Dat vrouwen erotische verhalen schrijven, is al meer dan honderd jaar geen nieuws. En als je Sappho van Lesbos erbij rekent, al meer dan tweeduizend jaar. Toch blijft debuteren met een erotische roman een garantie voor aandacht. Geloven we nog steeds niet dat vrouwen van seks houden?

Het beeld dat ik voor mij zie, is dat van Gerty Christoffels – als lustremmer kan dat tellen. De plaats is de Boekenbeurs twee jaar geleden. Gerty had net tien lokaal bekende vrouwen zo ver gekregen een erotisch verhaal uit hun onderbuik te wringen en ze promootte er met extra rood aangezette lippen de bundel Vrij vrouwelijk. Erotiek voor en door vrouwen was waarop de vrouw van vandaag zat te wachten, toeterde Christoffels voor camera’s en microfoons. Het was het gat in de markt. En zij had het ontdekt. Dat er in Frankrijk en Groot-Brittannië al enkele jaren van promiscue vrouwen het ene na het andere hijgerige boek verscheen, vergat ze gemakshalve even. Prompt richtte Christoffels een noodfonds op voor vrouwen die hun erotische schrijfsels in dat gat wilden stortten. Ann Ceurvels, Sabine De Vos en Annemie Peeters lieten vervolgens Tongen, Hoge Hakken en Neem mij op de wereld los. Weinig verhullende titels, quoi.

Dit jaar is het Eef Lanoye – nichtje van – die zonder zweem van verborgen sarcasme mag beweren dat er ‘eigenlijk niet zo veel is op het vlak van erotische literatuur’. In Vlaanderen, bedoelt Eef. Door vrouwen geschreven, bedoelt Eef. En dus debuteerde Lanoye in september met Sterrenogen. Als je dan toch een boek uitbrengt, kun je het beter met verhalen doen die niet onopgemerkt blijven. Opnieuw zonder zweem van verborgen sarcasme schrijft Lanoye over zelfbevrediging met behulp van een hond, over een half gedroomde verkrachting met een man met een tong zo lang als een python en even gespleten als die van diezelfde slang. Net als de vrouwen uit het fonds-Christoffels, heeft ook Lanoye er een hekel aan geslachtsorganen anders te benoemen dan wat ze zijn. Lul, kut en clit, daar gaat het om. Maar na de driehonderdste lul heb je als lezer toch een beetje het gevoel naar een telefoonboek met telkens dezelfde namen te staren. Wat ik bedoel: de erotiek die men als straf, vernieuwend en taboeloos serveert, lijkt verdacht veel op een vibrator zonder batterijen. Hij is niet alleen moordend voor de geilheid, maar ook nog eens even vervelend als de bijsluiter van dat speelgoedje.

Het probleem met de erotiek, schreef Bart Van Loo al in O Vermiljoenen Spleet – zijn naslagwerk over de erotische literatuur in Frankrijk – is het verdwijnen van taboes en censuur. Hoe minder er mag, hoe rijker gestoffeerd de erotische droomkabinetten. En hoe ori-gineler ook. Rabelais alleen verzon niet minder dan drieduizend nieuwe namen voor de geslachtsdaad die erotische schrijfsters vandaag het liefst benoemen als: zijn pik gleed in mij. Prikkelend? Bijzonder? Al die aandacht waard? Ik dacht het niet.

Dat was wel anders toen Kate Chopin eind 19e eeuw TheAwakening publiceerde. Daarin het smachtende zoeken van een vrouw die uit een knellend huwelijk wil ontsnappen. Het overspel van Edna Pontellier wordt heerlijk tintelend beschreven. De recensent van de Chicago Times-Herald begreep niet dat een vrouw met zo veel talent zich aan zoiets laags als seks moest wagen. Chopin vond na The Awakening geen uitgever meer. Als vrouw over erotische dromen en verlangens schrijven, was verdacht en gevaarlijk. Anaïs Nin deed het om de facturen te betalen; Caresse Crosby deed het achter de rug van Henry Miller. Niet voor niets hield Anne Desclos, alias Pauline Réage, de auteur van Histoire d’O veertig jaar lang haar identiteit geheim. Niemand geloofde trouwens dat ze een vrouw was. ‘Vrouwen kunnen geen erotische roman schrijven’, had haar geliefde Jean Paulhan beweerd. Desclos schreef Histoire d’O en had een bestseller beet. Ondanks – of net dankzij – een gerechtelijk verbod op publiciteit voor het boek. Maar Histoire d’O was meer dan enkel een weergave van stomende seks: het was bevrijdend.

Vandaag denken uitgevers aan één ding: seks verkoopt. En als het door vrouwen geschreven is, verkoopt het naar het schijnt nog beter. En dus krijgt iedere vrouw die haar eigen seksuele fantasieën op papier wil kwakken, een boekcontract. Met feminisme, seksuele bevrijding of een andere diepere beweegreden heeft dat niets te maken. Integendeel: weg met de remmingen van het feminisme. ‘Het is niet zo bijzonder dat er tegenwoordig zo veel vrouwen over seks schrijven’, stelde de Amerikaanse journaliste Ariel Levy vast in haar boek Female Chauvinist Pig. ‘Wel dat het allemaal gepubliceerd wordt.’ Het lijkt wel, aldus Levy, dat iedere vrouw met een paar minnaars of klanten en een aanleg tot schunnigheden het lezen waard is. Exhibitionisme wordt volgens haar verward met seksuele bevrijding. En feminisme met onenightstands. Zij pleit er in ieder geval voor de betovering en het verlangen weer in de erotiek te brengen, in plaats van de vrouw die vindt dat ze even seksueel geladen moet zijn als de man. Misschien is dát wel het gat in de markt.

TINE HENS – ILLUSTRATIE SARAH VANBELLE