Anderhalf uur lang rond een gapend gat in een wei zitten was nog nooit zo fascinerend als in Michelangelo Frammartino’s ‘Il Buco’
Film - Il Buco
Regisseur - Michelangelo Frammartino
In de woordeloze en bevreemdend spannende documentaire Il Buco duikt Michelangelo Frammertino een grot in de bergen van Calabrië, én de ziel van de moderne mens in.
In 1961 ontdekte een groep jonge speleologen een gat in het midden van een stuk weiland in de bergen van Calabrië dat tot bijna 700 meter diep onder de grond bleek te reiken. Daarmee was de ‘Abisso di Bifurto’ meteen de diepste grot van Europa, al veroorzaakte die spectaculaire ontdekking bij de lokale boeren en herders, die sinds er jaar en dag leefden op het ritme van de getijden, maar weinig rumoer. Geen wonder dat er van de toenmalige expeditie, behalve topografische tekeningen en vergeelde krantenknipsels, nog amper wat overschiet. Meteen een mooie gelegenheid, zo vond Michelangelo Frammartino, om de afdaling nog eens over te doen en aldus iets te zeggen over het schuren van de tijd en het wroeten van de moderne mens.
Voor de goede orde: deze documentaire is géén reconstructie van de oorspronkelijke expeditie, maar een puur filmisch, dramatisch tot op het bot ontbeend gedicht waarin speleologen hun voorgangers naspelen, maar dan zonder woorden. Frammartino observeert geduldig hoe ze meter bij meter, en kamer na kamer dieper dalen, over een periode van meerdere maanden, terwijl ze ondertussen aantekeningen maken, de bergbewoners hun dagelijks leven leiden en er al eens een schaap aan het gapende gat passeert.
Wie een enge cave movie in de trant van The Descent verwacht, of een filosofische docu als Werner Herzogs Cave of Forgotten Dreams, zal zich dan ook een hoedje schrikken. Ondanks de premisse, de locatie en de beelden van speleologen die akelig nauwe gangen in duiken, wordt alle actie geïnterioriseerd. Maar het rare en miraculeuze is dat Frammartino, die ruraal Italië twaalf jaar geleden al even stil en puur bezong in zijn prachtige pastorale Le Quattro Volte, er in zijn radicale onthaasting toch suspense en vooral humanisme weet in te slijpen.
Het is een fascinerende, haast platonische film die het volledig van zijn cinematografische maar ook mentale architectuur moet hebben, van zijn meticuleuze montage, van zijn rigide ritmiek en zijn cyclische patronen. Daarbij mijdt Frammartino de grote, Herzogiaanse statements over de gespannen relatie tussen mens en natuur, maar toch lijkt hij je van alles in te fluisteren, of tenminste toch te suggereren, terwijl je samen met zijn speleologen, of beter: zijn acteurs die speleologen spelen, anderhalf uur rond een gapend gat in een wei zit.
Een langzaam hypnotiserende, vorig jaar in Venetië met de juryprijs bekroonde filmtrip die op een discreet dwingende manier peilt naar diepe gedachtes over de moderne mens en hoe die zijn eigen mysteriën ontgint. Namaste!
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier