‘Devs’, de nieuwe serie van Ex Machina-regisseur Alex Garland, is niet zomaar een hightech spionagethriller

Een paar weken terug verstopte VTM3 Devs in zijn uitzendschema, een ambitieuze hightechthriller van Alex Garland die werd aangekocht bij de Amerikaanse streamingzender Hulu. De reeks is al halfweg, maar wie snel is kan de eerste vier afleveringen alsnog meepikken op VTM GO. Wij raden u nadrukkelijk aan dat te doen.

Devs is het geesteskind van de Brit Alex Garland, die u nog kent van de hightechthrillers Ex Machina (2014) en Annihilation (2018). Hier vist hij uit dezelfde scifipoel, met dat verschil dat hij een verhaal van acht uur mag vertellen. In het hart ervan staat het schimmige computerbedrijf Amaya, gelegen in een bosrijke omgeving waar een reusachtige pop boven de toppen van de bomen uitsteekt. De eerste aflevering laat zien hoe de jonge programmeur Sergei door Forest, oprichter en CEO van het bedrijf, gepromoveerd wordt. Hij gaat bij Devs aan de slag, een ultrageheime afdeling die weg van het hoofdgebouw in het bos verscholen ligt. Als hij op de avond van zijn promotie niet naar huis komt, gaat zijn vriendin Lily, die eveneens bij Amaya werkt, op onderzoek uit.

In de eerste paar episodes ontvouwt Devs zich als een mysterieuze spionagethriller, met de zoektocht naar Sergei, Russische geheimagenten en Kenton, het meedogenloze hoofd van de security bij Devs, als speerpunten. Er worden codes gekraakt, vraagstukken opgelost en nieuwe vraagstukken opgeworpen, maar je voelt al snel dat bedrijfsspionage niet is waar het echt om draait. In de tweede en derde aflevering krijg je een glimp van wat de supercomputers bij Devs zoal kunnen. We verklappen niets, maar het zijn die hoogtechnologische verwikkelingen die, samen met het onpeilbare verdriet van de vreemde Forest, de kern van deze intrigerende thriller uitmaken.

Als we zeggen dat Devs van Hulu komt, bedoelen we eigenlijk FX on Hulu: de reeks is gemaakt in opdracht van de eerste en wordt uitgezonden op de laatste. Dat is niet onbelangrijk, want FX zeult inzake kwaliteitstelevisie een forse reputatie met zich mee. Atlanta, The Shield, Fargo, Justified, American Horror Story: ze programmeren daar niet om het even wat. Hopelijk heeft VTM een abonnement genomen, want met Devs is het alweer goed raak.

Garland, die ooit als romanschrijver begon – zijn debuut The Beach werd in 2000 verfilmd met Leonardo DiCaprio in de hoofdrol – schreef en regisseerde de acht afleveringen volledig zelf. En dat merk je aan alles, van de hypnotische intro’s van elke aflevering tot het design van het Devs-gebouw, dat zo wonderlijk contrasteert met de natuur eromheen. En dat is niet de enige tegenstelling. Garland houdt met vaste hand het midden tussen hoogwetenschappelijk en melancholisch. Er wordt met ingewikkelde begrippen als ‘De kooi van Faraday’ en ‘determinisme’ gegoocheld, terwijl de blik in de ogen van Forest iets heel eenvoudigs als menselijk leed uitdrukt. De toon is bedachtzaam en haast sereen, maar als het geweld losbarst, beneemt het je de adem.

In de lente van dit jaar, toen de reeks in Amerika uitkwam, werd Devs lovend onthaald, maar er was ook wel wat kritiek. Omdat de karakteropbouw en emotionele diepgang geen gelijke tred zou houden met de ambitieuze stijl en plot, bijvoorbeeld. ‘Kil’ is een adjectief dat vaak valt en dat, nog volgens de kritiek, wel vaker op Garlands werk van toepassing is. Of omdat de hoofdacteurs, Sonoya Mizuno als Lily en Nick Offerman – Ron Swanson uit Parks and Recreation – als Forest, geen al te beste beurt zouden maken. Daar hebben wij tot nu toe weinig van gemerkt. Het klopt wel dat de premisse – een enkeling neemt het op tegen een machtig bedrijf – allesbehalve origineel is, maar het is maar de vraag of dat is waar Devs uiteindelijk naartoe evolueert. Niets is immers wat het lijkt in deze serie. Wat het dan wel is, moet u vooral zelf ontdekken.