Sophia herneemt debuutplaat ‘Fixed Water’ op het Cactusfestival: Alleen blij wanneer u verdrietig bent

Ook tijdens zijn slotdag kon Cactus weer met een exclusiviteit uitpakken. Sophia besloot namelijk van zijn spot op het festival gebruik te maken om zijn debuut-cd, het ruim twintig jaar oude Fixed Water, integraal ten gehore te brengen. ‘Dat wordt smullen’, oordeelden de fans. En ze kregen gelijk.

Dat de 36^ste editie van de Cactusdriedaagse een voltreffer zou worden, bleek vooraf al uit het programma. Maar wie krap bij kas zat en dus moest kiezen, deed er het best aan een kaartje voor zondag aan te schaffen.

’s Middags zette de potige shoegaze van Newmoon de aanwezigen er al toe aan de slaap uit hun ogen te wrijven en naarmate de zon harder brandde, brachten ook de Californische Local Natives, met hun naar Fleet Foxes verwijzende harmonieën, Talking Heads-grooves en aan XTC verwante melodieën behoorlijk wat leven in de brouwerij.

Vroege vogels werden sowieso beloond, want rond half twee trakteerden Kevin Morby en zijn band hen al op één van de sterkste concerten van het hele weekend. De ex-bassist van Woods was inmiddels tot een volwaardige frontman uitgegroeid en speelde elegante indiepop die raakpunten vertoonde met het werk van Yo La Tengo, The Velvet Underground en Kurt Vile.

Mijmerende en bedachtzame liedjes, zoals het aan Dylan schatplichtige Harlem River, My Name en Parade, werden afgewisseld met naar Lou Reed neigende rockers, type Crybaby, de gebalde Ramones-hommage 1234 of het gedreven I Have Been to the Mountain. Leadgitariste Meg Duffy kwam voortdurend met fraaie motiefjes op de proppen, terwijl Morby zelf afwisselend snaren en toetsen beroerde. De muzikanten speelden spaarzaam en consistent, wisten het Minnewaterpark in een intimistisch sfeertje onder te dompelen en gaven de toeschouwers een goede reden om zich binnen de kortste keren over langspelers als Singing Saw en het nieuwe City Music te buigen. In ónze stulp tollen die al rond met hoge rotatie.

Sluimerende depressies

De Amerikaanse wereldburger Robin Proper-Sheppard is op Cactus al jaren een graag geziene gast en dat geldt, bij uitbreiding, eigenlijk voor het hele land. Met zijn band Sophia toerde hij de voorbije twee jaar vooral ter promotie van zijn jongste cd As We Make Our Way (Unknown Harbours), wat memorabele concerten opleverde in de Botanique, AB, Handelsbeurs en op Pukkelpop. Omdat de meeste Belgische fans die shows al hadden gezien, besloot de zanger in Brugge met iets speciaals uit te pakken.

Fixed Water, het eerste teken van leven van Sophia, verscheen precies 21 jaar geleden, en blijft tot op heden een van de meest geliefde platen van de groep. Niettemin getuigde het van lef uitgerekend dít werkstuk in een zomerse festivalcontext op te delven, want het zet niet meteen aan tot feesten. Integendeel: het staat vol donkere, elegische slowcoresongs waarin dood, verlies, vergankelijkheid en sluimerende depressies centraal staan.

Op Fixed Water likte Proper-Sheppard zijn wonden na de teloorgang van zijn band The God Machine, toen bassist Jimmy Fernandez in 1994 plots werd geveld door een hersenbloeding. De zanger voelde zich geestelijk verlamd door de tragische dood van zijn vriend, stapte zelfs tijdelijk uit de muziek maar schreef uiteindelijk het trauma van zich af met trage, introspectieve, voornamelijk akoestische liedjes voor wat oorspronkelijk een soloproject moest worden.

Het even kwetsbare als wanhopige debuut van Sophia bracht bij het publiek een gevoelige snaar aan het trillen en werd, ironisch genoeg, succesrijker dan alles wat de zanger tot dan toe had uitgebracht. Ook toen Sophia en echte band werd, bleven er altijd enkele nummers uit Fixed Water op de setlist staan. Voor de integrale uitvoering moesten we geduld oefenen tot op Cactus.

Chrysanten versus jasmijn

‘Let’s bring on the sentiments’, riep Robin Proper-Sheppard, vóór zijn huidige kwintet zich behoedzaam vastbeet in onnoemelijk trieste nummers als Is It Any Wonder en So Slow. Anno 2017 is Sophia een groep die zowel tot subtiliteit als tot noisy erupties in staat is, en daardoor klonk het materiaal ietwat anders dan twee decennia geleden. ‘I like this version’, meldde de zanger over Another Friend. ‘Ik merk nu dat er eigenlijk een popsong achter verborgen zit.’ Er werd devoot geluisterd, ook al geurden zinnen als ‘I’m only happy when you’re sad’ of ‘Death comes so slow when it’s all you want / And it takes the ones who don’t’ eerder naar chrysanten dan naar jasmijn.

Are You Happy Now? leunde aan bij de countryrock van Neil Young en de druilerige teneur werd aangehouden met het afgekloven The Death of a Salesman. Ook in het slepende Last Night I Had A Dream werden accenten verlegd en voelde je dat de tijd intussen zijn werk had gedaan. ‘Ik bedank Cactus uit de grond van mijn hart dat we deze plaat hier mochten spelen’, aldus Proper-Sheppard. ‘Ik kon me er geen betere plek voor indenken’.

Het tweede deel van de set, dat werd ingezet met Resisting, klonk aanmerkelijk gespierder. California was veerkrachtig, maar vertoonde een cynisch randje, de radiohit Oh My Love dreef het tempo even op en in Desert Song No. 2 ging een minimalistische piano in de clinch met grofkorrelige postrockgitaren.

In het op een granieten geluidsmuur balancerende Darkness kreeg de volumeknop resoluut een draai naar rechts en met het verschroeiende The River Song trok Sophia een streep onder een intens optreden dat voor de rest van de dag hard bleef nazinderen. Die stekels -en het niet altijd even welriekende aroma van het Minnewater- nemen we er met plezier bij.