Anemone Valcke stampt de ziel uit haar lijf in ‘Mouchette, de remake’

Regisseur Arne Sierens heeft voorlopig gezelschap noch subsidies, maar dat weerhoudt hem er niet van theater te maken. Hij schraapte moed, twee acteurs, twee muzikanten en een mini-budget bij ekaar voor een ode aan jonge mantelzorgers: Mouchette, de remake.

‘Flamboyant flirten met flamenco!’, moet Arne Sierens‘ belangrijkste regieaanwijzing geweest zijn tijdens het repeteren aan Mouchette, de remake. En dat werkt. Het muisgrijze decor, weinig meer dan een gestileerd huisje centraal op het podium, licht op door de chemie tussen gitaristen Myrddin de Cauter en actrice Anemone Valcke enerzijds en het geknetter tussen gitarist Jean-Yves Evrard en acteur Wouter Bruneel anderzijds.

Sierens schreef het stuk al in 1990 en baseerde zich daarvoor op een film van Robert Bresson waarin het meisje Mouchette voor haar zieke moeder zorgt terwijl haar vader nergens te bekennen is. Uiteindelijk bezwijkt het meisje onder haar lastige leven. Sierens’ versie is hoopvoller én flamboyanter door de taal die kronkelt en kolkt als pure flamencomuziek, mét Gentse tongval. Sierens doopte zijn hoofdpersonage Colette. Zij haalt energie uit haar passie voor flamenco en wil er alles aan doen om tijdens het schoolfeest te stralen als een flamencodanseres.

Ook het stuk zélf haalt energie uit die flamenco. Sierens poot de muzikanten neer aan de rand van het podium. De Cauter – Gentse roots, Spaanse flamencoziel – speelt tijdens reguliere concerten het liefst met gesloten ogen, maar houdt ze open tijdens Mouchette, de remake. Zijn blik ketent zich vast aan Anemone Valcke zodra ze als Colette – wijd T-shirt met een grijnzende Bugs Bunny, rood sportbroekje, zilveren sneakers – tevoorschijn komt vanachter het huisje. De Cauteers muziek, van zachte klarinettonen tot flamboyante gitaarklanken, kringelt teder om haar heen. Als Colette zwijgt, laat De Cauter haar hart zingen. En als ze spreekt, dan zingt hij de tweede stem.

Jean-Yves Evrard van zijn kant ondersteunt die dialoog tussen De Cauter en Valcke met zacht getokkel, geruis of gitaargejank. Hij gaat pas voluit als Valckes tegenspeler ten tonele verschijnt: Wouter Bruneel. Hij vertolkt Arsène, een louche vriend van Colettes moeder die zijn woelig (huwelijks)leven op de rails tracht te krijgen en intussen als een flirterig roofdier rond Colette cirkelt.

Het zou overdreven zijn om de ietwat corpulente Bruneel een ‘prima ballerina’ te noemen. Maar de manier waarop Bruneel als de gewiekste Arsène over de scène trippelt, tippelt, draait en sluipt, is op z’n minst een knipoog naar het ballet. Het lijkt haast een verboden paringsdans. Het oogt grappig maar dat is het niet altijd. Want Bruneels blik switcht vervaarlijk tussen dreigend, hitsig, geschokt en wanhopig. Al dansend zet Bruneel een man neer wiens leven een dans op een slappe koord lijkt. In zijn oprechte poging te overleven rijgt hij de grootste stommiteiten aan elkaar.

Die vonken tussen muziek en spel leveren de mooiste scènes op. Ook Valcke verwerkt dans in haar spel. Als ze teleurgesteld is over de foute geschenken van haar vader of gewoon over dat Arsène te groot is, verliest ze zich in een lekker puberale woede-uitbarsting en transformeert ze in een gekke bekken trekkende Spaanse furie die haar boosheid stampvoetend ventileert. Of zakt ze als een rilllend hoopje in elkaar. Maar het lukt Valcke niet altijd om, zoals Bruneel, van haar vertolking een lange dans te maken. Dat maakt haar spel wat fragmentarischer, maar niet minder intens.

Mouchette, de remake is ‘vintage Sierens’ en een ode vol klankkleuren aan jonge mantelzorgers die wroeten om thuis en op school overeind te blijven terwijl hun zieke ouders het leven niet de baas kunnen. Dat klinkt triest, dat ís het ook. Maar Sierens transformeert die tristesse met muziek, veel roze licht én een prachtig einde tot vuurrode levenslust. Dat slot is ook een persoonlijk statement: al ontbeert hij momenteel elke ondersteuning en kan hij enkel een bestaand werk ‘recycleren’, hij houdt er de moed in en stampvoet pront naar betere tijden.