‘VINYL IS NIET DOOD, HET IS OUD’

19/DJ SHADOW

Hij behoort inmiddels tot de oude garde, maar het fingerspitzengefühl van DJ Shadow is twintig jaar na zijn legendarische debuutplaat Endtroducing… nog helemaal intact. Meer zelfs, op zijn nieuwe, zesde album The Mountain Will Fall verkeert de 43-jarige draaitafelaar/samplegoochelaar in uitstekende vorm. ‘En op Les Ardentes ga ik mijn ‘A-game’ spelen!’

Wat meteen opvalt bij The Mountain Will Fall, ondanks de onheilspellende titel: de veelzijdigheid en het plezier dat van de twaalf tracks afstraalt. Alsof de Shadow van twee decennia geleden verbroedert met de experimenteerdrift van zijn latere zelf. Ook de gasten zijn niet de minsten: onder anderen pianowonder Nils Frahm, jonge jazzhengst Matthew Halsall en rappersduo Run the Jewels, die van de single Nobody Speak een van de leukste hiphoptracks maakten. We vroegen aan Joshua Davis, de man achter de schaduw, of de plaat even plezant was om te maken als om naar te luisteren.

SHADOW: ‘Leuk’ en ‘plezant’ zijn doorgaans geen woorden die ik zou gebruiken wanneer ik aan een plaat werk. Ze doen het lijken alsof het vanzelf zou gaan, alsof ik niet genoeg zou investeren in het creatieve proces. Anderzijds heb ik me wel degelijk geamuseerd tijdens het maken van The Mountain Will Fall, vooral omdat het de eerste plaat is waarop ik met de muzieksoftware Ableton Live heb gewerkt. Jammer genoeg beheers ik zelf geen enkel ‘echt’ instrument, maar Ableton laat je toe om samples of opnames live te manipuleren. Zo heb ik de koperblazers in Nobody Speak eerst opgenomen met echte muzikanten en vervolgens met die software zelf ingespeeld. Heel tijdbesparend, werken op die manier: als iets niet werkt, pas je het meteen en makkelijk aan.

Ik moest meteen aan de Beastie Boys denken, toen ik de single hoorde.

SHADOW: Kan ik in komen, want het is een knipoog in hun richting. Ik ben altijd fan geweest, en nu MCA er niet meer is – rest in peace – wordt dat soort hiphop bijna niet meer gemaakt: inhoudelijk scherp maar met humor, en leuk om op te bewegen. Met El-P en Killer Mike had ik de beste MC’s die ik me kon voorstellen, en dat bedoel ik letterlijk. Zonder Run the Jewels was die track er niet gekomen, en ik heb geluk gehad dat ik ze in de studio heb gekregen, want Killer Mike zat op dat moment meer in de televisiestudio’s van CNN zijn politieke mening te verkondigen dan dat hij op een podium stond. Vandaar ook de licht politieke ondertoon van de song.

Toen ik de Beastie Boys voor het laatst live zag, speelde Mixmaster Mike een grote rol. Ik geloof dat dat de laatste keer was dat ik een ouderwetse dj een hiphopconcert zag dragen. Tegenwoordig staan de meeste rappers met een laptop-dj op het podium, een veredelde iTunesspeler eigenlijk. Mixmaster Mike deed het zelfs nog met vinyl.

SHADOW: Dat was nog de tijd voor de CDJ’s, cd-spelers voor dj’s. Ook ik ben al een tijd overgestapt op digitaal, hoor, en daar is een simpele reden voor: wanneer je in clubs met vinyl speelt tussen dj’s die digitaal draaien, kun je niet opboksen tegen het verschil in volume en geluid. De meeste versterkingsapparatuur is niet meer afgesteld op vinyl, zo eenvoudig is het. En je mag zoveel over de frequenties en de warmte van vinyl leuteren als je wilt, wanneer je in een club of concertzaal staat, wil je de mensen ráken met je beats en bassen. Vinyl is niet dood, het is oud.

Hoe kwam je bij Nils Frahm, die meedoet op de track Bergschrund, terecht?

SHADOW: Iemand had me een filmpje op YouTube laten zien waarin hij live piano’s manipuleert en met synthesizerloops geweldige dingen deed. Na een minuut was ik een fan. Ik heb als kind wel pianogespeeld, maar dat was voor hiphop mijn hele leven werd. Nils, en ook iemand als Matthew Halsall, begrijpen muziek zoals ik ze nooit kan begrijpen.

Zelfs niet met bijna 100.000 platen in huis?

SHADOW: Dat is iets anders. Ik ken platen, en ik ken drumbeats, maar ik kan niet drummen. Ik ken gitaarriffs, maar ik weet niet hoe ik gitaar moet spelen. Ik heb wel een goed oor, en de reden waarom ik met gasten als Nils en Matthew – twee perfectionisten, net als ik – wilde samenwerken, is omdat we in combinatie iets kunnen maken dat de som van elk van ons afzonderlijk overstijgt.

Nadat turntablists zoals jij, Qbert, Mixmaster Mike en onze eigenste DJ Grazhoppa jaren hebben geijverd voor de draaitafel als een volwaardig instrument zeg jij nu doodleuk: ‘Ik beheers geen instrument.’ Je gebruik zelf geen draaitafels meer!

SHADOW: De draaitafel ís een volwaardig instrument, net als de sampler trouwens. Maar turntablism is geëvolueerd, met wat scratchen en crossfaden trek je het niet meer tegenwoordig, hoe goed je ook bent. De gitaar is toch ook verder dan de zestiende eeuw geëvolueerd? Als ik zie hoe sommige drum-‘n-bass-dj’s met CDJ’s werken, beschouw ik dat ook als turntablism. En er zijn jongens als A-Trak, die op een originele manier klassieke turntabletechnieken integreren in hun dj-sets.

Binnenkort is je debuutalbum Endtroducing… twintig jaar oud. Iets om te vieren?

SHADOW: Ik vier dat album elke dag wanneer ik wakker word, mijn beste. (lacht) Zonder die plaat zaten wij hier waarschijnlijk niet te praten, toch?

Nochtans leek je ze op een bepaald moment als een blok aan je been te beschouwen. Toen sommige fans teleurgesteld waren in je album The Outsider (2006), zei je: ‘Ze moeten zich maar eens afvragen of ze fan zijn van de artiest of van het album.’

SHADOW: Dat is toch waar? De artiesten die ik goed vind en volg kennen allemaal periodes van eb en vloed. Ik zou nooit aan mijn muzikale helden durven te zeggen: ‘Dat mag je niet doen.’

Wat voor een show ga je brengen op Les Ardentes?

SHADOW: Ik ga niet andermans platen spelen, maar enkel mijn eigen muziek, in combinatie met visuals. Mijn A-game, zoals ik het noem.

Geen rappers, blazers of Nils Frahm?

SHADOW: Kon ik me dat maar veroorloven! (lacht)

Endtroducing heeft je niet rijk gemaakt?

SHADOW: Nee, jong. Het is een cultplaat, zoals The Velvet Underground. Een album dat weinig mensen gekocht hebben, maar velen heeft beïnvloed. Het is mijn Rocky Horror Picture Show, maar dan zonder travestieten in netkousen.

WIE De man die naast het podium Joshua Davis heet, en die op het podium duchtig met draaitafels dolt.

WAAR Les Ardentes in Luik, waar het in de eerste helft van juli even hard kolkt als door het jaar op Sclessin.

WANNEER vrijdag 8/7

DOOR JONAS BOEL

‘Ik ben niet rijk geworden van Endtroducing… Die plaat is mijn Rocky Horror Picture Show, maar dan zonder travestieten in netkousen.’ DJ Shadow

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content