Tv-tip: ‘A Dangerous Method’, met Michael Fassbender en Keira Knightley (21.05u, Canvas)

Dit freudiaanse psychodrama van David Cronenberg staat bol van seksualiteit, impulsieve verlangens, neuroses, repressie en de rivaliteit tussen grote geesten en geobsedeerde ego’s, met ook nog eens uitmuntende vertolkingen van Michael Fassbender, Viggo Mortensen en Keira Knightley.

In bijna al zijn films exploreert David Cronenberg de perverse kanten van de menselijke psyche. Hoeft het dan te verbazen dat A Dangerous Method om de breuk tussen Carl Jung en Sigmund Freud, de vaders van de psychoanalyse, draait? Dat hij die brengt in de vorm van een klassiek kostuumdrama – als een Visconti-film aan een Zwitsers meer – is wél verrassend.

Aan de basis van het conflict tussen Freud en Jung ligt Sabina Spielrein, een Russisch-Joodse vrouw die Jung anno 1904 in zijn Burghölzli-kliniek in Zürich behandelt voor hysterie. Freud gelooft in gesprekken op de sofa en vertrekt van de idee dat seksuele trauma’s aan de basis liggen van het verscheurde ego, Jung ziet het anders. Hij vindt dat Freud de rol van het onbewuste onderschat en hij is voor een meer participerende behandeling. Hij begint zelfs een licht sadomasochistische relatie met Spielrein, iets wat hij Freud verzwijgt, ook al corresponderen ze uitgebreid over haar en zal Freud Spielrein later ook behandelen.

Cronenbergs dagen van viscerale shockcinema liggen al een poos achter de rug. Tegenwoordig pakt de Canadees het cerebraler aan. Dat blijkt niet alleen uit deze nogal verbale clash tussen Freud en Jung, je merkt het ook aan Cosmopolis (2012) en Maps to the Stars (2014). Maar dat betekent nog niet dat deze verfilming van een toneelstuk van Dangerous Liaisons-scenarist Christopher Hampton louter een initiatie is in de psychoanalytische grondbeginselen. Dit is vooral een licht literair drama dat bol staat van seksualiteit, impulsieve verlangens, neuroses, repressie en de rivaliteit tussen grote geesten en geobsedeerde ego’s, met ook nog eens uitmuntende vertolkingen.

Michael Fassbender is opvallend beheerst als de Jung wiens geweten begint te knagen vanwege zijn buitenechtelijke relatie. Viggo Mortensen is charmant als de dominante Freud, die het moeilijk heeft met andere meningen, ook al geeft hij blijk van veel gevoel voor ironie. Keira Knightley bezondigt zich aan overacting wanneer ze nogal grotesk Spielreins spasmen uitbeeldt, maar ze groeit in de rol van deze interessante vrouw, die later overigens een briljante psychoanalyste zou worden. (Luc Joris)