Henry Rollins @ De Spil, Roeselare: Charmant en briljant

Henry Rollins, man in wiens hoofd al sinds zijn jeugdjaren meerdere oorlogen woeden, stak het publiek in Roeselare moeiteloos in zijn zak met Charmingly Obstinate, een intense, tweeënhalf uur durende spoken word performance.

Het is moeilijk om Henry Rollins los te koppelen van Black Flag en Rollins Band, de twee bands waarmee hij respectievelijk in de jaren tachtig en negentig zijn reputatie als kwade, non-conformistische keetschopper vestigde. Nochtans is hij veel meer dan dat. Sinds Rollins de rockmuziek definitief vaarwel zei, acteert hij regelmatig, maakt hij documentaires, zet hij zich in voor verschillende goede doelen en schreef hij mee aan Gutterdämmerung, de met rockiconen en Piet Goddaer overladen ‘luidste stille film op de wereld’, die komende zomer op Werchter te zien zal zijn. Ondertussen gaat hij al een paar decennia lang de hort op met boeiende spoken word performances waarin al zijn stokpaardjes aan bod komen: muziek, politiek, wereldproblemen en de innerlijke demonen die hem al sinds zijn kindertijd plagen. En dat zijn er nogal wat.

Henry Rollins is niet meer de schuimbekkende, door rabiës aangestoken jonge hond van weleer. 54 is de Amerikaan ondertussen, en grijs. De in het krachthonk geconstrueerde kathedraal die zijn lichaam ooit was, vertoont wat scheurtjes. Maar een pauze of een glas water hoeft hij niet, een wandeling over het podium evenmin. Hij blijft, met aders die van pure inspanning uit zijn nekvel lijken te barsten, tweeënhalf uur onwrikbaar op dezelfde plaats staan, zijn microfoon vastklemmend of het zijn kostbaarste bezit is.

Reisverhalen

Rollins vertoeft al sinds zijn prille jeugdjaren in een staat van constante boosheid, heeft naar eigen zeggen problemen met intimiteit en heeft geen zittend gat. Hij reist de wereld rond omdat hij overstuur en depressief raakt als hij te lang thuisblijft. Of ook: ‘I overbook myself so I can remain desperately nervous at all times.’ Een fijn credo. Het zijn die reisverhalen die het langst blijven hangen. Hij neemt het publiek mee op sleeptouw langs het regenwoud in Ecuador, de woestijn in Mali en de blauwe ijsbergen van Antarctica, onherbergzame oorden waar hij fantastische verhalen omheen weeft. Wanneer hij vertelt dat hij op de Zuidpool, enkel beschermd door een slaapzak, omringd door copulerende pinguïns die naar kak ruiken, naar Raw Power van Iggy and The Stooges luistert, gelóóf je hem. Niet alleen omdat hij die verhalen zo overtuigend brengt, maar ook omdat ze waar zijn. Rollins gaat er namelijk prat op dat hij nooit liegt. Wat hij vertelt, is ook echt gebeurd. En ontroert soms. Zo vertelt hij hoe hij na de aardbeving in Haïti problemen veroorzaakte toen hij, vol goede bedoelingen maar zonder doordacht plan, de eerste noden van de mensen in een tentenkamp in Port-au-Prince wilde lenigen. Of hoe mensen die goed willen doen, soms net het omgekeerde bereiken. Een interessante, heel actuele en universele boodschap.

Lemmy en Bowie

Rollins is een werkbeest, en dat merk je aan zijn show, die voor het grootste deel bestaat uit heel recente indrukken. Ook een uitgebreide ode aan zijn twee onlangs gevallen helden ij dwaalt- Lemmy en Bowie – ontbreekt niet. In de plaats van gemakkelijk te scoren met een oversentimentele terugblik of te dwepen met zijn vriendschap met beide heerschappen, verpakt hij zijn liefde en respect voor hen in pittige anekdotes over Lemmy’s penetrante lijfgeur en Bowies voorkomendheid. En bovenal: ondanks zijn eigen sterrenstatus brengt Rollins die verhalen vanuit een nederige, haast kinderlijke underdogpositie, dankbaar dat hij die iconen tot zijn intimi mócht rekenen. Daar kunnen veel mindere goden, van bij ons of elders, nog iets van leren.

Rollins zou Rollins niet zijn als hij ‘zijn’ Amerika niet over de hekel haalde. Over de komende verkiezingen blijft hij op de vlakte, al voorspelt hij wel ‘de meest hilarische verkiezingsstrijd in de geschiedenis van Amerika’. Donald Trump krijgt de aandacht die hij verdient (weinig), en Rollins breekt een lans voor president Obama, want ‘naast zijn gezin, ben ik de enige die nog in hem gelooft’. Afsluiten doet hij met een pleidooi om, na de aanslagen in Parijs, aan terroristen en andere engerds overal ter wereld te tonen dat we niet bang zijn, door nog méér naar concerten te gaan, nog méér buiten te komen.

Wanneer Rollins op zijn best is – zoals vanavond – is hij als de man die u wel eens, maar veel te weinig, op café tegenkomt: een geboren verteller met een koffer vol verhalen en gedachten die als springballen van de ene naar de andere kant stuiteren, maar altijd netjes worden afgerond. Vergeet alles wat u tijdens die compleet overbodige storytellingcursussen hebt geleerd. Haal een dvd van een van Rollins’ spoken words in huis, hang aan zijn lippen en haal er uw voordeel uit.

Joost Devriesere