Volgens enkele ontwerpers heeft Vier iets te opvallend leentjebuur gespeeld voor de promocampagne van ‘De slimste mens ter wereld’.
Dit artikel is verschillende keren geüpdatet met nieuwe informatie.
Vier zal de kandidatenfoto’s van De slimste mens ter wereld niet langer verspreiden. Dat heeft de tv-zender laten weten via haar socialemediakanalen. De beslissing komt er nadat verschillende grafische artiesten hun eigen werk herkenden in de foto’s, waarop de 32 kandidaten van het nieuwe seizoen in een sciencefictionkostuum werden afgebeeld.
Inmiddels is het een traditie dat de kandidatenfoto’s telkens in een ander thema worden uitgewerkt. Voor eerdere edities werden de deelnemers afgebeeld in een retrodecor en als heiligen.
https://twitter.com/opVIER/status/1045297071664902144VIERhttps://twitter.com/opVIER
Omdat we belang hechten aan de mening van grafische artiesten, zullen we de kandidatenfoto’s die kaderen in de jaarlijkse parodie voor De Slimste Mens ter Wereld voorlopig niet langer verspreiden. We zullen de nodige tijd nemen om in gesprek te treden met de artiesten. #DSMTW
— VIER (@opVIER) September 27, 2018
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
550rich3153600000Twitterhttps://twitter.com1.0
De Belgische concept artist Jens Claessens bond de kat de bel aan in een Facebookpost. ‘Dit Belgische productiehuis maakt een programma met 1,5 miljoen kijkers, stal concepten van ongeveer dertig artiesten en maakte er slechte photoshops mee om hun programma te promoten’, schreef hij.
Claessens’ bericht werd volop gedeeld op sociale media en verschillende illustratoren herkenden hun werk. Zo lijkt het lichaam waarop het gezicht van Anderlecht-doelman Frank Boeckx werd gemonteerd erg sterk, tot in de aders op de gespierde armen toe, op een ontwerp van Salvador Trakal (zie rechts onder deze paragraaf) en vertoont het kostuum van staatssecretaris Pieter De Crem (CD&V) opvallend veel gelijkenissen met een tekening die twee jaar geleden op het internet werd gepost door Juan Noveletto (zie hoger). Studio Brussel-presentatrice Michèle Cuvelier kreeg dan weer een pak aangemeten dat als twee druppels water, van de lichtjes op de knieën tot de inkepingen in de schouders, op een tekening van Zeronis lijkt (zie rechts).
De betrokken artiesten zijn concept artists. ‘Het zijn de mensen die ons entertainment maken’, legt Claessens uit, die al acht jaar als concept artist werkt. ‘Zij ontwerpen de werelden van games en Hollywoodfilms door middel van schetsen, tekeningen en schilderijen. Op basis van hun werk wordt de look van het eindproduct verder bepaald. Gemiddeld doet iemand er tien jaar over om een professioneel niveau te bereiken.’
‘Ik zag de post over de kandidaten van De slimste mens op een nieuwssite. Terwijl ik door de kandidaten scrollde merkte ik ineens een werk op van iemand die ik ken van op Facebook, en nog een, en nog een. Ik heb die mensen gevraagd of ze toestemming hadden gegeven om die beelden te gebruiken. dat bleek niet het geval te zijn.’
‘Concept artists hebben een hechte online community. We houden ervan om werk met elkaar te delen en van elkaar te leren. Wij zien andere concept artists als onze collega’s en veel ervan zijn ook vrienden. Dus is het pijnlijk om te zien dat hun werk zonder toestemming gebruikt wordt’, zegt Claessens.
In gesprek treden
Opvallend: ook het portfolio van enkele grote bedrijven is betrokken in het vermoedelijke plagiaat, zoals Lucas Arts, dat ook voor Disney werkt, het bekende videogame Star Citizen en mediabedrijf Deep Silver. Van die bedrijven is er nog geen reactie gekomen.
Vier-woordvoerder Kristof Demasure liet donderdagochtend weten dat de zender de klachten intern zou bekijken en de betrokken illustratoren zou uitnodigen om rond de tafel te zitten. Nu staat op de Twitter-account van Vier te lezen dat de zender ‘belang hecht aan de mening van grafische artiesten’ en dat ze ‘de nodige tijd’ zal nemen ‘om in gesprek te treden met de artiesten’.
Opvallend: in de tweet wordt gesproken van een ‘parodie’. Ook Demasure noemde de kandidatenfoto’s al parodieën in een reactie aan Het Nieuwsblad. De zender krijgt veel kritiek om die uitleg, ook van juristen (zie kader).
Jurist: ‘Voldoet niet aan de eisen voor een parodie’
In Het Nieuwsblad liet Demasure optekenen dat de fotomontages parodieën zijn. Matthias Dobbelaere-Welvaert, specialist in het intellectueel eigendomsrecht, twijfelt daar sterk aan.
‘Sinds een arrest van het Europees Hof van Justitie in 2014 is in België een vrij eenvoudige definitie van een parodie geldig. Ten eerste moet het verschil tussen het origineel en de parodie voldoende groot zijn, ten tweede moet de parodie een element van spot bevatten of humoristisch zijn.’
Dat zijn de reclamebeelden volgens Dobbelaere-Welvaert niet. ‘Ik zie niet in met wat of met wie hier de spot wordt gedreven. Het zijn puur commerciële beelden. Misschien is er een rechter te vinden die de grap wel ziet. Als je naar rechtspraak uit het verleden kijkt, zie je dat er geen heldere lijn te trekken is in wat rechters als spottend of humoristisch beschouwen in dit soort zaken.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
