge, Kortrijk en Gent. Alle info: jeugdfilmfestival.be.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier