De Instagramidolen van een internetkunstenaar: ‘Waar hebben ze dát nu weer gehaald?’

Tom Galle en zijn Macbook Selfie Stick © Tom Galle
Jozefien Wouters
Jozefien Wouters Freelancejournaliste

Een Macbook Selfie Stick, een website die Trump bestookt met vervelende telefoontjes: de projecten van Tom Galle blinken uit in kritiek én humor. Instagram is een belangrijke bron van inspiratie: ‘Toen Trump verkozen werd als president, zat ik druiven te eten.’

Het duurt even voor we Tom Galle te pakken krijgen, want de kunstenaar is drukbezet. Vorige week nog was hij te gast op een residentie voor een bedrijf gespecialiseerd in virtual reality. ‘Ze vroegen me een origineel concept uit te werken,’ aldus Tom Galle. ‘Het wordt een soort 3D-landschap uit merklogo’s, bijvoorbeeld met de bergen van Evian. Zo kunnen mensen letterlijk rondlopen in de consumptiemaatschappij.’ Kritiek doordrongen van humor: het vat het werk van Galle samen. Wie een kijkje neemt op zijn website, kan dat alleen maar beamen.

De Instagramidolen van een internetkunstenaar: 'Waar hebben ze dát nu weer gehaald?'
© Tom Galle

Een performance waarbij Galle door New York trekt met een VR-bril op de neus, om zich in een virtuele werkelijkheid door Tinder te swipen. Of wat dacht u van ‘Call Trump’, een website waarop bezoekers berichten voor Trump kunnen achterlaten. Die worden vervolgens doorgetelefoneerd naar mensen uit de omgeving van de Amerikaanse president en voorgelezen door een computerstem.

Tussen het uitwerken van zulke concepten door, spreken we Galle via Skype – de Opwijkenaar vertoeft immers al enkele jaren in New York. Hij zal ons gidsen doorheen zijn favoriete Instagramaccounts, om zo een blik in de wondere wereld van het internet te werpen. ‘Ik ben geïntrigeerd door nieuwe technologieën en de manier waarop die de maatschappij beïnvloeden. Was ik in de jaren zestig kunstenaar geweest, had ik mijn pijlen wellicht op de televisie gericht. Nu vind ik internet en sociale media de interessantste media.’

Als ik een bizarre foto online zwier op Facebook, eindigt die tussen een foto van je moeders ovenschotel en een status van iemand met een nieuwe job. Die spanning maakt het net boeiend.

Op Instagram is hij zelf heel actief. ‘Je vindt er een specifiek publiek dat op zoek is naar boeiende beelden en ideeën. Ik post ook geregeld iets op Facebook, een heel ander medium. Daar komt soms zelfs een vorm van performance bij kijken. Mijn werk is vaak heel sarcastisch en conceptueel. Op Instagram snappen de meeste mensen zoiets wel, maar Facebook heeft een veel breder publiek. De context is er onduidelijker. Als ik een bizarre foto online zwier, eindigt die tussen een foto van je moeders ovenschotel en een status van iemand met een nieuwe job. Die spanning maakt het net boeiend.’

Tom Galle stuurde ons ter voorbereiding van onze virtuele wandeling al een paar van zijn favoriete accounts door. Allemaal roepen ze in de eerste plaats een bevreemdend gevoel op. Dat vraagt om een beetje toelichting, dus.

1080MHZ
1080MHZ© Instagram

Te beginnen met 1080MHZ. ‘Een heel esthetisch, maar ook bizar account,’ vertelt Galle enthousiast. ‘Ze delen foto’s die ze her en der van het internet hebben geplukt, als een soort online curator. Dat kan architectuur en fotografie zijn, maar evengoed een huis dat in brand staat. Geen idee waar ze het allemaal vandaan halen, maar het past goed bij elkaar en het vertelt een coherent verhaal. Daarbij geven ze heel weinig context vrij: geen onderschrift, geen locatie, de artiest wordt enkel in de foto getagd. Ze hebben al beelden van mij gebruikt, zonder het te vragen of zelfs even te melden. Niemand weet wie er achter het account zit, ze communiceren niets. Dat vind ik net zo cool. Een context zou de magie wegnemen.’

dmtdream
dmtdream© Instagram

Dmtdream doet iets gelijkaardigs, maar zoekt het in een meer vintage, retro-futuristisch register. ‘Het internet is eindeloos en bevat dus ook een oneindige en gevarieerde stroom van beelden en concepten. Ook hier denk je voortdurend: waar hebben ze dat nu weer gehaald? Die strategie werkt, het intrigeert. Eigenlijk is dat hun manier van branding: net niét aan branding doen.’

Voor we verdergaan, moet ons toch iets van het hart. Er is namelijk een verontrustende aanwezige in de kamer. Een gouden reddingsdeken ligt te blinken in de zetel achter hem. Of hij onderkoeld is geraakt, vragen we ons bezorgd af. ‘Mijn appartement ligt vol met zulke dingen’, stelt hij ons gerust. ‘Als ik iets visueel of conceptueel interessant vind, koop ik het en dan slingert het hier rond tot ik er iets mee doe. Voorlopig is me nog niets te binnen geschoten.’

Gab Bois
Gab Bois© Instagram

Ook de Canadese Gab Bois heeft zo’n bijzondere kijk op de dingen. ‘Haar ben ik een maand geleden beginnen volgen. Toen had ze zo’n 2.000 volgers, ondertussen zijn dat er al 13.500. Haar foto’s zijn heel simpel, grungy, in your face. Het gekke is dat we vaak soortgelijke ideeën uitwerken, zonder het van elkaar te weten. Zo zijn we aan de praat geraakt.’

Wie weet werken de twee ooit wel eens samen. Collaboraties lijken bijna eigen aan internetkunstenaars. ‘Wij slaan sneller de handen in elkaar, dat klopt. Anderzijds is dat natuurlijk van alle tijden, Andy Warhol deed het ook al. Maar dankzij sociale media is het nu wel makkelijker om gelijkgestemden te vinden.’

John Yuyi
John Yuyi© Instagram

John Yuyi, bijvoorbeeld. Hun wederzijdse bewondering leidde tot verschillende samenwerkingen, waaronder tattoos geïnspireerd op Messenger en de Macbook Selfie Stick. ‘Het klikt gewoon heel goed, persoonlijk én professioneel. Ook zij is van relatief onbekend naar een internetsensatie gegaan in minder dan een jaar tijd. Ze werkte pas nog samen met Gucci voor een modecampagne. Ze heeft dan ook wat ik de ideale Instagrammix noem: een sterke visuele esthetiek, conceptueel doordacht én een aantrekkelijke, hippe persoonlijkheid. Ze is heel experimenteel en gedurfd, en toch slaagt ze erin haar werk naar een groter publiek te brengen.’

Je kan een hoop nietsbetekenende volgers uit Rusland hebben, of een pak minder mensen met naam in de kunstwereld. Dan is de keuze voor mij snel gemaakt.

De teller van Tom Galle staat momenteel op meer dan 8.400 volgers. Of het niet moeilijk is om door te breken op een medium waar iedere hond met een hoed op zich kan profileren als kunstenaar? ‘Ik denk dat het er net makkelijker op is geworden. Je kan online een eigen platform creëren en jezelf op de kaart zetten. En het is niet omdat er meer mogelijkheden zijn, dat er ook plots meer goede kunstenaars zijn. De écht goede steken er al snel bovenuit.’

Bovendien is niet het belangrijkst hoeveel mensen je volgen, maar wié je volgt. ‘Je kan een hoop nietsbetekenende volgers uit Rusland hebben, of een pak minder mensen met naam in de kunstwereld. Dan is de keuze voor mij snel gemaakt.’

no eloquence
no eloquence © Instagram

Op naar de eindhalte: no eloquence. Aandachtige scrollers herkennen Galle, stoer zittend op een politiewagen. ‘Ik ken de mensen achter het account. Ze zijn me beginnen volgen en hebben al een paar keer werk van mij gedeeld.’ Net als 1080mhz en dmtdream verzamelen zij interessante internetbeelden. ‘Maar het is toch een beetje het buitenbeentje. Hun bundeling is veel ruwer, minder geraffineerd. Vaak op het absurde af, zoals een koe die op een dak staat. Eigenlijk zetten zij al het rare dat het internet te bieden heeft bij elkaar.’

De absurditeit van het internet fascineert en inspireert Tom Galle, dat is duidelijk. ‘Ik speel graag met die dunne lijn: hoe ver kan ik gaan? Toen Trump werd verkozen tot president, reageerde iedereen heel emotioneel. Ik postte een onnozel filmpje waarin ik druiven aan het eten was. Voor veel mensen was dat blijkbaar heel ontladend. Dat iemand met een duidelijke mening – want ik dacht wel degelijk: what the fuck is happening – daar toch luchtig mee omgaat.’

‘Natuurlijk heb ik een bepaalde visie op mijn werk. Maar goede kunst moet net open zijn voor interpretatie, iets opwekken. Zelfs al is het onduidelijk wat precies. Mensen mogen denken wat ze willen. Het grappige is: soms weet ik het zélf niet. Dan neig ik naar een bepaald idee, zonder dat ik kan uitleggen waarom of wat het betekent. Het is al gebeurd dat media het dan wel heel duidelijk verwoorden. Dan denk ik: slim gezien, en copypaste ik het naar mijn website.’ We zijn bij dezen gewaarschuwd.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content