Martin Scorsese gaat 3D voor ‘Hugo’

Met Hugo heeft Martin Scorsese een familiefilm in 3D gemaakt, en nee: dat is geen grap. De New Hollywoodmaestro over derde dimensies, open geesten en verloren illusies. ‘Nu zou ik Taxi Driver niet kunnen draaien.’

Bij een nieuwe film van Martin Scorsese vraag je niet of hij goed is, wel hóé goed hij is – die mantra wordt al jaren afgerammeld. Wie toch een kritische kanttekening durft te plaatsen, maakt zich bij cinefielen meteen verdacht. De maker van Taxi Driver, Raging Bull en andere meesterwerken bekritiseer je immers niet, maar aanbid je. Tot in der eeuwigheid. Amen.

Bij Hugo – zijn eerste film in 3D voor jong en oud – is dat niet anders. Bijna overal wordt zijn adaptatie van Brian Selznicks kinderboek The Invention of Hugo Cabret de eindejaarslijstjes in geduwd, terwijl de National Board of Review de film tot beste van het jaar uitriep. ‘Een hypermoderne liefdesbrief aan de cinema van vroeger’, kirde The Hollywood Reporter. ‘Nu al een klassieker’, orakelde Variety. De jaarlijkse Oscarrace lijkt bij deze gelopen.

Met 170 miljoen dollar is Hugo, dat zich afspeelt in het Parijs van de jaren 30, niet alleen de duurste film uit de carrière van Scorsese, onder het blitse 3D-oppervlak schuilt behalve het klassieke familiesprookje ook een hommage aan de stille film begin vorige eeuw. Minstens zo belangrijk als het weesjongetje uit de titel, is Frans filmpionier Georges Méliès (Ben Kingsley). Hij heeft de sleutel in handen waarmee Hugo (Asa Butterfield), die in Gare Montparnasse woont, de boodschap van zijn overleden vader, de klokkenmaker Cabret (Jude Law), kan ontcijferen. Plus: in fraaie flashbacks toont Scorsese hoe Méliès zijn stomme filmklassiekers ineenknutselde, met Le voyage dans la Lune als meest iconische voorbeeld.

James Cameron mag Hollywood met Avatar dan de derde dimensie hebben ingebeamd, volgens Scorsese is Georges Méliès de echte wegbereider van 3D. ‘Het was de logische stap in zijn artistieke evolutie’, aldus de New Hollywoodlegende. ‘Le cake-walk infernal, een twee minuten durend filmpje uit 1903 waarin Méliès een dansende duivel speelt, is met twee camera’s tegelijk opgenomen. Ook de broers Lumière hebben in de jaren 20 3D-filmpjes gemaakt waarvoor je een bril moest opzetten. Zodra beelden konden bewegen, hebben filmmakers met stereoscopie geëxperimenteerd. Ze wilden geluid, kleur en diepte. Geluid kwam er in 1927, kleur in 1935. De volgende stap is diepte.’

James Cameron vindt ‘Hugo’ alvast een meesterwerk. Martin Scorsese: Dat is genereus van hem, zeker omdat hij 3D opnieuw geloofwaardigheid heeft gegeven. De technologie is nu gemeengoed. Toen ik Hugo voorbereidde, vroeg mijn elfjarige dochter me: ‘Het is toch in 3D, hé pa?’ (Grijnst)

Blijkbaar wilde je al lang een 3D-film maken? Scorsese: (Knikt) Toen ik jaar of drie was, had ik een viewmaster waardoor je stereoscopische plaatjes kon zien. Het creëerde ruimte, alsof je naar een andere wereld werd getransporteerd. Die plek heb ik als filmmaker altijd willen verkennen, maar tot hier toe had ik daar de middelen niet toe. Ik hield in de jaren 50 al van die oude 3D-films. De meeste daarvan waren rommel, maar toch ook geestig en fascinerend – zeker voor een jongen van tien. Het was wachten op Hugo en een samenloop van omstandigheden voor ik zelf aan een 3D-film kon beginnen. Mijn leeftijd en het feit dat ik een jonge dochter heb, hebben ook meegespeeld.

Krijgen we straks ook’ Schindler’s List’ in 3D – de Holocaust in al zijn dimensies? Scorsese: (Aarzelt) Waarom niet? De Holocaust is toch ook in 3D gebeurd? En zelfs in kleur. Het feit dat Spielberg zwart-wit gebruikt, is ook artistieke opsmuk. Je kunt de gimmickfactor uitspelen en 3D in mensen hun gezicht kletsen, of je kunt het subtiel houden en proberen dingen tastbaar te maken. In Hugo zit een shot van soldaten uit de Eerste Wereldoorlog dat uit archiefbeelden bestaat die we naar 3D hebben omgezet. Plots zie je de ware omvang van het slagveld, je beseft dat de soldaten zullen worden beschoten. Het museum komt tot leven. De afbeelding komt dichter bij de werkelijkheid. Daar is niets onrespectvol aan. Integendeel.’

Lees het volledige interview met Martin Scorsese deze week in Knack Focus nr. 51.Dave Mestdach

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content