VULPENNEN

‘Een vulpen is a thing of beauty. En dus ook: a joy forever. Zoals de meeste mannen ben ik niet op juwelen gesteld – horloges bijvoorbeeld interesseren me niet – maar een pen heb ik altijd graag op zak. Als bij de ondertekening van een contract een notaris me een stylo aanbiedt, weiger ik die beleefd. Het zou verraad zijn om daarmee ergens mijn poot onder te zetten. Soms lijkt het alsof ik op een guerrillaoffensief ben ter bevordering van de pen. Die fascinatie voor pennen had ik als kind al. Dat komt: ik ben altijd een tekenaar geweest. De pentekeningen van cartoonist Saul Steinberg in The New Yorker waren mijn grote voorbeeld. Er is een periode geweest waarin de passie getemperd was. Tot ik op een dag met mijn zoontje op doktersvisite ging. Die arts haalde op een gegeven moment een immense Dupont uit zijn binnenzak. Die sierlijke handeling pákte me.’

‘Mijn eerste dure exemplaar kocht ik in Berlijn. Ik speelde er twee weken lang elke avond en passeerde geregeld een pennenwinkel. De etalage stak mijn ogen uit. Ik heb lang getwijfeld, maar ik zal er nooit spijt van krijgen dat ik er uiteindelijk binnengestapt ben. Daar wachtte me een ritueel: de verkoper presenteerde me, met handschoenen aan, allerlei modellen. Pas na een uur was de aankoop beklonken: het werd een klassieke Meisterstuck. ‘Elke man heeft er zo eentje nodig’, zei de verkoper samenzweerderig. Intussen heb ik een verzameling van een tiental speciale pennen. Ik soigneer ze heel goed, bewaar ze in een etui. Het grootste bedrag dat ik ooit aan een pen heb uitgegeven? Dat moet rond de 800 euro geweest zijn. Mijn recentste follietje is een Namiki, een Japans merk. Gelakt, met ingelegde draken: het resultaat van een monnikenwerk.’

‘Toen ik een Boheme van Mont Blanc verloor, ben ik daar een week depressief van geweest. Ik hoor gruwelverhalen over pennen die in het toilet vallen, zoiets is me gelukkig tot nog toe gespaard gebleven. Michiel Hendryckx heeft aparte stiksels in zijn hemden, zodat zijn pennen vast blijven zitten. Heel gevaarlijk is vooroverleunen als je aan de bar een pint staat te drinken. Mocht ik op die manier een pen kraken, ik zou de hele buurt bij elkaar vloeken. Zonder het van elkaar te weten, hadden Michiel Hendryckx, Jean Blaute en ik, op reis voor de eerste Bende Van Wim, alledrie een Pelikan met groene lijntjes bij, wat ons meteen inspireerde tot een filosofisch discours. (lacht) Het soort pen dat je gebruikt, zou je persoonlijkheid reflecteren. Zo zijn dikke pennen de signatuur van Michiel. Waarschijnlijk ben ik schizofreen want ik heb voor elke gelegenheid een ander type. Je gaat toch niet met om het even welke pen een rouwkaartje schrijven?’

‘Ik beken: ik ben old skool. Ik schrijf nog échte brieven. Het is telkens een zoektocht naar het geschikte papier. Het moet de juiste korrel hebben, zodat de inkt perfect kan vloeien. Mocht ik het geld hebben, ik zou zo’n origineel manuscript van Willem Elsschot kopen. Die doorhalingen en in de rand aangebrachte correcties: wat een genot om daar naar te kijken. Zelf kribbel ik ook notaboekjes vol. Met de hand schrijven is zoveel romantischer dan op een klavier tokkelen. Toegegeven, een computer ís praktisch. Toch zet ik nog altijd liefst eerst de grote lijnen van een verhaal met vulpen op papier vóór ik achter de tekstverwerker kruip.’

‘Ik heb met drie verwante zielen een pennengenootschap opgericht. Een tweetal keer per jaar komen we samen om bijvoorbeeld een uitstap te maken naar de Waterman-fabriek. Zo’n tot museum getransformeerd gebouw bezichtigen waar vroeger pennen werden geproduceerd, loont altijd de moeite. Als ik in het buitenland de kans heb om zo’n fabrieksbezoek mee te pikken, grijp ik die met beide handen. In New York ben ik langs Fountain Pen Hospital gegaan. Een ziekenhuis voor pennen, inderdaad, ik hou je niet voor de gek. Je kan daar die oude pen, die je nog van je grootvader erfde, laten herstellen.’ l

Wim Opbrouck is acteur, tv-maker en muzikant bij De Dolfijntjes.

Opgetekend door Peter Van Dyck