Cidade de Deus à la Canvas: Jef Vermassen beleefde de schok van zijn leven in de favela’s van Braziië.
Zeggen dat Jef Vermassen onder de indruk was na zijn bezoek aan Brazilië in de eerste aflevering van Brazilië voor Beginners, is zeggen dat Bart De Wever en Joëlle Milquet niet de beste vrienden zijn. De welbespraakte topadvocaat mag dan alles afweten van de rechtspraak in België, zijn ervaring bleek niet echt de ideale voorbereiding voor wat hij in Rio De Janeiro en omgeving te zien kreeg.
Brazilië voor Beginners is de derde Canvasreeks waarin een team Vlaamse experts naar een ver land trekt, en vooraf had je kunnen denken dat deze jaargang wat minder exotisch zou zijn: tenslotte ligt Brazilië net iets minder ver van het bed van de modale Vlaming dan China of India. De eerste aflevering maakte echter glashelder duidelijk dat het Zuid-Amerikaanse land ook een heel andere wereld is, zeker op het gebied van de criminaliteit en de rechtsspraak.
Jef Vermassen was het ideale Kuifje, want iemand die perfect kan inschatten hoe anders Rio en omstreken op dat vlak wel is. Als een rechter bijna achteloos vertelde dat er in haar zaal 500 moordprocessen per jaar werden behandeld, zegde zijn reactie – ‘Er zijn toch maar 365 dagen per jaar?’ – alles. Voor iemand wiens laatste proces 3 weken heeft geduurd, is de gedachte dat er twee zaken op één dag worden behandeld, behoorlijk buitenaards.
Toen Vermassen effectief een proces mocht bijwonen, viel zijn mond helemaal open: de advocaat van de verdediging die tijdens het pleidooi van de aanklager doodleuk een praatje gaat slaan met de rechter, het feit dat er op nauwelijks enkele uren tijd beslist wordt over het leven van een verdachte, de man leek bij het aanschouwen van dat ’theater’ , steeds dieper weg te zakken.
De eerste aflevering van Brazilië voor Beginners zat vol met dat soort ‘aha erlebnis’-momenten. Vermassen ging ook naar een kleutelschooltje in de favela’s dat letterlijk tussen de territoria van de drugsbendes lag en hoorde hoe de kinderen uit een wijk die gecontroleerd werd door een van die bendes niet eens mochten komen. Hij kreeg een slideshow van de politie en zag hoe een deel van de stad op nauwelijks 30 dagen tijd tientallen moorden te verwerken kreeg.
Op het platteland was de situatie ook niet bepaald bucolisch, want daar moesten arme boeren vechten tegen de grootgrondbezitters, in situaties die Vermassen deden denken aan onze middeleeuwen. De conclusie van de advocaat was dan ook eenvoudig: Brazilië is een land met bijzonder veel problemen, en ook al mogen we de situatie in Vlaanderen niet onderschatten, een bezoekje aan Rio en omstreken zou toch niet slecht zijn voor ons relativeringsvermogen. Kortom: een erg sterke opener van een reeks die hopelijk ons vizier op de wereld wat open kan zetten.
Stefaan Werbrouck
Wat vond u van Brazilië voor Beginners? Laat het weten!
