Damien Rice @ Koninklijk Circus: Voer voor pijnverslaafden

Ondanks zijn lange afwezigheid blijft de Ierse singer-songwriter ontzettend populair. Zijn soloconcert in Brussel lokte dus enkel warme reacties uit.

Acht jaar heeft hij gezwegen, maar eind deze week brengt Damien Rice met ‘My Favourite Faded Fantasy’ eindelijk zijn langverwachte derde cd uit. Ondanks zijn lange afwezigheid blijft de Ierse singer-songwriter ontzettend populair. Zijn soloconcert in Brussel lokte dus enkel warme reacties uit.

Commercieel succes kan veel kapotmaken. Vraag het maar een Damien Rice, de Ierse troubadour die bij ons in 2006 een top-tienhit scoorde met ‘9 Crimes’ en daarna in een groot zwart gat terechtkwam. De druk en de hoge verwachtingen die zijn populariteit met zich meebrachten, legden een bom onder zijn persoonlijke en professionele relatie met zangeres Lisa Hannigan, waarna de zanger gebukt ging onder een hardnekkige writers’ block. “Ik had alles wat ik ooit had gewild en toch voelde ik me ongelukkig”, aldus Rice, die een tijdlang overwoog om de muzieksector definitief de rug toe te keren.

De inmiddels veertigjarige liedjesschrijver uit County Kildare begon verscheidene keren aan een nieuwe plaat, om het resultaat al net zo snel in de vuilnisbak te kieperen wegens “niet goed genoeg”. En dat terwijl mindere talenten als Ed Sheeran en Ben Howard commercieel garen sponnen bij zijn identiteitscrisis. Uiteindelijk was het producer Rick Rubin, onder meer bekend van Johnny Cash’ ‘American Recordings, die Damien Rice uit het moeras wist te trekken.

Een makkelijke bevalling werd het echter niet. ‘My Favourite Faded Fantasy’ kwam pas ter wereld na een ware olifantendracht. Wél vormt de cd een prima synthese van alles waar de artiest goed in is: in fraaie strijkersarrangementen gewikkelde akoestische songs met rauwe, bezielde zangpartijen, subtiele elektronische accenten en pijnlijk eerlijke teksten, waarvan wordt gefluisterd dat ze nog steeds over Lisa Hannigan gaan. Want vertelde Damien Rice enkele jaren geleden niet tijdens een interview dat hij er alles voor over zou hebben om zijn ex-geliefde weer in zijn leven te krijgen?

Verstrooiing

‘My Favourite Faded Fantasy’ werd afgewerkt in de Sandlauginstudio van Sigur Rós, even buiten Reykjavik, en in die stad maakte Rice ook kennis met My Bubba, het Zweeds-IJslandse folkduo dat tijdens zijn huidige tournee het voorprogramma mag verzorgen. De meisjes, van wie onlangs de tweede cd ‘Goes Abroader’ uitkwam, maken milieuvriendelijke songs die steunen op slechts twee stemmen en één akoestische gitaar. ‘Gone’ of ‘Nothing Much’ straalden zoveel onschuld en naïviteit uit, dat je prompt werd teruggeflitst naar de fifties. Het in het IJslands gezongen ‘Going Home’ steunde uitsluitend op zang en lichaamspercussie en ook het van Bob Dylan geleende ‘You’re Gonna Make Me Lonesome When You Go’ liet niet na te charmeren. De korte set van My Bubba was niet meer dan een kleurige zeepbel in de bries, maar soms ben je als toeschouwer al blij met een beetje aangename verstrooiing.

Ook Damien Rice zelf hield het eenvoudig. In Brussel verscheen hij in zijn eentje op het podium, met zijn akoestische gitaar als enige rekwisiet. Maar dank zij enkele effectpedaaltjes wist hij, qua sound en dynamiek, toch de nodige variatie in zijn set aan te brengen. Ook zijn gegroefde stem klonk nog steeds even ongekunsteld en oprecht. Het ene moment werd er gefluisterd, het andere gekermd en gegromd, maar de zanger, die als vanouds het hart op de tong droeg, deinsde er niet voor terug zowel zijn woede als zijn kwetsbaarheid te tonen. Rice greep opvallend vaak terug op zijn debuut-cd ‘O’ uit 2003, maar diepte ook regelmatig een obscuur b-kantje op. Zo ging opener ‘Coconut Skins’ naadloos over in ‘Woman Like A Man’, een nummer dat zo passioneel en potig klonk dat in de coulissen een heuse rockband leek mee te spelen.

Publieksfavoriet ‘Volcano’, waarin het tempo geleidelijk werd opgedreven, lokte bij de toeschouwers in geen tijd een meerstemmige koorzang uit. De songs kwamen ontwapenend eerlijk en herkenbaar over, wat in de zaal voor gloedvolle reacties zorgde. Dat was vooral het geval tijdens het van jaloezie doordrongen ‘Accidental Babies’, door de beheerste vertolking dubbel zo pakkend. Naar zijn eigen zeggen zijn de liedjes van Damien Rice steevast het product van pijn en foltering, en ‘Delicate’ en ‘Elephant’ werden met zoveel overtuigingskracht gebracht, dat ze iets weg hadden van getoonzette dagboekfragmenten.

Pathos

Uit zijn gloednieuwe cd plukte de zanger in Brussel slechts vier songs. “Ik ben nog volop aan het reconstrueren wat ik in de studio precies heb uitgevreten”, luidde het excuus. ‘I Don’t Want to Change You’, ‘The Greatest Bastard’ en ‘Trusty and True’ (weer met mooie zangpartijen van de aanwezigen, maar net iets te lang uitgesponnen) hoefden voor de vertrouwde klassiekers beslist niet onder te doen, al miste ondergetekende soms de weelderige strijkers die op de plaat zo’n belangrijke rol spelen. Tijdens ‘My Favourite Faded Fantasy’ leek er dan weer iets grondig mis met de stemming van de gitaar.

Bij de aanvang van de bisronden deed Damien Rice eerst alsof hij een flamenconummer zou gaan spelen. Dat gebeurde uiteindelijk niet, maar ‘The Blower’s Daughter’ bevatte wel minstens evenveel pathos en melodrama. ‘I Remember’ klonk zwieriger en onstuimiger, maar toen de zanger in het donker een onversterkte versie van ‘Cannonball’ uit zijn mouw schudde, kon je in het Koninklijk Circus een speld horen vallen. Omdat de zanger niet kon kiezen tussen de vele verzoekjes die hem vanuit de zaal tegemoet werden geschreeuwd, diepte hij tot slot zowel ‘Amie’ als ‘Eskimo’ op. ‘9 Crimes’ bleef weliswaar onaangeroerd, maar geen mens die daar over kniesde. Damien Rice gaf zijn fans waar ze voor waren gekomen: een intense show, zonder tierlantijntjes maar met een hoog emotionaliteitsgehalte.

Dirk Steenhaut

DE SETLIST: Coconut Skins / Woman Like A Man / Volcano / Delicate / I Don’t Want To Change You / Accidental Babies / The Greatest Bastard / The Professot & La Fille Danse / Elephant / My Favourite Faded Fantasy / Trusty and True // The Blower’s Daughter / I Remember / Cannonball // Amie / Eskimo.