Southland Tales werkt níét

De veelgesmade tweede film van Richard Kelly is één grote futuristische/apocalyptische grap. Of u er om zal kunnen lachen, is een andere zaak.

De veelgesmade tweede film van Richard Kelly is één grote futuristische/apocalyptische grap. Of u er om zal kunnen lachen, is een andere zaak.

Het scenario is bekend: op basis van één beloftevolle film wordt een jonge cineast als nieuwste wereldwonder binnengehaald, voor zijn tweede film krijgt de man carte blanche, trekt hij alle registers open en zijn de verwachtingen zo hoog gespannen dat de ontgoocheling des te harder aankomt.

Richard Kelly kan erover meepraten. Na zijn (lichtelijk over het paard getilde) culthit Donnie Darko stevende hij op een compleet fiasco af. De ambitieuze onafhankelijke superproductie Southland Tales werd bij de première op het filmfestival van Cannes in 2007 zo giftig onthaald dat de film in de meeste territoria geen verdeler vond. Kelly moet zich nu dus maar tevreden stellen met een ‘straight to dvd’-release.

Deze chaotische zwarte komedie over de Apocalyps begint met een nucleaire aanval op Texas en eindigt met de vernietiging van Californië. Waarom het verdwijnen van Venice Beach het einde van de wereld moet betekenen, is helaas niet het enige wat me in deze even pretentieuze als incoherente fantasie volledig ontgaat. Als de dag des oordeels er dan toch moet komen, kunnen we alleen maar hopen dat die minder op een slechte Hollywoodrampenfilm gelijkt.

Niet dat er niets gebeurt in Southland Tales. Integendeel, het gaat er geforceerd druk aan toe: versnipperde actie, offscreenvertellingen en incidenten die op computerschermen en met DV-technologie ontdubbeld worden.

In de nabije toekomst strijdt het neomarxistische ondergrondse verzet tegen een corrupte senator, gesteund door een diabolisch groot bedrijf. De vele personages die door de losse plot flodderen, zijn absurd, karikaturaal, bizar en grotesk.

The Rock speelt een actiefilmster die aan geheugenverlies lijdt, Sarah Michelle Geller een pornoactrice die een nieuwe tv-show lanceert en Sean William Scott een strandjongen met een verloren tweelingbroer. Ook popfenomeen Justin Timberlake doet even mee, als een soldaat die geregeld zijn mitrailleur op zonnende burgers richt en in een van de vele onzinnige terzijdes een Busby Berkeley-achtig muzikaal nummer ten beste geeft.

Dat iedereen zich zo vreemd gedraagt, heeft te maken met een breuk in het tijdruimtelijke continuüm. En dat is dan weer de schuld van de Duitsers. Althans als ik het allemaal goed begrepen heb, want zeker van wat er gebeurt, ben je nooit.

Waar ik wél zeker van ben, is dat dit megalomane doemepos niet werkt. Hoe wanhopig Richard Kelly ook probeert om een slaatje te slaan uit de sciencefictionconcepten van Philip K. Dick en Kurt Vonnegut, de film noir (zoek de allusies naar Kiss Me Deadly van Robert Aldrich), tv-trash, graffiti- en computerkunst (check het leuke spotje van neukende auto’s), L.A. popart en een moeilijk verteerbare mix van allerhande sociopolitieke citaten en referenties. Jammer toch dat Kelly die toch zo graag met zijn cultuurkennis uitpakt kennelijk nooit heeft gehoord van de wijze woorden van Mies Van der Rohe: ‘Less is more.’

Patrick Duynslaegher