Bedenker van ‘Squid Game’: ‘Tien jaar geleden leek de serie bizar, nu is het realistisch’

Het idee voor Squid Game had hij dertien jaar geleden al, maar toen wilde niemand zich eraan wagen. Bedenker Hwang Dong-hyuk vertelt over zijn inspiratiebronnen en wat hij met zijn verrassende successerie wilde vertellen.

De populairste Netflix-reeks ooit? Tot voor kort zou allicht niemand zijn geld hebben gezet op een Koreaanse survivalhorrorreeks. Squid Game, dat half september online ging, werd in tien dagen tijd de nummer één in negentig landen en is intussen uitgegroeid tot de succesvolste reeks in de geschiedenis van het streamingplatform. (For what it’s worth: we hebben hier al eerder opgemerkt dat zolang Netflix blijft groeien er om de zoveel maanden wel een nieuw record gebroken wordt.) De reeks is zo populair dat een Zuid-Koreaanse internetprovider eist dat Netflix het toegenomen internetverkeer door het bingewatchen van de reeks compenseert. Jeff Bezos tweette dat hij de trailer ‘indrukwekkend en inspirerend’ vond en dat hij niet kon wachten om de show te bekijken.

Alle spelletjes heb ik als kind zelf gespeeld. De strategie van Gi-hun bij die koekjes heb ik zelf als kind bedacht.

Het negendelige Squid Game volgt enkele personages die, nadat ze van de laagste trede van de Zuid-Koreaanse sociale ladder zijn getuimeld, naar een onbewoond eiland worden gebracht om er deel te nemen aan een gruwelijke, levensechte gameshow. Bijeengedreven door zwijgzame, gemaskerde mannen in rode overalls moeten ze een reeks kinderspelletjes in felgekleurde arena’s spelen, waarbij de verliezers worden geëlimineerd – als in: ze overleven het niet.

In de eerste aflevering is dat spelletje bijvoorbeeld ‘Eén, twee, drie: piano!’ Maar wie op een beweging betrapt wordt, wordt niet terug naar de startpositie gestuurd. Hij of zij wordt ter plekke neergekogeld. In een andere aflevering tuimelen de verliezers van touwtrekken tientallen meters naar beneden, hun dood tegemoet.

Het verhaal zit overduidelijk in het survivalgamegenre, hier bekend dankzij The Hunger Games of Fortnite. Maar wat de reeks onderscheidt, is niet de splatterhorror die eigen is aan het genre of de fantasierijke spelwereld maar de aandacht die Squid Game besteedt aan een geloofwaardige backstory van de personages en psychologisch realisme.

Hoofdpersonage Seong Gi-hun – ‘held’ is allicht het verkeerde woord – is een gescheiden vader die met zijn zieke moeder in een appartementje woont. Hij verdient nog een beetje als chauffeur, maar heeft zich door zijn gokverslaving en mislukte zakenplannen hopeloos in de schulden gewerkt bij gewelddadige woekeraars. En dan staat zijn kleine dochter met zijn ex en haar nieuwe man ook nog eens op het punt naar de VS te verhuizen. Gi-hun is een ontzettend herkenbaar en sympathiek personage, net als velen van de andere ongelukkigen met wie hij zwakke allianties aangaat in het gruwelijke spel.

In het complexe DNA van de reeks zitten ook sporen van Lord of the Flies, Thomas Hobbes’ politieke filosofie en de waanzinnig vernederende Japanse spelprogramma’s uit de nineties. Allicht is het evenmin toeval dat op de maskers van de bewakers driehoeken, cirkels en vierkanten prijken, waardoor hun hoofden iets weghebben van de knoppen op een PlayStation-controller. Squid Game vermengt moderne technologie en het eeuwenoude thema van de onmenselijkheid van de mens jegens zijn medemens.

***

Hwang Dong-hyuk, de bedenker en regisseur van de reeks, kwam al op het idee voor Squid Game in 2008, geïnspireerd door survivalgamemangastrips als Warrior Games en Battle Royale, die laatste een mijlpaal in het genre waarin scholieren ontvoerd worden en vervolgens gedwongen tot een gevecht op leven en dood. In een andere strip, Kaiji, moet het hoofdpersonage, dat gebukt gaat onder een zware schuldenlast, een reeks gokspelletjes spelen voor een degoutant hoge inzet. Het verliest daarbij en route ook enkele lichaamsdelen.

Bedenker van 'Squid Game': 'Tien jaar geleden leek de serie bizar, nu is het realistisch'

Maar de tijd was nog niet rijp. ‘In 2009 had ik het script voor een twee uur durende speelfilm, maar mensen vonden het toen te bizar. Ik zocht investeerders, maar ze vonden het geen aanlokkelijk project en geloofden niet dat de film een kaskraker zou kunnen worden.’ Na nog een jaar schrijven belandde het script in de onderste la.

Tien jaar later haalde hij het nog eens boven, aanvankelijk met de bedoeling er een webtoon van te maken. ‘In Korea zijn zulke digitale strips tegenwoordig erg populair’, vertelt Hwang. Maar toen ging er een lichtje branden. ‘Plots dacht ik: Netflix! Waarom heb ik daar niet eerder aan gedacht? Ik legde hen mijn script voor, ze vonden het heel goed en we besloten er een negendelige reeks van te maken.’

Volgens Hwang is de wereld in die tien jaar zo veranderd dat ze nu wel klaar is voor zijn script. ‘Mensen vinden het verhaal niet langer bizar, maar net leuk en realistisch. Het is moeilijker geworden om te overleven op deze aardbol. Mensen die in cryptocurrency investeren, willen ook die jackpot: daarom denk ik dat Squid Game nu echt weerklank kan vinden. Bovendien heeft coronade kloof tussen de haves en de havenots alleen nog maar vergroot, waardoor de reeks realistischer is geworden.’

De brutale ongelijkheid in het moderne Zuid-Korea (in 2019 al op memorabele wijze in beeld gebracht in die andere baanbrekende, met een Oscar bekroonde Zuid-Koreaanse productie Parasite) vormt de basis van het verhaal. In de tweede aflevering, na dat angstaanjagende rondje Eén, twee, drie: piano!’, stemmen de overlevenden met een nipte meerderheid om het spel te beëindigen en veilig naar hun dagelijkse leven terug te keren. Tegen de daaropvolgende aflevering heeft bijna iedereen ervoor gekozen het spel toch weer te hervatten, beseffende dat hun vooruitzichten in de echte wereld nog grimmiger zijn. En ze zijn gehypnotiseerd door het prijzengeld dat in een doorschijnende bol aan het plafond van hun slaapzaal hangt, badend in een goddelijk geel licht, net buiten hun bereik.

Een negendelige serie gaf Hwang ook meer ruimte om zijn verhaal te vertellen. ‘Aanvankelijk concentreerde ik me vooral op de spelletjes’, aldus Hwang. ‘Maar nu we meer tijd hadden, konden we ook focussen op de verhalen en de emotionele transformatie van de personages. Ik kon ook meer vertellen over de gemaskerde mannen, de mensen die het spel beheersen. En dan nog iets: tien jaar geleden, toen ik het filmscenario schreef, waren de personages voornamelijk mannen. Destijds was dat gewoon normaal, nu zie ik in hoe ouderwets dat was. Zo was het Noord-Koreaanse meisje in het spel oorspronkelijk een jongen.’

Het geheime ingrediënt dat de reeks onderscheidt, is het delicate evenwicht tussen survivalhorror en sociaal-realisme. ‘Daarover heb ik echt lang gepiekerd. Het was heel belangrijk om de juiste balans tussen fantasie en realiteit te vinden. Ik wilde dat Squid Game haast als een fabel voelde, maar ook dat de personages heel realistisch waren. Dat mensen zouden denken: ik zou ook kunnen deelnemen aan dit spel. Ik lette er, zowel tijdens het schrijven als het filmen, op dat de echte wereld en die van het spel in harmonie waren. In die zin is de tweede aflevering heel belangrijk. In andere survivalgames worden mensen gewoon meegesleurd in het spel. Ze doen niet mee uit vrije wil, ze zitten gewoon vast en moeten spelen om te winnen. Ik wilde daar mijn eigen draai aan geven, doordat kandidaten hun stem konden uitbrengen en het spel doen stoppen. Maar ze komen vrijwillig terug om verder te spelen. Ik wilde de echte wereld en de gamewereld laten samengaan.’

Bedenker van 'Squid Game': 'Tien jaar geleden leek de serie bizar, nu is het realistisch'

De premisse van de reeks lijkt wereldwijd een snaar te hebben geraakt. Maar Squid Game is ook uitgesproken Zuid-Koreaans. ‘Ik wilde vertegenwoordigers van de Zuid-Koreaanse minderheidsgroepen tonen. De oude man vertegenwoordigt de Aziatische bevolking, Ali de arbeidsmigranten, Sae-Byeok de Noord-Koreaanse vluchtelingen. Heel Zuid-Koreaans dus, maar je zou het evengoed op de rest van de wereld kunnen toepassen. Migratie, vergrijzing: het zijn thema’s waar we allemaal mee te maken krijgen.’ De felgekleurde jumpsuits van de bewakers zijn geïnspireerd door een foto van een Noord-Koreaanse fabriek die zijn artdirector had gevonden. ‘De arbeiders droegen er allemaal jumpsuits in een zeer levendig oranje en ze waren met honderden.’

Voor iets dat zo luguber en fantasierijk is, is Squid Game toch ook heel persoonlijk. ‘Er zit veel van mijn eigen achtergrond en herinneringen in de reeks’, zegt Hwang. Hij groeide op in een dorp dat sterk lijkt op de plek waar Gi-hun leeft, zijn grootmoeder baatte net als die van een van de personages een marktkraam uit en net als Gi-hun deelde hij vroeger een kleine kamer met zijn moeder.

De meeste personages, ook Gi-hun, zijn vernoemd naar zijn vrienden. ‘En alle spelletjes heb ik als kind zelf in steegjes en de speeltuin gespeeld. In de koekjesaflevering moeten de deelnemers vormpjes uit een suikerkoekje halen zonder dat te breken. De strategie van Gi-hun, die aan het koekje begint te likken om de suiker op te lossen, heb ik zelf bedacht toen ik dat spel als kind speelde.’ En de groene trainingspakken van de spelers? ‘Exact dezelfde gymkledij die ik in de lagere school droeg.’

De snoepkleurige trappen waarop de sinistere bewakers marcheren, komen niet uit zijn eigen leefwereld, maar wel ergens uit zijn koker: ze zijn geïnspireerd op de onmogelijke trappen van M.C. Escher. ‘Ik had het er met de artdirector over, en zij stelde voor om ze de kleuren van een kinderspeelplaats te geven.’

En wat nu? ‘Veel mensen hopen op een tweede seizoen. Ik had al wat ideeën tijdens het schrijven van seizoen één’, aldus Hwang. ‘Ik overweeg het, maar er is nog niets beslist.’ Hij heeft eerder wel al laten vallen dat dat mogelijk meer focust op de mysterieuze Front Man. Verder wordt er ‘veel gepraat over een videogame’. En ook Hollywood hangt aan de lijn. ‘Er is veel interesse vanuit de Verenigde Staten, maar momenteel ben ik zo uitgeput dat ik er niet echt op reageer. I need a break.’

Artikel: Sam Leith. Vertaling en bewerking: Jozefien Wouters.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Squid Game

Nog steeds te zien op Netflix.

Bedenker van 'Squid Game': 'Tien jaar geleden leek de serie bizar, nu is het realistisch'

Hwang Dong-hyuk

Geboren in 1971 in Seoul.

Studeert communicatie aan de Seoul National University en filmproductie aan de University of Southern California.

Kaapt met zijn afstudeerkortfilm Miracle Mile (2004) enkele filmprijzen weg.

Debuteert met de langspeelfilm My Father (2007), gevolgd door Silenced (2011), Miss Granny (2014) en The Fortress (2017).

Heeft door de stress tijdens het maken van Squid Game zes tanden verloren.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content