Van ‘Fawlty Towers’ tot ‘The Good Place’: de voorlaatste aflevering van onze Sitcom Countdown

Twee folkies, een psychiater, een hoteleigenaar, vier nozems en een handvol doden: ook deze voorlaatste aflevering van Sitcom Countdown biedt een perfecte dwarsdoorsnede van Vlaanderen anno 2020.

10. Frasier (1993-2004)

De enige spin-off in deze lijst volgde psychiater Frasier Crane bij diens terugkeer van Boston, waar hij een stamgast was in Cheers, naar zijn geboortestad Seattle. Frasier was een heel klassieke reeks met meeleeffactor 10 die humor putte uit de tegenstelling tussen Frasier en zijn jongere broer Niles, twee hoogopgeleide snobs, en hun vader Martin, een gepensioneerde politieagent die bij zijn oudste zoon inwoonde. Na elf seizoenen en 37 Emmy Awards was het ook een van de populairste sitcoms uit de tv-geschiedenis, met dank aan de geweldige vertolkingen, uitstekende grappen en publieksvriendelijke plotlijnen.

9. Flight of the Conchords (2007-2009)

Kent u het gezegde ‘Gestrand als twee Nieuw-Zeelandse folkies in New York’? Indien wel, dan is de kans groot dat Flight of the Conchords warme herinneringen bij u oproept. De reeks rond Bret McKenzie en Jemaine Clement die het begin van deze eeuw in de Big Apple proberen te maken en zich daarbij de band meetings met hun geschifte manager Murray én de attenties van hun enige fan Mel moeten laten welgevallen, is na tien jaar nog even grappig, fris en uniek. Eén punt van kritiek: de songs van het duo zijn zo goed dat je niet kunt geloven dat de twee niet aan de bak komen.

8. Fawlty Towers (1975-1979)

Onlangs in opspraak geraakt en meteen de hele rechterflank achter zich verzameld. Het was ontroerend op een manier dat Britse sitcoms, en zeker Fawlty Towers, dat doorgaans niet zijn. Het voornaamste wapenfeit van John Cleese na Monty Python’s Flying Circus was een briljant uitgevoerde deurenkomedie die veertig jaar geleden tot uitbundig schuddebuiken noopte. De personages Basil Fawlty en Manuel, de onwetende ober uit Lubbeek, zitten terecht diep in het collectieve geheugen verankerd, net als sommige scènes die we vandaag blijkbaar nog het liefst zouden vergeten.

7. The Young Ones (1982-1984)

Zou deze linkse rotzooi ooit op een steuncomité kunnen rekenen? Komieken Rik Mayall en Adrian Edmondson (Bottom) beukten de deur naar de eeuwige roem én elkaars hersenpan in met de revolutionaire sitcom The Young Ones, over vier studenten – een punk, een hippie, een pol en soc’er en een sjacheraar – die de uitzichtloosheid van de vroege eighties in het Engeland van Margaret Thatcher symboliseren. Schrijver Ben Elton vatte de tijdgeest met surrealisme, punk en maatschappijkritiek, de slapstick van Mayall en Edmondson deed de rest.

https://www.youtube.com/user/BBCWorldwideCornflakes, Cornflakes, Cornflakes | The Young Ones | BBC Studios459YouTubehttps://www.youtube.com/1.0360video480https://i.ytimg.com/vi/TLwc9lbJlIQ/hqdefault.jpg344BBC Studios

6. The Good Place (2016-2020)

Stel: je bent de bestuurder van een tram die onhoudbaar op vijf aan het spoor werkende arbeiders af dendert. Je kunt hen alleen redden door te switchen naar een ander spoor, waarop slechts één iemand aan het werk is. Wat doe je? Dat is, in een notendop, het trolleyprobleem, een ethisch gedachte-experiment dat in 1967 voor het eerst werd geformuleerd en in The Good Place in de praktijk werd omgezet, met véél bloedspetters en pittige lachstuipen tot gevolg. Vooral omdat de man aan het stuur een professor ethiek was.

En dat is slechts een van de vele geniale vondsten die van The Good Place de hoogstgenoteerde recente reeks in deze lijst maken. Het meesterstuk van Michael Schurr, die hier eerder voorbijkwam met Brooklyn Nine-Nine en Parks and Recreation, speelt zich af op een plek waar alles mogelijk is – het hiernamaals – en maakt daarvan gebruik om de grenzen van de sitcom fors op te rekken. De hoofdfiguur is de egoïstische, zelfingenomen Eleanor Shellstrop (Kristen Bell), die na haar overlijden per abuis in de goeie plek terechtkomt. Ze wordt er verwelkomd door Michael (Ted Danson), die zichzelf voorstelt als de architect van wat ze om zich heen ziet. Nu ze er toch is, besluit ze met de hulp van Chidi, de haar toegewezen soulmate (en in een vorig leven professor ethiek), een beter mens te worden.

De ongelimiteerde scheppingskracht van Michael maken van The Good Place een visuele speeltuin voor de makers. In een aflevering van het tweede seizoen krijgt de goeie plek bijvoorbeeld 803 reboots, die in een geweldige montage aan u voorbijtrekken. Op dat moment staat The Good Place zo ver af van de living-met-sofa die de klassieke sitcom kenmerkt, dat je echt in een andere wereld lijkt te zijn beland.

Het wordt nog beter als de noties van Goed en Kwaad, die onlosmakelijk met het hiernamaals verbonden zijn, tegen het licht gehouden worden. Het is één ding om een nerd met komisch oogmerk zaken als ‘Kierkegaard’ en ‘het trolleyprobleem’ te laten ontvallen. Als je de ethiek gaat betrekken in de ontwikkeling van je personages – we zijn de verwende socialite Tahani en de domme drugsdealer Jason nog vergeten – ontstaat gaandeweg een moraliteit die oneindiger veel doeltreffender is dan de levensles die je op het einde van een doorsneesitcomaflevering wordt opgelepeld.