John McNaughtons controversiële portret van een seriemoordenaar blijft vierentwintig jaar na datum nog even ijzingwekkend en verontrustend.
Henry, Portrait of a Serial Killer (1986)
Film: ****
Extra’s: **
(Filmfreaks)
Toen John McNaughton zijn langspeelfilmdebuut, losjes gebaseerd op het leven van de massamoordenaar Henry Lee Lucas, aan het publiek voorstelde, sloeg de film in als een bom. Drie jaar verdween Henry, Portrait of a Serial Killer in de kast. Toen hij dan uiteindelijk toch in enkele bioscopen geprogrammeerd werd, gebeurde dat zonder keuring: de MPAA weigerde hem zelfs een R-rating te geven.
Meteen wordt duidelijk dat McNaughton geen doorsnee genrefilm voor ogen had. Henry opent met de parallelmontage tussen banale handelingen van de protagonist en beelden van zijn slachtoffers. De gruwelijk verminkte vrouwenlichamen lijken haast stillevens, fragmenten ontsproten uit een ziekelijk brein. Henry komt echter helemaal niet gestoord over, maar veeleer als je buurman of de man die op trein dagelijks naast je zit. Nochtans betekent moorden voor hem zoveel als eten, roken of ademen.
John McNaughton moraliseert noch veroordeelt: hij observeert. Zijn portret van een seriemoordenaar kent geen echt dramatisch verloop en is wars van elke vorm van emotie. Zijn beeldregie is al even afstandelijk en koel als Henry zelf. Het enige gevoel dat de film oproept, is er een van afschuw en weerzin. Henry, Portrait of a Serial Killer biedt geen catharsis. In de finale wandelt Henry weg met een koffer in de hand. De koffer (met een vrouwenlijk) zal hij dumpen, zelf zet hij zijn weg voort. Iedereen leidt tenslotte zijn eigen leven, ook een beroepsmoordenaar.
Piet Goethals
