‘Anima’ is het beste wat Thom Yorke solo al heeft klaargespeeld

Derde keer solo, beste keer solo voor Thom Yorke, die de lang verborgen danser in zich meer dan ooit de vrije loop laat. Losser, speelser, meer lijf en ziel.

Vijftig is hij nu, meer dan dubbel zo oud als de jonge, blonde rockgod die in 1992 so fucking special stond te wezen op MTV. Sindsdien verlegde Thom Yorke met Radiohead meer dan één steen in de rivier. ‘They’ve both changed our idea of what popular music can be and how it can be released and marketed to us’, zoals David Byrne zei, toen hij de groep eerder dit jaar introduceerde in de Rock & Roll Hall Of Fame, het Amerikaanse pantheon van de muziek. Yorke was er niet bij, want hij was in de Philharmonie de Paris, ter voorbereiding van de première van twee hedendaags klassieke composities die hij had geschreven. Rockgod, lui?

Vijftig, en die honger naar transformatie is nog steeds niet gestild. Tijdens Yorkes solotournee vorig jaar traden opzwepende beats en broeierige bassen meer dan ooit naar voren. Iets minder hoofd, veel meer lijf en ziel. Want dansen brengt mensen hart tegen hart, en is dat niet het hoogste doel? Thom Yorke, een man geboren met kiespijn, laat en gaat steeds meer los, en Anima is daarvan het resultaat. In de hypnotiserende opener Traffic belichten tribale beats en zwermende synths de weg uit een claustrofobische koortsdroom. Twist gaat er op en over met atmosferische blieps, gesamplede kinderkreetjes, een zwalpend ritme en gemanipuleerde zang, meegesleurd in een aanzwellend, stereoscopisch arrangement. Bijna twintig jaar na Idioteque schudt Yorke de puzzelstukken, en die vallen opnieuw in their right place.

Yorkeaanse somberte krijgt ook haar tijd en plaats, met Last I Heard (…He Was Circling the Drain) en The Axe, waarvan die laatste het dichtst tegen ‘klassieke’ Radiohead aanleunt. Maar zelfs dan flikkert er speelsheid door de donkere schaduwen op de muur. Speels, ja. Sexy zelfs, in het door koorzang opgetilde, tussen dub en sacrale electrosoul aanmerende I Am a Very Rude Person en het met falsetstem van onthechting getuigende Not the News en zijn epische climax. Thom Yorke zal nooit een Prince zijn, maar het beweegt toch lekker weg. Het moet ook zeker vermeld dat Yorke meer dan de helft van de tijd bovenmaats croont, alsof hij zichzelf vergeten is.

Anima heeft alles wat zijn afstandelijke, suf bedachte voorganger Tomorrow’s Modern Boxes (2014) ontbeerde: warmte, menselijkheid, een kloppend hart en een uitgestoken hand. Licht in de tunnel. Het is het beste wat Thom Yorke solo al heeft klaargespeeld.