In de nineties besteeg Joss Whedon dankzij tienerbloedzuigerreeksen Buffy the Vampire Slayer en Angel breed lachend de troon van tv-land. Nadien stond hij vooral te boek als de koning der afgelaste series. Nu mikt hij met superheldenorgie The Avengers en horrorode The Cabin in the Woods op de Hollywoodkroon. Wat is er gebeurd met mister fanboy?

‘Een kleine groep mensen zou een moord begaan om mijn handtekening te bemachtigen, maar het gros van de mensheid heeft nog nooit van me gehoord.’ Welkom in het schizofrene universum van Joss Whedon.

Niet verwonderlijk dus dat de meningen nogal verdeeld waren toen comicgigant en blockbusterfabriek Marvel twee jaar geleden aankondigde dat net Whedon het supergrote superheldenproject The Avengers zou overzien. De doorsneefilmjournalist had het over een wel heel wilde gok, rabiate genre- en comicfans reageerden laaiend enthousiast.

De cultus rond Whedon ontstond in 1997, het jaar waarin het eerste seizoen van Buffy the Vampire Slayer uitgezonden werd. Voor het eerst werden in een tienerserie popcultuur en horror ongemeen liefdevol vermengd, met als fijne plus: een resem memorabele dialogen. Bovendien werd elk cliché ondersteboven gekeerd en kwamen de vrouwelijk personages onverwacht krachtig uit de hoek. Het domme blondje als meedogenloze monsterkiller: we like.

Dat Whedon zich steeds als een heuse fanboy gedroeg, deed het respect in horror- en sciencefictionkringen enkel toenemen. Meest memorabele filmervaring? ‘ Star Wars.’ Favoriete comicpersonage? ‘Kitty Pryde, de jonge mutante uit X-Men die door objecten heen kan bewegen.’ Beste horrorprent? ‘ Alien, een van de laatste films die ik spoilervrij heb kunnen bekijken.’

Whedons moeilijke beginjaren maakten hem tot een heuse martelaar. ‘Ik maakte in de eighties een vliegende start als gastschrijver van Roseanne, maar nadien wilde het minder vlotten. Hoewel ik het merendeel van de dialogen uit Speed had geschreven, kreeg ik niet eens een plaatsje tussen de credits. En mijn scripts voor Waterworld, Twister en Alien: Resurrection werden volledig verkracht.’

In het post-Buffy-tijdperk werd duidelijk hoe trouw zijn adepten waren. De storm van protest na het afvoeren van sf-westernreeks Firefly was zo hevig dat een productiemaatschappij het geld voorzag om het verhaal in een film voort te zetten – helaas, Serenity flopte fenomenaal. De futuristische prostitutiereeks Dollhouse kreeg ondanks tegenvallende kijkcijfers een tweede seizoen. ‘Anders had ik 110 miljoen haatmails in mijn inbox gevonden’, klonk het bij een van de netwerkhoofden.

Toch verklaart die idolatrie niet waarom Marvel een mogelijk miljardenproject als The Avengers – waarin superhelden Iron Man, Thor, Captain America en The Hulk hun krachten verenigen – aan Whedon toevertrouwde. ‘Wij maken graag onverwachte keuzes’, zegt Marvelstudiobons Kevin Feige. ‘Toen we Jon Favreau en Kenneth Branagh voor Iron Man en Thor inhuurden, werden we ook gek verklaard. Achteraf kwam iedereen ons omhelzen.’

Whedon windt er geen doekjes om: ‘ The Avengers is een opdrachtfilm. Marvel besliste wie de slechterik was en wat er in de derde act gebeurde. Daar zie ik geen graten in. Ik beschouw het in de eerste plaats als een ultra-uitdagend ensembledrama. Of is er een andere manier om een prent vol egotrippende superhelden te benaderen?’

Tegelijk verschijnt het door hem geschreven en geproduceerde griezelproject The Cabin in the Woods. ‘De ironie van het lot’, aldus Whedon. ‘Die film was klaar in 2009, maar bleef door het bankroet van MGM lang liggen. Het verschil met The Avengers is gigantisch. Drew Goddard (coscenarist en regisseur; nvdr.) en ik hadden één regel: “Fuck the rules!” Het is een liefdesbrief aan een genre dat door torture porn-titels als Hostel dood leek. Wij zijn naar de basis teruggekeerd – bestaat er een groter horrorcliché dan de vervloekte hut in een bos? – en hebben er iets totaal nieuws mee gedaan. Geloof me: it will blow your mind.’

THE AVENGERS

Vanaf 25/4 in de bioscoop.

THE CABIN IN THE WOODS

Vanaf 25/4 in de bioscoop.

DOOR STEVEN TUFFIN

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content