Tv-tip: ‘Luce’, een psychologische thriller over zwart-witdenken

Regisseur Julius Onah maakte met ‘Luce’ een voortreffelijk geacteerde film over hokjesdenken en de Amerikaanse hypocrisie omtrent ras en succes.

‘Waarom ik en jij niet?’ vraagt DeShaun aan zijn klasgenoot Luce. Ze roken soms samen wiet, maar Wilson is voor wiet in zijn locker uit het atletiekteam van de school gezet. ‘Antwoord: waarom ik en jij niet?’ dringt DeShaun (een rol van rapper Astro) aan, waarop hij zijn vraag zelf beantwoordt: ‘Omdat ze willen dat je wint. Anders slaat al die op-eigen-krachtonzin nergens op. Er moet minstens één Obama zijn, toch?’

Die Obama, de niet-bedreigende zwarte man die opgehemeld mag worden, is hier de zeventienjarige Luce Edgar (Kelvin Harrison Jr.), een modelstudent uit Arlington, Virginia met een mooie toekomst. Hij is afkomstig uit het door oorlog verscheurde Eritrea en als prille tiener geadopteerd door het witte stel Peter en Amy Edgar (Tim Roth en Naomi Watts). Op school is hij opengebloeid, als atleet en als gevat spreker. Van de schooldirecteur tot zijn medeleerlingen: iedereen is dol op hem, behalve zijn Afro-Amerikaanse geschiedenislerares Harriet Wilson (Octavia Spencer). Luce heeft het ook niet op haar begrepen sinds, door haar toedoen, DeShaun uit het team is gezet.

Wilson maakt zich zorgen wanneer Luce schrijft dat kolonialisme overwonnen kan worden met geweld, weliswaar in een paper waarbij hij het perspectief van een historische figuur moest aannemen. Luce koos de radicale pan-Afrikanist Frantz Fanon. De opdracht was bovendien expliciet ‘de platgetreden paden te verlaten’. Wanneer ze ook nog vuurwerk in zijn locker vindt, verwittigt Wilson de ouders van Luce.

Is Wilson, zoals zijn moeder claimt, een heksenjacht tegen Luce begonnen, gebaseerd op stereotypen? Of zijn zijn ruimdenkende ouders zich niet helemaal bewust van de donkere kant van hun zoon? Is Luce een voorbeeldige student of een gevaarlijke bedrieger?

Julius Onah, die zelf als kind van Nigeria in Arlington belandde, regisseerde eerder de moderne noir The Girl Is in Trouble (2015) en de sciencefictionfilm The Cloverfield Paradox (2018). Voor Luce (2019), zijn eerste echte voltreffer, baseerde hij zich op het gelijknamige toneelstuk van J.C. Lee. Dat transponeert hij met veel onheilspellende belichting naar de klaslokalen en de keukens in een hedendaagse Amerikaanse suburb. Luce, dat hier nooit in de bioscopen is gekomen, ontpopt zich tot een voortreffelijke geacteerde film over vooroordelen, labels die al te makkelijk op mensen gekleefd worden en de Amerikaanse hypocrisie omtrent ras en succes, een psychologische thriller over zwart-witdenken. Zoals Luce het zelf zegt: ‘Ik heb de keuze tussen een heilige zijn of een monster.’