Van Drake tot Despacito: het tempo van popnummers gaat almaar omlaag, zeggen Amerikaanse dj’s en producers. Ook in België voelen dj’s als LeFtO dat er meer tragere songs worden gemaakt, die mensen tóch op de dansvloer krijgen. Hoe komt dat?
Popmuziek is de laatste jaren almaar trager geworden. Althans, dat beweert Yakov Vorobyev, bedenker van de populaire dj-app Mixed in Key. Met die app analyseerde hij de 25 meest gestreamde tracks op Spotify in 2012 en in 2017. In die vijf jaar ging het gemiddelde tempo van de nummers maar liefst 23 bpm (beats per minute) naar beneden tot 90,5 bpm. Om u een idee te geven: Despacito van Luis Fonsi, Daddy Yankee en Justin Bieber klokt af op 89 bpm.
Nog stelde Vorobyev vast dat het aandeel aan songs boven 120 bpm – sneller dan Goud van Bazart dus – in diezelfde periode daalde van 56 naar 12,5 procent. Het is overigens niet de eerste keer dat onderzoekers tot een dergelijke conclusie komen. Enkele jaren geleden berichtte The Guardian al dat nummers in de hitlijsten sinds 1965 langer en trager waren geworden.
Een blik op de Ultratop 50 levert een iets minder uitgesproken, maar wel een soortgelijk beeld op. De eerste 25 tracks in de lijst van 18 augustus 2012 gaven gemiddeld 125,4 bpm aan op de metronoom – een fractie sneller dan Starships van Nicki Minaj, terwijl dat voor de lijst van 19 augustus 2017 amper 110 bpm is – de Triggerfinger-cover van I Follow Rivers, zeg maar.
Pop betekent populair, en in die zin is hiphop de nieuwe pop.
Het onderzoek van Vorobyev komt aan bod op de website van muziekblad Rolling Stone, waar songschrijvers en producers ook hun verklaringen geven. Reden nummer één is volgens hen de heropleving van de hiphop, en dan vooral die uit het zuiden, met Kendrick Lamar op kop. ‘Hiphopcultuur is de nieuwe popcultuur. Rappers kunnen zich pas echt uitleven op tragere tracks’, zegt Sevn Thomas, die onder meer meewerkte aan Pop Style van Drake en Work van Rihanna.
Deejay en hiphopkenner LeFtO kan dat alleen maar beamen. ‘Hiphop is groter dan rock vandaag. Pop betekent populair, en in die zin is hiphop de nieuwe pop. Het is in feite een bastaardgenre, dat geen vast tempo heeft. Het gaat mee met de trends die er heersen én zet zelf de trend. Nu is dat traagheid, maar binnen vier jaar kan evengoed de snelle rap weer heersen.’
In dit geval zoekt LeFtO de verklaring in de dirty south-scene. ‘Groepen als Three 6 Mafia en Bone Thugs N’ Harmony, die snel rapten over trage muziek, begonnen begin jaren 90 en geraakten populair. De industrie is enkele jaren geleden iets beginnen te zien in die vorm van hiphop en sindsdien is dat de overheersende vorm’, legt hij uit.
Al mogen we niet te hard veralgemenen, benadrukt hij. ‘Er zijn nog veel andere soorten hiphop, maar die laidback groove overheerst. Steeds meer hiphoppers werken in datzelfde tempo, met dezelfde sounds… Wat meer diversiteit zou welkom zijn.’
Nu het sociopolitieke klimaat donkerder is geworden, zijn mensen niet meer in de mood voor uptemponummers.
Ross Golan, songschrijver voor onder andere Ariana Grande, ziet dat hiphop ook traditioneel snellere genres zoals EDM beïnvloedt. Bonnie McKee, een dame met meerdere Katy Perry-hits op haar naam, is het daarmee eens: ‘Iedereen leunt in schrijfsessies aan bij die Drake-achtige, sexy, trage vibe.’
Kim Mathijs, die als Michael Midnight elk jaar opnieuw Pukkelpop afsluit, merkt de vertraging van de popmuziek ook op zijn dansvloer. ‘De hiphop is op zich al trager geworden dan in de jaren 90 en beïnvloedt ook de popmuziek, maar het is niet het enige genre dat dat doet’, zegt hij.
‘Ook reggaeton, moombahton en andere muziek uit zuiderse landen spelen hun rol. Denk maar aan Despacito, maar ook iemand als Ed Sheeran laat zich daardoor inspireren. Vroeger kreeg je mensen onder de 100 bpm niet aan het dansen. Nu zitten veel jongeren in die hiphopcultuur en tonen ze hun moves op Kendrick Lamar alsof ze nooit wat anders hebben gedaan.’
Maar McKee ziet ook een verklaring in de maatschappij. ‘Nu het sociopolitieke klimaat donkerder is geworden, zijn mensen niet meer in de mood voor uptemponummers.’ Onzin volgens Mathijs: ‘Dat is een absurde redenering, die trage nummers zijn vaak allemaal heel vrolijk. Daarnaast blijven de harde dingen die daarvoor populair waren, zoals dubstep en drum-‘n-bass, ook gewoon werken op feestjes. En de techno is ook weer helemaal terug, hoe harder hoe liever.’
Tragere nummers liggen gemakkelijker in het gehoor en zijn melodieuzer.
Mathijs ziet ook de voordelen van tragere nummers. ‘Ze liggen gemakkelijker in het gehoor en zijn melodieuzer. Producers die zich vroeger lieten beïnvloeden door house, zoals Avicii en Calvin Harris, gaan nu volop voor de radiovriendelijke hit. ‘
De producers die Rolling Stone aansprak, vergelijken de huidige trend met het begin van de jaren 80, toen de disco op zijn einde kwam en powerballads à la Keep on Loving You (REO Speedwagon), Don’t Stop Believin’ (Journey), Total Eclipse of The Heart (Bonnie Tyler) stevige hits waren. ‘In essentie is Closer van The Chainsmokers het Keep on Lovin’ You van deze generatie’, zegt Sean Ross, al jaren actief als radiopresentator.
Als we die vergelijking mogen doortrekken, is de hausse van tragere popnummers er maar voor even. In de jaren 80 duidden bands als Human League en Soft Cell namelijk al snel aan dat de metronoom weer overuren mocht maken. ‘Om de vijf à tien jaar zie je weer een andere trend opduiken op de dansvloer’, analyseert ook Mathijs. ‘Voor de tragere muziek van nu heersten dubstep en drum-‘n-bass, hierna zal er weer wat snellers komen.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
