Public Image Ltd @ Trix: Op het scherp van de snee

Wie had ooit gedacht dat de snauwende en snerende rattenkop van ‘Pretty Vacant’ op zijn 59ste nog steeds op het podium zou staan? In Trix bleek alvast dat John Lydon en zijn kompanen van PiL over tonnen branie en vitaliteit blijven beschikken. Hun geheim? ‘We do this from the heart!’

“Do I have any friends here?”, vroeg Lydon ergens halverwege ‘Disappointed’. En zowaar, er gingen minstens drie armen de hoogte in. Het waren er drie méér dan een kleine veertig jaar geleden, toen hij, als ongeleid projectiel van de Sex Pistols, de Britse punkbeweging een gezicht gaf. Dat anarchistische en provocerende zit er nog altijd in, maar zelfs de man die zich vroeger Johnny Rotten liet noemen, wordt dezer dagen een jaartje ouder. In Trix zette hij al tijdens het openingsnummer van zijn concert met Public Image Ltd een leesbril op. Dat maakte het hem iets makkelijker om zijn teksten te spieken uit een mapje dat hij daartoe, met veel vertoon, op een partituurstandaard had gepleurd.

De vorige maand verschenen tiende studioplaat van PiL, ‘What the World Needs Now…’, is de tweede sinds Lydon de groep in 2009, na een hiaat van bijna twee decennia, nieuw leven inblies. Dat werkstuk is weliswaar net iets minder sterk dan voorganger ‘This is PiL’, maar het blijft heerlijk geschifte postpunk die op de smalle lijn tussen indringend en amusant balanceert.

Vijf van de songs uit die nieuwe cd zaten verspreid over de eerste helft van de set en ze vielen tussen de rest alleszins niet uit de toon. Bovendien moet de huidige line-up van Public Image Ltd zowat de sterkste zijn sinds de oerbezetting met Jah Wobble, Keith Levene en Jim Walker. En ook al is de impact van zijn met experimentele noise en dub gelardeerde muziek niet meer zo verpletterend als ten tijde van ‘First Edition’ of ‘Metal Box’, een show van deze lieverdjes heeft nog altijd niets van een nostalgietrip.

Briesen en kermen

Lu Edmonds (bekend van The Damned en The Mekons), die afwisselend gitaar en elektrische saz speelde, opereerde aanhoudend op het scherp van de snee en stak met zijn naar abstractie neigende, metalige klanken meer dan eens het vuur aan de lont. Drummer Bruce Smith, een man met een verleden bij The Slits en The Pop Group, en bassist Scott Firth, een voormalige werknemer van John Martyn en Elvis Costello, zorgden in Antwerpen dan weer voor een strakke groove die zelfs tegen de zwaarste aardbeving bestand was.

John Lydon zelf -half acteur, half performance artiest- bewees met zijn toonloze maar theatrale geschreeuw dat een melodie eigenlijk iets voor doetjes is. Voor bel canto ben je bij de Californische Brit aan het verkeerde adres. Toch ging er in Trix van zijn afwisselend briesende en kermende Sprechgesäng een hoge graad van expressie uit. Net als wijlen Kevin Coyne destijds, beheerste John Lydon een dermate breed spectrum aan stemmetjes, dat, mocht hij honderd jaar geleden zijn geboren, hij wellicht marionettenspeler of buikspreker was geworden.

Public Image Ltd, genoemd naar een roman van Muriel Spark, zette er meteen vaart achter: de songs liepen haast zonder onderbreking in elkaar over. De hilarische opener ‘Double Trouble’ handelde over een huiselijke ruzie over een verstopt toilet; ‘Bettie Page’, gebouwd op een gitaarriff gepikt van Syd Barretts ‘Lucifer Sam’, was een ode aan de actrice die tijdens de jaren vijftig bekend stond als de koningin van de pin-ups en het veerkrachtige ‘The One’, dat een glamrockboogie van T. Rex had kunnen zijn, was een onkarakteristieke lovesong voor Lydons vrouw Nora Forster.

Bijtend zuur

Dat de frontman van PiL nog altijd een heuse stoorzender is, bleek uit het schuimbekkende ‘Corporate’, waarin de gitaar kronkelde als een slang die met een bijtend zuur werd bewerkt. Op een bepaald moment wond John Lydon zich op over de ‘security assholes’ die met hun zaklantarens de toeschouwers in de ogen schenen. “Weet dat ik aan jullie kant sta”, liet hij het publiek weten. Want eens een punk, altíjd een punk, zoveel was wel duidelijk.

Uit de vorige cd van PiL had helaas enkel het even spannende als intense ‘Deeper Water’ de set gehaald, maar gelukkig werd er niet gekeken op een classic méér of minder. Het uitgesponnen, zij het grondig verbouwde ‘This Is Not A Love Song’ werd tijdens het eerste kwartier al prijsgegeven. Vervolgens stoven ook het door exotische gitaarmotiefjes voortgestuwde ”Swan Swan Lake’ (beter bekend als ‘Death Disco’), de hoekige funk van ‘Warrior’, het abortusnummer ‘The Body’ en het in vitriool gedrenkte ‘Religion’ voorbij. Tijdens de laatst genoemde song, een aanklacht tegen de schijnheiligheid van de katholieke kerk, met een repetitieve bas in de hoofdrol, stelde Lydon Lu Edmonds voor als “my friend Jesus” en Scott Firth als “my friend Satan”.

Naarmate het nummer vorderde, werd de zin “turn up the bass”, als een soort mantra, almaar nadrukkelijker herhaald. De frontman maakte een kruisteken, prevelde sarcastisch “Amen” en verdween van het podium, om even later terug te keren met ‘Public Image’, destijds zijn nieuwe beginselverklaring na het slotsalvo van de Sex Pistols. De feestelijkheden werden besloten met de arenarockparodie ‘Rise’, waarin de sleutelzin “Anger is an energy” door de aanwezigen eensgezind werd meegebruld. Goed, even verschroeiend als vier jaar geleden in de AB werd het dit keer niet, maar John Lydon en de zijnen gaven wel overtuigend aan dat hun band anno 2015 nog altijd bestaansrecht heeft. Beetje slapjes? Laat u door uw huisarts dan ook zo’n PiL voorschrijven. Energieboost gegarandeerd.

DE SETLIST: Double Trouble / Know Now / This Is Not A Love Song / Bettie Page / Disappointed / The One / Deeper / Corporate / Swan Lake (Death Disco) / The Body / Warrior / Bags / Religion // Public Image / Rise.