‘Het leven in kleur’ is een gewaagd programma, maar de verhalen hadden meer verdiend

Tine Hens
Tine Hens Journaliste voor Knack

Enigszins vertwijfeld legt Claassen in de openingsscène van Het leven in kleur uit waarom ze de zesdelige reportagereeks wilde maken. Voor haar ongeboren kind, voor haar broers, voor haarzelf en voor iedereen die nog steeds moet ervaren hoe diep racisme in de maatschappij ingebakken zit. ‘Hoe bescherm je je kind tegen racisme?’, is de centrale vraag van deze eerste aflevering. Ze gaat te rade bij ervaringsdeskundigen, mensen van kleur met kinderen of mensen met gekleurde kinderen.

‘Niet’, zegt Eliot droog. ‘Of je moet het opsluiten.’ Omdat dat geen realistisch plan is, legt hij uit dat iedereen met kinderen van kleur ooit voor het gesprek komt te staan. Het gesprek waarin je je kind moet vertellen dat sommige mensen op zijn huidskleur reageren als een stier op een rode lap. Eliot meent, net zoals mensenrechtenexperte Naima Charkaoui, dat het nooit te vroeg is voor dat gesprek. Omdat je ervan uit moet gaan dat je kind ooit met racisme te maken zal krijgen.

Het mag dan baanbrekend zijn om zes afleveringen over racisme te maken, de manier waarop het gebeurt, is dat allerminst. Een gemiste kans.

De ouders van Clément spraken er nooit over. Niet overdrijven, zeiden ze tegen hun zoon. Ze hadden de burgeroorlog in Rwanda overleefd, hun zoon ging toch niet huilen om wat misplaatste opmerkingen van klasgenoten? En dus verbeet Clément de pijn en het verdriet. Hij deed alles ‘volgens het boekje’, zegt hij. Hij haalde goede punten, een diploma en studeerde in het buitenland. Maar als hij solliciteert voor een job moet hij toch weer merken dat de man voor hem meer oog heeft voor zijn haar dan voor zijn cv. ‘Het is vermoeiend’, zegt hij. ‘Ik ben moe.’ En hij lacht. Je lacht, merkt Claassen op. ‘Als ik niet lach, ga ik huilen. Dat wil ik niet.’

Het zijn ongemakkelijke getuigenissen. Zo geeft Krista Smets, moeder van drie Belgisch-Egyptische zonen, toe dat ze haar kinderen haar achternaam gaf om hen meer kansen te bieden in dit land. Het raakte haar man in zijn trots als vader en zette hun relatie onder druk, maar ze gaf geen duimbreed toe. ‘Wilde je je kinderen beschermen of zat er een gevoel van schaamte achter?’, wil Claassen weten. ‘Beide’, antwoordt Krista eerlijk. Het leek alsof de blik die anderen haar zonen toewierpen haar meer raakte dan haar eigen kinderen. De angst voor racisme is minstens zo reëel als racisme zelf.

Het vergt moed om een persoonlijke reportagereeks te maken over een thema dat zo gemakkelijk gerelativeerd en weggewuifd wordt. Claassen stelt zich bloot aan alle goedkope kritiek en bagger die dit onderwerp altijd weer losweekt. Daarvoor verdient ze veel lof.

Maar of Het leven in kleur ook een goed programma is? Daar heb ik zo mijn twijfels bij. De montage had strakker gemogen, de uitleg van de experts meer gebald. Soms waaierden de gesprekken zo uit dat het geheel meer weg had van een gefilmde podcast. Het mag dan baanbrekend zijn om zes afleveringen over racisme te maken, de manier waarop het gebeurt, is dat allerminst. Een gemiste kans. Deze verhalen hadden meer verdiend.

Het leven in kleur

Dinsdag 12/10, 21.20, Canvas

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content