Isbells @ Botanique: Licht na de duisternis

Drie jaar na ‘Stoalin” komt de Leuvense formatie Isbells nu aanzetten met ‘Billy’, zowat de persoonlijkste songcollectie die zanger en liedjesschrijver Gaëtan Vandewoude tot dusver uit zijn pen liet vloeien. De nieuwe cd werd voorgesteld met een fraai releaseconcert in de Brusselse Botanique.

De spilfiguur van Isbells, die vorig jaar ook nog een plaat uitbracht als Sweet Little Mojo, heeft donkere tijden achter de rug. De een zou van een depressie gewagen, de ander van een zenuwinzinking. Zeker is dat de man last had van een psychologische kortsluiting die hem even rusteloos als onzeker maakte en hem belette op een normale manier te functioneren. Dus zocht Gaëtan Vandewoude bewust het isolement op en door een poosje louter met zichzelf te leven stuitte hij op onverwerkte jeugdtrauma’s.

Net als John Lennon, ten tijde van diens primal scream-plaat ‘Plastic Ono Band’, wierp de artiest zich op als zijn eigen psychotherapeut. Hij groef zich, om het met de woorden van Kees Van Kooten te zeggen, autobio, verwierf al schrijvend nieuwe inzichten en wist zich zo, langzaam maar zeker, van zijn demonen te bevrijden. Het resultaat van die klim uit het dal is ‘Billy’, een cd die weliswaar weinig evidente radiohits bevat, maar dieper gaat en louterender werkt dan de vorige twee langspelers van Isbells samen.

Het was dus een herboren Vandewoude die in Brussel het podium opstapte. Hij toonde zich spraakzamer dan ooit, maakte grapjes met het publiek en vertelde, in een soort Nederfrans, verhaaltjes die niet altijd even makkelijk te volgen waren, maar in ieder geval de indruk wekten dat er een zwaar gewicht van zijn schouders was gevallen. Zoals verwacht stond de set voornamelijk in het teken van het nieuwe materiaal.

Af en toe werd weliswaar plaats geruimd voor een nummer dat de toeschouwers al bekend in de oren klonk, maar ook op die momenten gingen Isbells gemakzuchtige herhalingsoefeningen uit de weg en wisten ze telkens te verrassen door nieuwe accenten te leggen.

Angstaanvallen

Isbells is tegenwoordig een overwegend uit multi-instrumentalisten bestaand sextet, dat steeds garant staat voor een rijke klankkleur. Gaëtan Vandewoudes stem deed ons regelmatig aan de jonge Paul Simon denken, terwijl de meerstemmige harmoniezang herinneringen opriep aan de hoogdagen van Crosby, Stills, Nash & Young. Gitarist Gianni Marzo, die ook actief is bij Marble Sounds en mooie dingen doet op ‘Chameleon’, de nieuwe EP van Bruce Bherman, kwam de hele avond op zijn inventiefst en veelzijdigst uit de hoek.

Chantal Acda, net zelf bevallen van de prachtige cd ‘The Sparkle in Our Flaws’, zorgde voor afgemeten toetsenwerk en occasionele percussie; Niels Van Heertum stond in voor de afwisselend lyrische en elegische trompet- en eufoniumfrazen; Christophe Vandewoude manifesteerde zich als een beslagen ‘less is more’-drummer en bassist Gerd Van Mulders droeg er zorg voor dat de muzikale bodem te allen tijde begaanbaar bleef.

Er werd afgetrapt met de al van de radio bekende single ‘Billy’ en tijdens het daarop volgende uur bewees Isbells dat er, ook binnen de grenzen van de folkrock, heel wat variatie mogelijk was. Het koper in ‘I Was Told’ wees naar Mexicaanse verten, ‘ I Don’t Need Any Colour’ diende zich aan aan als een countrywalsje dat op een strompelend ritme was geplant. Tijdens ‘The Sound of a Broken Man’, een song over angstaanvallen, bewerkte Gianni Marzo zijn gitaar met een strijkstok en onderstreepte Chantal Acda de omineuze sfeer met wilde capriolen op het klavier.

Al net zo intens klonk het dromerige maar stevige ‘The Art of Knowing’ en ook ‘Calling’, met Gaëtan Vandewoude aan de vleugel, gaf blijk van onderhuidse nervositeit. Maar toen de groep het podium verliet en de zanger alleen aan de piano overbleef, met het oog op het mijmerende ‘When We Were Young’, regeerden vooral minimalisme en soberheid. Met ‘Hand on the Chest’ bouwden Isbells daarna weer geleidelijk naar een climax toe.

Falset

Tussendoor dreef de groep het tempo enigszins op met oudere nummers als ‘Reunite’ (dat aanstekelijke gitaarloopje!) en ‘Elation’, een met allerlei subtiliteitjes versierd liedje over blijdschap, waartoe Vandewoude zijn hoogste falset opdiepte. Ook tijdens de bissen groeven Isbells in hun verleden. ‘Falling In and Out’ was voor de gelegenheid ondergedompeld in een vibe die afwisselend verwees naar J.J. Cale en Daniel Lanois.

In het reliëfrijke ‘Stoalin’ leek wat werd weggelaten minstens even belangrijk als datgene wat daadwerkelijk werd gespeeld. Tijdens de enkel van een seven-inch-single bekende berçeuse ‘The Night Is Yours’ was het echter improviseren geblazen. Noch de toonaard van het nummer, noch wie welk instrument zou bespelen leek vooraf te zijn afgesproken (“Wij zijn hierover niet gebrieft”, verontschuldigde Marzo zich, terwijl hij zijn banjo aangordde), maar dat hinderde niet. Het was meteen een goed excuus voor Gaëtan Vandewoude om enkele minuten op een trompet te blazen. Tja, van een beetje spontaneïteit tijdens een concert is nog nooit iemand dood gegaan.

Een hoogst aangename set dus, van een band die het zich inmiddels zelfs kan veroorloven zijn grootste hit (‘As Long As It Takes’) onaangeroerd te laten. Isbells slaagde er in de Botanique zowel in vertrouwd als verrassend te klinken. Mocht Isbells binnenkort uw buurt aandoen, ga dan zeker eens kijken.

DE SETLIST: Billy / Nothing Goes Away / I Was Told / I Don’t Need Any Colour / Reunite / Elation / The Sound Of A Broken Man / The Art of Knowing / Calling / When We Were Young / Hand on th Chest // Falling In and Out / Stoalin’ / The Night Is Yours.