Het shot dat de carrière van Martin Scorsese weer lanceerde

Scènes die op uw netvlies gebrand staan. Deze week: de vallende sleutels uit After Hours (1985).

Het shot

Kunstenares Kiki Bridges (Linda Fiorentino) gooit de sleutels van haar loft uit het raam, naar tekstredacteur Paul Hackett (Griffin Dunne), die beneden op de stoep staat te wachten. Terwijl ze vallen, flitst het beeld verschillende keren heen en weer tussen Paul en de sleutels, waardoor de banale handeling een moment van ondraaglijke intensiteit wordt.

Het ontstaan

Martin Scorsese draaide After Hours voor een habbekrats, nadat de financiering voor zijn passieproject The Last Temptation of Christ in het water was gevallen. Het dolgedraaide scenario (het afstudeerproject van ene Joseph Minion) en zijn nieuwe director of photography Michael Ballhaus maakten dat het tussendoortje een van zijn puurste films werd. After Hours is een paranoïde koortsdroom met radicaal feministische ondertonen en verwijzingen naar Franz Kafka, Henry Miller en de bohemian chic van de eighties, maar vooral ook een visueel kunststukje dat desnoods met het geluid af bekeken kan worden. De camera vertelt alles wat u moet weten.

De truc

Wat bovenstaande shotwisseling zo beangstigend maakt, is de point of view-shot van de sleutels die met de kracht van het noodlot op Paul Hackett afkomen. Scorsese en Ballhaus probeerden dat effect eerst te bereiken door hun camera aan een bungeetouw te hangen en van het dak af te duwen. Nadat het gevaarte Griffin Dunne op een haar na had gemist, werd de tweede keer voor een snelle kraanbeweging gekozen. De dreiging is er niet minder om.

Hommage

Michael Ballhaus, die in 2017 op 81-jarige leeftijd overleed, maakte zeven films met Scorsese en meer dan dubbel zoveel met Rainer Werner Fassbinder. Voor die laatste vond hij de 360°-trackingshot uit, waarbij de camera een volledige cirkel rond haar onderwerp beschrijft. En de uitgerangeerde Scorsese zette hij halfweg de jaren tachtig na een resem flops opnieuw op de kaart. De meester verklaarde bij zijn dood: ‘Het was Michael die mij weer enthousiast maakte over filmmaken. Hij was een groot kunstenaar. Hij was een dierbare en onvervangbare vriend. Zijn dood is een groot verlies.’