De triomf van ‘Parasite’: ‘Pure Hollywoodcinema, maar dan door een Koreaan’

Vier Hollywoodkrakers begonnen met tien nominaties of meer aan de 92ste Oscaruitreiking, maar allemaal werden ze langs links voorbijgestoken door het Koreaanse ‘Parasite’. Dave Mestdach, chef film van Knack Focus, licht toe.

De Oscars hebben dit jaar een uitslag gekregen waar veel cinefielen vooraf op hoopten, maar waar weinigen veel geld op durfden in te zetten. Sam Mendes’ oorlogsepos 1917 begon als topfavoriet, maar moest het met twee technische Oscars doen. Ook Martin Scorseses maffia-epos The Irishman, Tarantino’s sixtiesparabel Once Upon a Time in Hollywood en het verkapte superheldenportret Joker presteerden onder de verwachting. Allemaal werden ze overtroffen door Parasite, de Koreaanse klassen-satire van Bong Joon-ho.Uit zes Oscarnominaties puurde Joon-ho vier awards, en niet de minste: Beste film, Niet-Engelstalige film, Regisseur en Origineel scenario. Die staan alle vier op de naam van Joon-ho zelf, die zo het record van Walt Disney van meeste Oscars in één avond evenaart. Bovendien is Parasite de eerste niet-Engelstalige film de Oscar voor Beste film wint. Dave Mestdach, chef film van Knack Focus, ziet twee verklaringen voor de onverwachte winst van wat hij ‘een zwierig geregisseerde klassensatire noemt’.

Dave Mestdach: De Oscars zijn altijd de lobbyprijzen bij uitstek en het lijkt erop dat Bong Joon-ho een goede beurt heeft gemaakt in de campagne. Iedereen die de man ooit ontmoet heeft,begrijpt waarom: hij is charmant, toegankelijk en heeft altijd een grapje in huis zonder zich daarvoor te veel in bochten te hoeven wringen.

Daarnaast is Parasite gemaakt volgens de regels van Hollywood: het is gewoon een heel toegankelijke, spannende en geestige film, superieur entertainment met een sausje van exotisme eroverheen. De leden van de Academy, die de winnaars kiezen, hebben niets liever dan het gevoel te krijgen dat ze een intellectuele inspanning leveren terwijl ze eigenlijk dagelijkse kost aan het verorberen zijn. Parasite past daar perfect in, los van het feit dat het gewoon topkwaliteit is.

Vooraf begonnen er vier films met tien nominaties of meer aan de Oscars: ‘1917’, ‘Once Upon a Time… in Hollywood’, ‘Joker’ en ‘The Irishman’. Die laatste bleef uiteindelijk zelfs zonder beeldje achter. Wat ging er mis?

Mestdach: Wat betreft The Irishman: dat was vooraf voorspeld. De film duurt drie uur en is vooral in het tweede deel wat trager van tempo maakt, wat hem wat te oldschool maakt voor de jongere Academy-leden. Eigenlijk vraagt The Irishman meer inspanning van de kijker dan Parasite. Bovendien is die gemaakt door Netflix, wat nog altijd op weerstand botst bij de stemgerechtigden. Terecht, want dat bedrijf heeft als doel om cinema as such te vernietigen.

Hoe de andere films hun Oscars hebben misgelopen, is moeilijk te zeggen. Nogmaals, de Oscars zijn lobbyprijzen en het is zelden duidelijk wat er allemaal bij de stemgerechtigden heeft gespeeld. Soms is de waarheid gewoon dat je het in elke categorie nipt hebt moeten afleggen omdat je net niet goed genoeg was.

Dat een Aziatische regisseur vier Oscars wint en Taika Waititi als eerste Maori een Oscar pakt voor het scenario van JoJo Rabbit, zijn opstekers voor de mensen die afgelopen maanden en jaren protesteerden tegen de ’te mannelijke’ en ’te witte’ prijzen. Hoe moeten we die triomf kaderen?

Mestdach: Ik durf te denken dat de diversifiëring van de Academy zijn vruchten afwerpt en dat de geesten verruimen, traag maar gestaag. Dat een niet-Engelstalige film de Oscar voor Beste film kon winnen, was vroeger nauwelijks denkbaar. Tegelijk moet je er rekening mee houden dat Parasite pure Hollywoodcinema is, maar dan door een Koreaan: de kans dat iemand als Apichatpong Weerasethakul (Thaise regisseur die in 2010 de Gouden Palm won, nvdr.) volgend jaar met Oscars gaat lopen, is met deze overwinning niet groter geworden. Van de Gouden Palm gesproken: Parasite is de eerste winnaar van de hoofdprijs in Cannes die ook de Oscar voor Beste film wint sinds Taxi Driver van Martin Scorsese (1976).

Tot slot: ‘Une soeur’, de kortfilm van de Belgische Delphine Girard, greep naast een Oscar.

Mestdach: Jammer, maar ik zeg het elk jaar: de kortfilmcategorieën zijn eigenlijk één grote loterij. Veel van de Academy-leden hebben die films simpelweg niet gezien. Je moet een beetje geluk hebben en de juiste campagne voeren. Uiteindelijk zijn en blijven de Oscars een randverschijnsel. Niet belangrijk voor de echte filmliefhebber.