Deze drumsolo van zes seconden linkt David Bowie, Amy Winehouse en N.W.A. aan elkaar

Vijftig jaar geleden verscheen Amen, Brother van The Winstons, een B-kantje dat snel in elkaar was geflanst maar de muziekwereld voorgoed zou veranderen.

Lente 1969, soulgroep The Winstons komt in Atlanta samen om het nummer Color Him Father te voorzien van een B-kant. Ze besluiten een eigen instrumentale versie te spelen van de gospelklassieker Amen. De band is wat gehaast en heeft geen zin om daarvoor te repeteren. ‘We waren niet van plan origineel te doen’, zou frontman Richard L. Spencer later zeggen. ‘We waren maar een barband.’ Klein probleem: het nummer is te kort, en dus laten ze drummer Gregory C. Coleman een solo inspelen om de tijd wat te rekken. In twintig minuten is de klus geklaard en wandelen ze met Amen, Brother naar buiten.

Color Him Father werd een hit en kaapte in 1970 de Grammy voor beste r&b-song weg. Amen, Brother leek goed op weg om in de vergetelheid te sukkelen. Tot de hiphop opgang maakte en artiesten in de archieven van de rock, funk en soul gingen graven naar plaatjes voor op hun turntables. In 1986 verscheen Amen, Brother op Ultimate Breaks & Beats, een compilatiealbum dat populair werd onder hiphopproducers. Al snel begon de ‘Amen break’, zoals de intussen iconische zes seconden van Coleman worden genoemd, een eigen leven te leiden. U herkent hem – al dan niet versneld of vertraagd – in I Desire van Salt-N-Pepa, Straight Outta Compton van N.W.A., Little Wonder van David Bowie, Pigs van Tyler, the Creator en You Know I’m No Good van Amy Winehouse. En zo kunnen we nog heel, heel, heel lang doorgaan.

Volgens de onlinedatabank WhoSampled is Amen, Brother met voorsprong het meest gesamplede nummer ter wereld, te horen in 3120 songs. Sommigen beweren dat de break zelfs hele genres heeft gevormd. Jungle met name, waarin de versnelde versie wel het muzikale equivalent van instantnoodles lijken. The Winstons mochten niet meegenieten van dat late succes en zagen geen cent royalty’s. Als mixed-race band kwamen ze destijds ook moeilijk aan de bak, en met een Grammy betaal je nu eenmaal geen rekeningen. Spencer ging opnieuw studeren, drummer Coleman stierf als dakloze in 2006. In 2015 zette een dj een crowdfundingactie op ter compensatie. Zo werd meer dan 27.000 euro ingezameld voor Spencer. Nog steeds peanuts voor een nummer dat de muziekwereld op haar kop heeft gezet.

Synthetic Substitution (1973) – Melvin Bliss

In één zin: Een vernietigende kritiek op een toekomstige samenleving die volledig geautomatiseerd is.

WhoSampled-teller 777 keer.

Bekend van: MMMBop van Hanson, Bring da Ruckus van Wu-Tang Clan en Die in Your Arms van Justin Bieber.

The Big Beat (1980) – Billy Squier

In één zin: Squier schreef een hiphopklassieker toen hij nog niet eens wist wat hiphop was.

WhoSampled-teller: 287 keer.

Bekend van: 99 Problems van Jay-Z, Girl on Fire van Alicia Keys en Fix Up, Look Sharp van Dizzee Rascal.

Sing a Simple Song (1968) – Sly and the Family Stone

In één zin: Het B-kantje van hun hit Everyday People (die slechts zes keer werd gesampled).

WhoSampled-teller: 438 keer.

Bekend van: Sound of da Police van KRS-One, Deep Cover van Dr. Dre en Thank U van Alanis Morissette.

– Voor de vreemdste Amen-break-toepassing moet u bij The Powerpuff Girls zijn. Luister maar eens goed naar de begingeneriek van die Cartoon Network-reeks.

– Fans kunnen zich intussen ingelijste illustraties, canvassen, stickers en T-shirts aanschaffen met een visuele weergave van de Amen-break. Kan de rest van de wereld nog wat verder teren op het talent van een arme dode drummer.