Roy Harper en Joanna Newsom @ Les Nuits Botanique. Koninklijk Circus, Brussel, 14/5

Les Nuits Botanique richtten vrijdag de schijnwerpers op twee prominente vertegenwoordigers van de weird folk. Tussen Roy Harper en Joanna Newsom gaapte weliswaar een leeftijdskloof van veertig jaar, maar beide artiesten hadden alvast een fikse portie eigenzinnigheid gemeen.

Een groot deel van het publiek dat naar het Koninklijk Circus was afgezakt had wellicht nog nooit van Roy Harper (68) gehoord. Ondanks een discografie die minstens veertig langspelers omvat, is de Brit altijd een cultfiguur gebleven. Toch valt zijn invloed als singer-songwriter en gitarist moeilijk te onderschatten. Daarvan getuigen onder meer de ode Hats Off to (Roy) Harper van Led Zeppelin en het feit dat Paul & Linda McCartney zich verwaardigden de backings te zingen op zijn One of These Days in England. Harper was ook als gastzanger te horen in Have a Cigar uit Wish You Were here van Pink Floyd, werkte samen met Kate Bush en maakte platen als Stormcock en HQ, die klassiekers blijven in het folkrockgenre.

In Brussel bracht de artiest enkele lange, vreemd gestructureerde songs die typisch zijn voor zijn oeuvre. De manier waarop hij het podium op waggelde verried dat hij vooraf wellicht iets teveel Duvels had geconsumeerd, maar zodra Harper zijn kruk had gevonden werd duidelijk dat zijn fingerpickingspel nog net zo virtuoos was als in zijn beste dagen. Zijn stem klonk niet altijd even toonvast en nummers als Commune, The Green Man of Pinches of Salt misten coherentie. Maar met Another Day en het imposante Me and My Woman bewees Roy Harper dat de tijd op zijn beste werk geen vat heeft. Jammer dus dat hij na een half uurtje al de baan moest ruimen. Toch siert het Joanna Newsom (28) dat ze van haar huidige succes gebruik maakt om haar oude muzikale helden bij een nieuw publiek te introduceren.

De Californische zangeres en harpiste wordt vaak beschouwd als vaandeldraagster van de psych folkbeweging. Zelf is ze daar niet onnverdeeld gelukkig mee, want haar werk verwijst minstens even vaak naar polyfonie en modernistische avant-garde. Haar vorige cd, Ys uit 2006, waarop ze samenwerkte met Van Dyke Parks, is bijvoorbeeld een weerbarstig meesterwerk vol uitgesponnen composities met complexe, metaforische teksten die nauwer aanleunen bij de poëzie van Robert Burns en William Butler Yeats dan bij de doorsnee poptraditie. Newsom maakt het de luisteraar niet altijd makkelijk en ook het onlangs verschenen, Have One on me, twee uur muziek gespreid over drie cd’s, gaf weer blijk van durf en ambitie. Ten tijde van haar debuut kregen we het nog op de zenuwen van Newsoms heliumstem, maar sinds ze werd geopereerd wegens knobbeltjes aan de stembanden, klinkt de chanteuse een stuk helderder en volwassener. Haar huidige timbre herinnert vooral aan dat van Kate Bush.

Begeleid door een vijfkoppige band, waarin twee violistes en een trombonist figureerden, speelde Joanna Newsom een negentig minuten durende set die vooral steunde op haar nieuwe materiaal. De als een goedlachse nimf ogende zangeres begon in haar eentje op harp met 81, maar werd dra vervoegd door haar groep waarin vooral drummer Neil Morgan en manusje-van-alles Ryan Francesconi subtiele accenten legden. De laatstgenoemde deed dat afwisselend op elektrische gitaar, banjo, Hongaarse tambura en kaval (een soort blokfluit), waardoor Have One on Me meteen alle conventionele genres oversteeg. Af en toe nam Newsom plaats aan een vleugelpiano, wat aanleiding gaf tot toegankelijker songs, zoals Easy of het frivool klinkende Soft as Chalk. Toen ze haar optreden even diende te onderbreken om de 46 snaren van haar harp bij te stemmen, mochten de toeschouwers vragen stellen aan de bandleden. Dat was soms lachen geblazen, maar essentiële informatie leverde het niet op.

Gelukkig volgden daarna het verstilde In California en het door gospel en bluegrass bevruchte Good Intentions Paving Company, stuk voor stuk composities die blijk gaven van originaliteit en meesterschap. Herkenningsapplaus was er voor oudere songs uit The Milk-Eyed Mender, zoals het aanstekelijke The Book of Right-On en Peach, Plum, Pear. Uit Ys had enkel Monkey & Bear de selectie doorstaan. Ondanks de stotterende trombone was dit het soort lied dat je veeleer met middeleeuwse kastelen associeerde dan met het hier en nu. De enige toegift was Baby Birch, een ingetogen slaapliedje dat af en toe werd ondergraven door dissonante gitaareffecten en een zwaar percussieve coda meekreeg.

Onze houding tegenover Joanna Newsom blijft nog steeds een beetje ambivalent en ook na dit concert werden we heen en weer geslingerd tussen bewondering en irritatie. Maar het valt niet te ontkennen dat deze dame een uniek talent is dat, wars van alle trends, haar eigen weg bewandelt. Daarom alleen al verdient ze alle respect.

Dirk Steenhaut

SETLIST JOANNA NEWSOM: ’81 / Have One on Me / Easy / Soft as Chalk / The Book of Right-On / In California / Inflammatory Writ / Good Intentions Paving Company / Autumn / Monkey & Bear / Peach, Plum, Pear // Bab