David Lynch’ nieuwste belooft weer voor vele interpretaties en meningen vatbaar te worden. Zelfs voor hoofdrolspeelster Laura Dern is het een raadsel waarover ‘INLAND EMPIRE’ gaat. ‘Het mysterie wordt er bij elke kijkbeurt groter op, maar de diepgang ook.’

vond het tweede deel van Mulholland Drive al verwarrend en frustrerend? Dan slaat u INLAND EMPIRE – in hoofdletters! – wellicht beter over, want met zijn epische speelduur, bizarre associaties, cryptische dialogen, perverse logica en vuile look is het niet alleen David Lynch’ meest radicale vormexperiment: het is allicht ook een van de akeligste nachtmerries die ooit op film – of beter: digitale video – werden vastgelegd. Voor het eerst sinds zijn broeierige debuut Eraserhead (1977) laat Lynch, 61 inmiddels, zijn demente fantasie namelijk helemaal de vrije loop, waardoor er nog amper een rode draad te bespeuren valt en de kijker willens nillens wordt meegezogen tot in de diepste krochten van het onderbewuste.

Enkele clues? De meeste scènes spelen zich af in en rond Hollywood, hoofdrolspeelster is Lynch-habituee Laura Dern, die eerder al schitterde in Blue Velvet en Wild at Heart, even lijkt het over het maken van een film te gaan met Jeremy Irons als regisseur en verder wordt er 172 minuten lang vrijuit gezapt tussen de woonkamer van een stel zwijgende reuzenkonijnen, bizarre buren, de hoeren van het Poolse Lodz en die van de Sunset Strip.

‘Als David je vraagt, dan twijfel je niet’, licht Laura Dern, tevens coproducente, haar opmerkelijke terugkeer naar Mondo Lynch toe. ‘Hij is een van de weinige regisseurs met een volkomen unieke kijk op de wereld. En bovendien wilde ik wel eens weten hoe hij die wereld in beeld ging zetten met dat kleine, banale videocameraatje. Het kwam erop neer dat hij er een abstract universum mee wilde creëren en er zijn acteurs intuïtief op laten reageren. Wat trouwens een enome belevenis was.’

Waar het resultaat precies over gaat, dat is ook Dern nog altijd niet helemaal duidelijk, al was dat kennelijk ook niet de bedoeling. ‘Het gaat deels over een actrice die op de dool is in een film, maar die film is zeker niet op mijn eigen leven geïnspireerd. En al helemaal niet op dat van David. Dat zou gewoon té beangstigend zijn. 24 uur op 24 in een film van David Lynch ronddolen: geen mens die dat volhoudt. Volgens mij gaat het over een depressieve vrouw die weer uit het dal klautert. Het is goed mogelijk dat het zelfs niet eens een actrice is, maar gewoon een vrouw die zich dat inbeeldt. Alsof ze haar eigen leven van buitenaf bekijkt, alsof het om een film gaat. Tegelijk denk ik dat het voor David ook over Hollywood gaat, over de dood ervan, de dood van de pelliculefilm zoals we die hebben gekend. Hoe het ook zit: het is een film die telkens een andere interpretatie krijgt en steeds meer aan diepgang en betekenis wint. Hoe vaak je hem ook bekijkt. Zo’n film had ons land ook écht nodig. Ik heb de nieuwe versie van de Patriot Act (de controversiële Amerikaanse anti-terrorismewet die de burgerrechten aantast, nvdr.) nog niet gelezen, maar voorlopig zijn we nog altijd vrij en dat recht moeten we ten volle benutten.’

Naar welk duister oord dat surrëele patriottisme van Lynch en Dern uiteindelijk leidt, ontdekt u – geheel op eigen risico – vanaf volgende week in de bioscoop. (D.M.)

(D.M.)