Wat Get Out, Us, Paranormal Activity maar ook Sharp Objects, BlacKkKlansman en de nieuwe film Ma gemeen hebben? Ze komen stuk voor stuk uit hitfabriek Blumhouse, waar de tijdgeest rondspookt én de dollars tellen. Oprichter Jason Blum over zijn lucratieve huiverhandel: ‘Ik heb maar één dure film gemaakt. Vreselijk.’
Neem een makkelijk te slijten concept voor een genrefilm, kieper er angsten en besognes overheen die in tune zijn met de tijdgeest, laat er een regisseur met enige ervaring op los, zorg dat het budget afklokt onder de vijf miljoen dollar en besteed de distributie uit aan een Hollywood-studio. Dat is de even simpele als succesvolle formule waarmee producent Jason Blum de voorbije jaren de ene hit na de andere scoorde en hij in één moeite mee aan de basis lag van het begrip ‘elevated horror’, gruwel met een sociaal geweten én enige artistieke flair.
Hij wrong de huiver uit found footage met de Paranormal Activity-films, die ruim 900 miljoen dollar opbrachten. Hij gaf het spookhuis een facelift met de Insidious-franchise, goed voor 539 miljoen. Hij bottelde sociaal geweld in de The Purge-reeks, dat na drie episodes aan 345 miljoen zit. En er was de megahit Get Out – kostprijs 4,5 miljoen dollar, opbrengst 255 miljoen – Jordan Peeles slimme satire op racisme die het zelfs tot bij de Oscars schopte. Voeg daar nog enkele winstgevende prestigeprojecten (Damien Chazelles Whiplash en Spike Lees BlacKkKlansman) aan toe, plus een succesvolle tv-afdeling (met onder meer de series Cold Case Files en Sharp Objects) en je kunt Blum met recht en reden een van de game changers van Hollywood noemen.
Als je ze vooraf al betaalt, tellen voor regisseurs enkel kritieken en filmfestivals. Óók belangrijk, maar die doen de zaak niet draaien.
Bovendien blijkt de vijftigjarige Los Angeleno, die begon als vastgoedmakelaar en daarna de stiel leerde van de verguisde mogol Harvey Weinstein, een eigengereid baasje. Veel productiefirma’s laten zich in deze snel muterende tijden van tent poles en streamingdiensten tot hogere budgetten verleiden, maar Blum blijft zijn lowbudgetmodel trouw. ‘Toen Jordan Peele met ons in zee ging, was Get Out (2017) begroot op 8 miljoen. Ik bekeek het script en zei: neem dertig gasten voor de feestscène in plaats van driehonderd, en een villa met tien kamers in plaats van twintig. Dat verandert niks, maar het maakt het een stuk goedkoper. Jordan was akkoord, zoals bijna alle regisseurs zich kunnen vinden in ons productiemodel.’
Blumhouse geeft zijn regisseurs final cut, wat zeldzaam is en in vele gevallen ook een fabeltje.
Jason Blum: Het cliché wil dat een producent die asshole is die tegen de regisseur voortdurend ‘nee, nee, nee!’ roept. Af en toe ben ik dat ook, maar het helpt als je duidelijke afspraken maakt. We gaan in de regel niet over de budgetgrens, hoe geweldig een scène ook moge zijn. Als regisseurs eenmaal begrijpen welke vrijheid ze kopen door die regel te respecteren, heb je zelden problemen. Ik kan een film wel mee richting geven. Aanvankelijk was The Purge (2013) een wraakthriller met als pitch ‘wat als misdaad één dag per jaar legaal is?’ Ik heb ervoor gezorgd dat het zo veel mogelijk over wapenbezit ging. Maar het blijft de regisseur die bij ons bepaalt hoe het resultaat eruit zal zien. For better of for worse.
Wat bedoel je met dat laatste?
Blum: Het is altijd de bedoeling de film in de bioscoop uit te brengen maar als we het resultaat niet goed of niet commercieel genoeg vinden gaan we voor video on demand of verkopen we de film aan Netflix. Dat gebeurt in één op de drie gevallen. Het enige wat ik een regisseur kan garanderen, is dat we zijn visie respecteren en dat zijn film gezien zal worden. Soms zijn dat harde keuzes, en soms vergissen we ons, maar het hoort erbij.
Hoe kies je projecten?
Blum: We kiezen voor projecten waar al een regisseur op zit. En we geven de voorkeur aan regisseurs die in het verleden al een goede film hebben gemaakt, maar die studio’s niet, of niet meer, zouden inhuren om een enge film te maken. James Wan had gescoord met Saw (2004) maar had twee flops voor Universal gedraaid toen hij aanklopte met Insidious (2010). Scott Derrickson had The Exorcism of Emily Rose (2005) gemaakt, maar had het moeilijk toen we hem Sinister (2012) lieten draaien. We hebben M. Night Shyamalan opnieuw gelanceerd met The Visit (2015) en Split (2016). En ga zo maar door. Het is ook een kwestie van voelen wat het potentieel van een project is. Jordan Peele was een stand-upcomedian die voor Get Out nog nooit een film had geregisseerd, maar je voelde dat hij een cinefiel was die perfect wist wat hij wilde. Idem dito voor acteur Joel Edgerton met zijn debuutfilm The Gift (2015).
Je krijgt wel eens het verwijt dat je zelden voor debutanten kiest.
Blum: Ik ben begonnen als indieregisseur en heb het genoeg meegemaakt dat een regisseur na één goede kortfilm op Sundance al de nieuwe Fellini wordt genoemd. Mijn houding is: laat hem eerst maar elders een goede film maken en dat hij dan bij ons aanklopt. Ik doe het ondertussen wel met de oude Fellini. (lacht)
Je bent begonnen in 1995 maar Blumhouse werd pas hot door Paranormal Activity, in 2007.
Blum: Mijn eerste job was kabel-tv verkopen van deur tot deur. En daarna verhuurde ik flats voor een vastgoedkantoor. Dat was de beste leerschool die ik me kon wensen. In New York was ik de flatgenoot van Noah Baumbach (regisseur van The Squid and the Whale en Frances Ha , nvdr.). Ik heb hem toen geholpen om zijn eerste film, Kicking and Screaming (1995), te financieren. Daarna heb ik voor Arrow en Miramax gewerkt, maar het was altijd mijn droom om mijn eigen firma te beginnen. De eerste versie heb ik opgericht in 2000. Daarmee heb ik zes independentfilms geproduceerd, waarvan er vijf vreselijk en één goed waren. Maar wat me nog meer frustreerde, was dat ik die films wel gemaakt maar amper verdeeld kreeg. Niemand zag ze. Uiteindelijk had ik het geluk dat ik in 2005 een eerste rough cut van Paranormal Activity heb kunnen zien, een film die normaal straight to dvd zou gaan. Ik sloot een deal met regisseur Oren Peli, en na drie jaar wroeten en wringen is de film toch in de zalen geraakt. Het bleek een schot in de roos, omdat de timing juist zat. Voor de film, die inspeelde op de found footage-rage, en voor mezelf: ik had op dat moment de enige dure Hollywoodfilm uit mijn carrière gemaakt – Tooth Fairy (2010), met The Rock – en dat was een vreselijke ervaring, zowel qua productie als aan de box office, maar wel een leerzame.
En toen is het Blumhouse-model geboren?
Blum: (knikt) Het Hollywoodsysteem is zo geldverslindend dat het creativiteit verstikt. Maar ik had wel de distributiemogelijkheden van Hollywood leren kennen. Ik dacht: wat als ik mijn ervaring als indieproducent koppel aan de studioverkoopmachine, goedkope genrefilms blijf produceren maar die distribueer via een major? Het slimste wat ik ooit gedaan heb, is me niet laten verleiden tot het maken van duurdere films nadat ik één hit had gescoord. De kwaliteit wordt er daardoor niet beter op, zeker niet in het horrorgenre. Wat maakt een film eng? Niet de scares. Niet de stunts. Maar een setting die geloofwaardig is, personages die goed uitgewerkt zijn en slimme ideeën. Als je geen geld hebt voor dure special effects en cgi – onze films kunnen wat dat betreft toch nooit op tegen de studioproducties – dan moet je wel op zulke zaken inzetten.
Je hebt de budgetten wel opgetrokken de voorbije jaren.
Blum: Insidious kostte één miljoen, The Purge drie en nu, met Ma, zitten we aan vijf miljoen. Ik zou geld kunnen verdienen met duurdere films maar lowbudget garandeert dat we films kunnen maken die niemand anders maakt. En dat we er onze broek niet aan kunnen scheuren. Als een film tegenvalt, en we brengen hem op streaming uit, levert ons dat nog altijd vier miljoen op. The Purge, Get Out, Whiplash (2014)… Dat zijn ook projecten die niemand anders wilde maken, omdat ze gedurfd of vreemd zijn.
Je maakt ze wel alleen door de regisseur pas achteraf te betalen.
Blum: Iedereen krijgt vooraf het minimumloon en wordt een film een succes, dan participeert ook iedereen. Dat vind ik een logische manier van werken. Het maakt mensen geëngageerd en open. Als je regisseurs vooraf betaalt, hoe moet je er als producent dan nog voor zorgen dat ze naar je luisteren? Als je vooraf de cheque uitschrijft, is het enige wat voor een regisseurs nog telt goede kritieken en filmfestivals. Ik vind die ook belangrijk, maar die doen de zaak niet draaien. Mensen die 8 dollar betalen voor je film, die doen de zaak draaien.
Get Out ging over racisme, net als BlacKkKlansman (2018), dat je mee produceerde. The Purge ging over wapenbezit. Ma gaat over pesten en heeft een oudere, zwarte hoofdrolspeelster. Hoe belangrijk zijn inclusiviteit en sociaal bewustzijn voor Blumhouse, of is dat gewoon opportunistisch inspelen op actuele issues?
Blum: Het zijn goede tijden voor vrouwelijke en/of gekleurde filmtalenten, zowel voor als achter de camera. Vrouwen en etnische minderheden zijn jarenlang ondergewaardeerd in Hollywood, en nu gaat de slinger de andere kant op. Je voelt de honger om dingen te corrigeren. We zijn nu aan de slag met drie vrouwelijke regisseurs. We maken een film over MeToo. Inclusiviteit is goede business.
Niks meer dan dat?
Blum: Ook voor het cool was om vrouw en zwart te zijn, vond ik al dat films een betere weerspiegeling van het publiek moesten zijn. Dat publiek is voor vijftig procent blank, films waren dat voor negentig procent. Dat was niet houdbaar. 52 procent van het Blumhouse-publiek is ook vrouwelijk. Ik heb niet voor de goede zaak gekozen, ik heb voor goed zakendoen gekozen. En dat heeft goed uitgepakt voor de goede zaak.
Blumhouse heeft ook een grote rol gespeeld in het succes van de zogeheten ‘elevated horror’.
Blum: Die term doet me huiveren. Hij is uitgevonden door mensen die niet van horror houden, voor mensen die niet kunnen toegeven dat ze van horror houden. Alsof je je ervoor moet schamen dat je van enge films houdt. Het hele punt van horror is, is dat hij niet elevated mag zijn. Horror moet fun zijn, goor, rebels. Creativiteit laat zich niet mandateren. Soms hebben onze films een maatschappelijke boodschap. Soms totaal niet.
Je komt uit de Sundance-wereld: hield je überhaupt wel van horror?
Blum: Ik ben een horrorfan geworden, omdat horrorfilms anders mogen zijn, en omdat ik me nog altijd een outsider voel in het Hollywoodwereldje. Toen we met Get Out campagne voerden voor de Oscars, vroegen we ons af: wat doen we hier? Ik was blij voor Jordan, maar ik maak duizend keer liever een horrorfilm als Ma dan dat ik terug moet keren naar dat Oscarcircus dat zichzelf o zo serieus neemt. Alsof de Academy het werk van de Heer doet. Het is belangrijk dat de Academy er is aangezien ze in Amerika, waar geen subsidies bestaan, het enige tegengewicht is voor de commercie, het enige wat ervoor zorgt dat er niet alleen horror- en Marvelfilms maar ook af en toe nog drama’s worden geproduceerd. Maar je moet er daarom nog niet zo verheven over doen. Alsof films de wereld redden. Get Out was een film die racisme aankaartte, die een sociale impact had, maar dat maakt van mij of Jordan nog geen Mahatma Gandhi.
Voor Blumhouse heb bij Miramax gewerkt, dat geleid werd door de later van seksueel misbruik beschuldigde Harvey Weinstein? Wat heb je daar geleerd?
Blum: Dat je niet te veel tijd en energie moet stoppen in het vechten met regisseurs. Harvey deed niks anders. Vaak ging het om onnozele details: een hoed van een actrice, een blouse… Harvey leidde zijn bedrijf met harde hand, maar je kunt niet beweren dat hij geen dingen gedaan kreeg. Hij vocht voor waar hij in geloofde. Dat heb ik geleerd van mijn moeder, én van Harvey. (lacht) Dan heb ik het louter over zijn manier van zakendoen. Van seksueel misbruik heb ik nooit wat gemerkt.
Slotvraag: hoe zie je de cinema evolueren?
Blum: Vijftig procent van onze omzet wordt gedraaid door onze tv-afdeling. Al onze filmsterren en al onze dure, ambitieuze projecten zitten daar. Sharp Objects heeft 13 miljoen dollar gekost, wat neerkomt op 2000 dollar per kijker. (lacht) Alleen wordt het succes van series in tegenstelling tot films niet afgemeten aan het aantal kijkers, maar aan het rumoer dat ze maken. De scheidslijn tussen tv en film is ook aan het vervagen door de opkomst van streaming. Bovendien worden de winstmarges in de bioscoop almaar kleiner. Het klassieke drama ligt er daardoor al uit, de romantische komedie ligt eruit en zelfs straight-up comedy is aan het wankelen. Straks schieten er alleen nog dure eventfilms en goedkope horror over in de bioscoop, maar ik geloof in een renaissance zodra de kwestie van releasewindows eindelijk geregeld is en men geleerd heeft om efficiënter te werken.
Ma
Vanaf 5/6 in de bioscoop.
Jason Blum
Geboren op 20 februari 1969 in Los Angeles.
Zijn pa was kunsthandelaar en galerist, zijn moeder kunstdocente.
Helpt in 1995 de debuutfilm Kicking & Screaming van zijn flatgenoot Noah Baumbach financieren.
Werkt eind jaren negentig voor Miramax, geleid door Harvey Weinstein.
Richt in 2000 zijn eigen productiefirma Blumhouse op, dat zich toelegt op indiefilms. Tot het voor 15.000 dollar gedraaide Paranormal Activity 200 miljoen in het laatje brengt.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
