Serge Coosemans

‘Louis C.K. is in vorm, en dat is een onaangename gedachte’

Serge Coosemans Journalist Focus Vif

‘Het grote probleem is dat Louis C.K. heeft besloten om niet te zeuren’, zegt Serge Coosemans, journalist bij Focus Vif in zijn analyse over zijn comeback. ‘Dat is gedurfd en vanuit menselijk hoogtepunt zelfs rot, maar de humor blijft werken.’

Een jaar geleden voorspelde ik nog dat Louis C.K. niet zou terugkomen voor 2021 of 2022. Maar 2019 is nauwelijks begonnen of het is al zover: de comedian stond onlangs weer op de planken van een comedyclub in New York met een try-out voor zijn volgende show. Het punt waarop ik me heb vergist, is dat ik dacht dat C.K. de kaart van de jammerklacht en het zelfmedelijden zou trekken, dat hij zijn grappen zou herwerken naar een publiek dat zich gedraagt als een correctionele jury of een groep psychiatrische experts. Dat heeft hij niet gedaan.

Integendeel, hij doet zich nog altijd even arrogant voor en gaat met zijn grappen even vaak op en over het randje als voor het schandaal. Zonder enige twijfel treedt hij de grenzen van de politieke correctheid met de voeten. Business as usual.

U hebt wellicht al gelezen en gehoord dat hij in zijn comebackset lachte met transgenders en de overlevenden van schietpartijen op Amerikaanse scholen. Dat zijn de stukken waarvan de pers besliste ze te onthouden, buiten hun context te citeren en ze als reactionaire humor te beschouwen. De grappen werden neergezet als problematisch, grensoverschrijdend en onaanvaardbaar.

Ja, Louis C.K. is in vorm, en dat is een onaangename gedachte.

C.K. won het publiek – luister naar het hysterische gelach tijdens de gelekte set – met homofobe en racistische grappen en lachte met necrofielen. Het ging over zijn nieuwe Franse vriendin en waar ze haar thermometer steekt. Het ging over met de trein naar Auschwitz gaan en hoe gek het is om daarvoor te betalen.

Maar Louis C.K. was niet grover dan hij altijd al is geweest. Hij hanteert dezelfde toon en heeft nog steeds het lachje in zijn stem van een groot kind dat er plezier in heeft om mensen te choqueren en taboes te doorbreuken.

Je kan om hem lachen, je kan hem haten. Je kan zijn film en zijn reeksen beter vinden dat zijn stand-up. Je kunt hem een enorme lul vinden. Maar in hun context zijn deze grappen niet zo choquerend. De transgendergrap is goed, ook al komt ze wat laat en hebben Ricky Gervais en Joe Rogan betere grappen over dit onderwerp. De grap over de jongens die de wapenlobby bekritiseren voor het Amerikaanse Congres is wat minder, maar blijft veelbelovend. Maar eigenlijk mag je over deze grappen niet meepraten als je niet in de zaal zat en er ‘koud’, zonder voorprogramma of context, naar hebt geluisterd. Het is humor, geen politieke speech. Louis C.K. speelt een rol, hij neemt hiermee geen positie in in een delicaat debat.

We kunnen dan ook de vraag stellen waarom de media en een handvol comedians hem hebben neergezet als een bittere, wraakzuchtige, oude blanke man. Sommigen gaan zelfs verder en beweren dat hij zich heeft geherpositioneerd als een boegbeeld van de alt-right. Dat is geen argumentatie, dat zijn domme en misleidende beschuldigingen.

Eigenlijk mag je over deze grappen niet meepraten als je niet in de zaal zat en er ‘koud’, zonder voorprogramma of context, naar hebt geluisterd.

De arrogante houding waar de critici op doelen en die zo onvergeeflijk zou zijn, is altijd de motor van Louis C.K. als performer geweest, en daar leken tot voor kort, als je afgaat op zijn immense succes, heel wat mensen plezier aan te hebben. Waarom dan nu dit circus? Ik weet het: het grote probleem is dat Louis C.K. heeft besloten om niet te zeuren.

Hij lost het probleem dat hij heeft gecreëerd niet op, hij ontkent het. Hij beweert niet dat hij genezen is en #metoo heeft begrepen. Hij lacht, omdat hij door de boycots tegen hem veel geld kwijt is en maakt grapjes over zijn vriendin. Hij pikt de draad weer op waar hij hem heeft achtergelaten: in de hypervulgaire humor. Louis C.K. is geen Kevin Spacey, die een zielige kerstvideo draaide als zijn personage Frank Underwood, willens en wetens dat hem een juridische veldslag wacht. Hij lijkt nauwelijks geraakt te zijn. De beschuldigingen tegen hem lijken hem niks uit te maken.

Dat is gedurfd en vanuit menselijk hoogtepunt zelfs rot, maar de humor blijft werken. Er zaten goede grappen in zijn try-out, die het beste worden gedragen door arrogantie, niet door zelfmedelijden. Andere bits doen het minder goed, maar er is niets dat doet vermoeden dat C.K.’s nieuwe show minder grappig zal zijn dan zijn vorige succesvoorstellingen. Dus ja, Louis C.K. is in vorm, en dat is een onaangename gedachte. Twee vragen dringen zich op. Ten eerste: zullen we hem toelaten om een nieuwe show te spelen? En ten tweede: zal hij nog van positie veranderen om zijn comeback moreel aanvaardbaar te maken?

Spannende vragen, moet ik toegeven, en ik kijk uit naar het verdere verloop van de zaak-C.K. Die vragen gaan niet alleen over onze tijd, #metoo, white privilege, humor en sociale media die voor rechter spelen, ze raken ook aan onze eigen morele schuifregelaars.

Voor mij is het heel simpel: een man met goede grappen die zijn collega’s seksueel benadert tegen hun zin, wil ik eerst op zijn gezicht slaan met een koekenpan, om daarna z’n ballen tussen een notenkraker te steken. Maar als die man me daarna aan het lachen wil maken en wat social justice warriors wil plagen, zie ik niet in waarom ik hem dat zou beletten. Meer zelfs, dit soort kamikazes spelen hun rol in de aanhoudende culture wars. Dat praat zijn gedrag niet goed. Dat doet mij niet vergeten dat die man zich als een aap heeft gedragen. Maar vanaf welk punt wordt te drang om hem constant erop vast te pinnen maniakaal? Ook dat is een interessante vraag.

Dit stuk verscheen oorspronkelijk op FocusVif.be.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content