Ze kunnen het allang, maar willen ze het nog? Op 5 september doorbreken de Rolling Stones acht jaar platenstilte met ‘A Bigger Bang’, wellicht hun allerlaatste plaat. Afscheid in schoonheid of tragisch einde?

‘a bigger bang’

uit op 5/9 bij emi/virgin

Toen Mick Jagger eind 2003 met de Britse pers van gedachten wisselde over het dvd-project Four Flicks, kreeg hij te horen dat de Rolling Stones al jaren op hun livereputatie teerden. Niet dat de krasse zestigers hun jongste tournees op automatische piloot speelden, verre van zelfs. Ze vonden hun tweede adem in dampende clubs waar ze zich doorheen hun hele catalogus worstelden. Maar de live-cd’s ( Flashpoint, Stripped en Live Licks) klonken telkens een pák overtuigender dan wat ze er de laatste jaren in de studio van bakten: Steel Wheels (1989), Voodoo Lounge (1994) en Bridges To Babylon (1997), een plaat die te lijden had aan hippe producers, ruzies en – vooral – een paar ontstellend zwakke songs. Maar tóch was de magie nog niet helemaal verdwenen, getuige het nog steeds beklijvende Love Is Strong op Voodoo Lounge.

A Bigger Bang, vanaf 5 september in de platenbakken, wordt zo goed als zeker het laatste album van de Rolling Stones. Niet alleen omdat de heren intussen de pensioengerechtigde leeftijd al een hele tijd overschreden hebben, ook omdat bij drummer Charlie Watts vorig jaar keelkanker werd vastgesteld én omdat de tijd tussen twee Stones-albums steeds langer wordt – A Bigger Bang maakt een eind aan acht jaar platenstilte. Wellicht was het die gedachte die hen in de studio tot grootse dingen inspireerde, want het dient gezegd: A Bigger Bang is één langgerekt hoogtepunt geworden, de meest organische Stones-plaat sinds hun meesterwerk Exile On Main Street uit 1972.

Voor de opnames trokken Mick Jagger en Keith Richards zich voor het eerst als een hecht songwritersduo terug in de Parijse Marconi-studio’s. Ze schreven er naar eigen zeggen dozijnen songs en deden voor de eindproductie een beroep op oudgediende Don Was. The Glimmer Twins herontdekken zichzelf met korte, knetterende uppercuts ( Rough Justice), rokerige dirty blues ( Back Of My Hand), vlijmscherpe riffs ( Oh No, Not You Again) én een sneer aan het adres van George Bush. In Sweet Neo Con haalt Jagger (jarenlang een vermeend Thatcherist) ongemeen hard uit naar de hypocriete houding van de Amerikaanse president. Een Amerikaanse woordvoerder van platenfirma EMI haastte zich al om er afstand van te nemen – nóg een bewijs dat de Stones opnieuw relevant as fuck zijn.

Zestien songs lang wordt het gaspedaal zelden gelost. Uiteraard wil de platenfirma zijn radio-single en daardoor klinkt de eerste (en ook enige) ballad als een doorslagje van tien andere kleverige stadionuitsmijters. Maar de rest van de plaat zal jonge én oude gitaarrockers met verstomming slaan. Op de tracklisting staan een paar briljante Americana-songs waar de groep sinds Sticky Fingers een patent op heeft. In één van die songs, LaughI Nearly Died, laat Jagger zijn Peter Pan-complex voor wat het is om ons een blik te gunnen in zijn gevoelsleven. Tel daarbij nog twee verbluffende prison ballads met de karakteristieke grom van Keith Richards, en de rekening is gemaakt. A Bigger Bang is een plaat die de belofte van zijn titel nakomt.

Blijft de vraag natuurlijk hoelang de Rolling Stones het nog zullen uitzingen. Dat ze op het podium waardig ouder worden, hebben ze intussen wel bewezen, zeker in vergelijking met andere Britrockers op leeftijd. The Who is verworden tot een goed geolied hobbyproject van Pete Townsend, die al meer dan 23 jaar een waardige opvolger probeert te maken voor It’s Hard uit 1982. En The Kinks zijn door het geruzie tussen de broertjes Rick en Dave Davies uiteengevallen in een stuk of wat veredelde soloprojecten, met klassiekers die smeken om hun originele uitvoerders.

Keith Richards vertelde me twee jaar geleden met een rochelende schaterlach dat hij zijn baby niet kan loslaten. ‘Wat zou ik anders moeten doen, mijn muren behangen?

Eenmaal op het podium is het als in een kooi: laat de tijgers los. Babytijgers die nog altijd even hongerig zijn. We spelen nog maar veertig jaar samen, hé.’

Dat het de Stones nog steeds menens is, is wel duidelijk. Op 21 augustus starten ze in Boston met een nieuwe wereldtournee, en daarvoor vragen ze fans om hun favoriete songs door te mailen. Verwacht wordt dat de setlist opnieuw elke avond anders zal zijn, met nieuwe uitvoeringen van obscure nummers als Dance Little Sister en Hang Fire.

Tijdens de persconferentie van tien mei in New York vroeg een BBC-journalist hoeveel geld ze aan deze tour zouden overhouden. ‘Meer dan jij ooit tijdens je pensioen zal spenderen, want wij stoppen er pas mee als we neervallen!’, antwoordde Richards. Straffe taal van een grootvader waarvan lang werd beweerd dat hij nooit de dertig zou halen.

Peter Mestach